"Barin Inqilawi"diki Heqqidiki Ras-Yalghanlar

[DUD Teshkilati Sozchisi]

 "Barin Inqilawi" diki Ras we Yalghanlar II Qisim
_______

Xitayning mustemlike tuzumige qarshi Barindiki quralliq isyan bisiqturilishi bilen teng uyghur awtonom rayunining sabiq "reisi" tomur dawamet xitaylar teripidin neq meydanni "korop biqish"qa iwetildi.

Olturulgen uyghurlarning jesidi bir baghning timidin ichige topa turtidighan mashina bilen tashlinip toplan'ghan iken. Uyghur "bashliq"lar we bir nechche muxbirlarni xitay armiyisi bagh ichige bashlap kiridu. Ularni tam bilen teng dowilen'gen shehitlerimiz terepke bashlap mangidu. Wehshi xitaylarning berpa qilghan bu ichinishliq menzire kozlirige korinishi bilen teng uyghurlarning qedimi toxtaydu. Yurekliride uyghur qini qaynap tiship tipirlashqa bashlaydu. Tomur dawamet deslap laghildap titreydu we arqidin hich ikkilenmestinla: "anangni sikiwatay xitaylar..." Dep waqirapla qitip qalidu. Yinidikiler uni yolep baghdin yinip chiqishidu...

Uyghurla bolidiken uningda beribir qan we gin birlikidiki oz irqigha mensup insan tebiti bolidu. Jinayet, guna hetta qan qerzge pitip qalghanlarmu oz irqining qolida jazalinishini,olushini ixtiyar qilidu. Layiq bir purset kutup mujize yaritidighanlarmu "chiraq tuwi"diki moshu qorchaqlardin chiqidu. Her bir uyghurda bolidighan tomur dawametning baghdiki isyanini qandaq chushinish kirek?

Cheteldiki uyghurlarning bishigha chqiwalghan satqunlar telwe jamaetni toqsan ikkinji yildin biri tomur dawametke, nur bekrige,
Muzepperqatarliq "qorchaq"kadirlargha qarshi quyun chiqartip uyghurlarning waqtini oghurlap keldi. Bizge del ularning isyani,
Tiximu ajayip isyanliri kirek idi. Reisler bir yerde qalsun nahiye derijiliklerdin yuquri birer qorchaq kadirimiz,
Hemmini bilidighan "qorchaq saqchi bashliqi"mizdin birersi nime uchun qichip chiqip siyasi panaliq tilimeydu?

Chunki ular weten sirtigha chiqsa uyghurche sozleydighan "chin turkistan" chilarning, "xitay birliki-jungxa fidratsiyoni"chilirining", "on uyghurning toqqozi jasus", "gundipay" deydighan qalpaqchilarning xitaydinmu qattiq bisimigha uchraydighanliqini obdan bilishidu. Gipining "yalghan", ozining "sarang" bolup qilishini bilishidu. Ular xitay diktaturisining erkin dunyada, "erkin tikinler" qol astida tiximu wehshi ikenlikini bilishidu. Bularni ortaqliship

Qiriq toqquzunji yildin bashlan'ghan xitay mustemlikisi astida emel tutqan uyghurlar, saqchilar, eskerler... Ning "qorchaq" bolup qilish tarixi "chin turkistan" salasidin kiyinki, "ellikbirchiler"ning tar-mar bolishi bilen bashlan'ghan.Xitaydin bolghan buyuk erbablar bizning xitaygha bolghan dushmenlik nishanimizni dayim xitaydin oz "qorchaq"lirimizgha yotkep, ularni bizge he dise"milli munapiq", "jasus"... Dep tillatquzup keldi. Qolimizdin kilidighan ishni qilip qalmisun dep bizni qolimizdin kelmeydighan ishlar bilen meshghul qilip keldi. Xitay armiyesining ochoq sot meydanidin olumge hokum qilin'ghan xitay qatilni bulap qachqinini korgen kichik balimu bu oyunni oynimaydu. Insan bundaq oyunni oynimaydu.

Nishanimiz xitayni we arimizdiki satqunlarni emes, belki roslarni, hindilarni, "dunya kapirliri"ni doshminimiz dep ugutulduq.
Jini ajiz bozek dep ozimizni -ozimiz olturup ozqatil boloshqa kushkurtulduq. Toqsaniji yilning bishida erkin isalarning
Qumandanliqida, omer qanat, memitimin hezret, ablikim baqi, ablimit tursunlarning bashchiliqidiki "dini inqilap"ta mesum uyghurlarning
Amirika rakitasigha tutup birilgenliki, bir-birni olturup jesetlirini parchilap alma-atada exlet sanduqigha atqanliqi, xemit qatarliqlarni
Qazaqistan chigrasida xitayning oqigha tutup bergenliki, olmigenlirini guantanamogha yollap bergenliki bizning tixi isimizda.
Ortaq dushminimiz xitaydin qisas ilish hemme adawetni yoqqa chiqirip bizni birlikke kelturidu. Qini bu yolgha sizni dewet qilimiz! ozbikistanning bir kichik shehride bir aqsaqal yuzge yiqin kishini qan dawasi qisasidin waz kechturup dunyaning alqishigha irishken. Kozge yash toldoridighan bundaq misallar bar.Bizdiki aq-saqallarchu? Adawiti yoq uyghurlarni duq, radio we "u a a "
Arqiliq dushmen'ge aylandurup boldi.

Qorchaqlirimizning ichidiki her qandaq birsining jinayet we gunayi nime? Hichkim bilmeydu. Kim jaza biridu? -Yoq, hichkim! beshinji iyul
Xita y qirghinchiliqida aptonum rayundiki "qorchaq reisler" namayishqa chiqqan uyghurlarni "tirorist, qatil"dep imza qoyushni ret qilip
Xitaylargha qarshiliq korsetkenliki xitay taratqulirida ilan qilindi. Cheteldiki satqunlar buni yoshurdi-nime uchun?
Bizde " p k k" yoq, "u ch k"yoq, "xamas"yoq. "Qorchaq"larni he dise xelqimizge dushmen korsutush ularni xitaygha ishtirip
Bergenlik. Kirimof, islamof, nazabayoflarning hemmisi sabiq kominist rosiye mustemlikisining qorchaq reisliri idi.
Bugun musteqil doletlerning kuchluk pirizdintliri. Duq, radio we "u a a "lar her doqmushta uyghurlarning piyige chushken
Munapiq-satqunlardur.Towendikilerni satqun-munapiq dimey nime diyish kirek?!

Uyghur millitining dushmenliri towende nahayiti iniq ayrilmaqta. Ular ozini :“xitay teqip qiliwatqan 9 kishilik siyasi paaliyetchiler biz“dep saxtekarliq, yalghanchiliq qilip, ozini-ozi aldapla qalmastin, xotun-bala-chaqilirini, jamaetni, uyghur millitini, janabi allani aldawatidu. Ularning towendiki qilmishliri kim ikenlikini ispatlaydu.
______

Bu qilmishlar gunamu? - Jinayetmu?. Bularni satqun dimey nime diyish kirek?

* “Birinji oktebir uyghurlarning matem kuni” - digen erkin isa, perhat memet we duq mesulliri.
* “Kanadada jumhuriyet bayrimi otkuzulidu”- digen “surgun hokumet”we ilani.
* “Surgundiki hokumitining dolet ziyapiti berish ilani”, - ministirlar heyiti ilani.
* “Ay yultuzluq kok bayraqning jewlan qilishi” - perhat yorungqash ilani.
* “Istiqlal marshini oqulush”- duqning 5 xitay ghelbe qilghan miyunxindiki ishxanisida.
* “Xitay dimokratchiliri tetqiqat qilip beiwatqan fidratsiyon (xitay birliki)- musteqilliqning ozidur. Uyghur milli herikiti bu musteqilliqqa teyyar turushi lazim”- perhat yorungqash maqalisi.

** “Ay yultuzluq kok bayraqning jewlan qilishi”mu moshu „fidratsiyon (xitay birliki) uchun –peqet moshu maqalining ichide
We ular oyushturghan namayishlarda.

** “Uyghurlar hokumettin umudini uzdi. Umudini yigirme yildin kiyin xitayda bolidighan dimokratik ozgurushlerge baghlidi”-perhat
Yorungqash we erkin isa bdt insane heqliri yighinida qilghan sozdin elindi.

** “Men uyghurlargha wakaliten xitay bilen qoshulup ketish(xitay birliki)ni qobul qilimen”- degen duq reisi erkin isa yusup. (1994-Yili turkiye gizitidin)

** „Chin (xitay)milliti intayin mediniyetlik we kuchluk…“ – degen duq reisi erkin isa yusup ikki ming ikkinji yili turkiye tw qanali (trt)de sozligen.

** „Musteqilliqni tilgha almasliq shertidiki uyghur-xensu kilishimnamesi“ge imza
Qoyghanlar : ablikim baqi istambul dernekte, erkin isa, dolqun isa estoniyede.

** “Biz uyghurlar musteqilliq telep qilmaymiz”- degen duq reisi rabiye qadir, enwerjan, dilshatlarbeshinji iyul qirghinchiqiliqining harpisi. Italiye.


** “ Biz xitay xelqining erkinlik(dimokratiysi) uchun koresh qilidighan yolni
Talliwalduq”- degen rabiye qatarliq barliq duq mesulliri.

** “5-Iyul weqesidin kiyin urumchide birlin temi peyda boldi”- degen perhat
Memet(aptonumiye programmichisi, yorungqash, m.Sayrami, t. Bughra, altidenbir…),

** „Surgunde hokumet kanadada jumhuriyet bayrimi otkuzidu.“, „ Surgunde hokumet dolet ziyapiti beridu kelmey qalmanglar“ ….Ilan chiqarghuchi exmeq igemberdi bashliq kawap, opke-zasu ziyapet ishliri ministirliki.
** “ Shinjangda xenzularning saylam hoquqi bar” - degen alim seyt. Amerika awazining xitayche anglitishida iki xitay riyasetchi bilen gulqeqehliri echilip, aghzini kalshtek qilip, ana tili uyghurchini setip, dushmen tili xitayche til bilen hinggiyip otkuzgen sohbitidin elindi.

** “Shinjang giziti”, “shin jang ijtimayi penler tetqiqati jornili”da ilan qilin'ghan: “ming yil burun turpanda xenzu yer igisi xxx uyghur ishlemchi xxxxxx ge 12 taghar samanni qerz birip höjjet alghan ?”- Dep maqale yezip yalghan höjjet oydorup “shinjang giziti”, “shinjang ijtimayi penler tetqiqati jornili”da “ilmi tetqiqat maqalesi” ilan qilghan awtor rfa ning 24 yilliq bash tehriri, duq ning, barliq dinchi teshklilat we dinchi torbetlerning mexpi qomandani, xitay nesillik we xitay xotunluq “qurban weli”dur. U sisighandin kiyin ornigha engiliyediki “musteqil tetqiqatchi toxti xitay” uning ornigha chiqti-xalas !

Hazir u “maarip we hemkarliq” –dinchi torbetler, “istiqbal” tw si qatarliqlarda uyghurlarni “ xitayning yadro atom qurallirining xeterlikliri “ bilen sepsete setip qorqutmaqta. Uning toronto yighinidiki xitayche quruq gepige elshat hesen terjimanliq qildi. “Toxti xitay” uyghur bolsa unin'gha terjimanliqning nime hajiti bar idi?

** Duq ishxanisigha besh xitayni chaqirip kelip ,ular bilen birlikte dunya axbaratchiliri aldida beshinji iyul qirghinchiliqining jawapkarliqini uyghurlargha artip ghelbe qilghanlar duq, rfa, uaa reisliri we duq ning miyunxindiki ishxanisigha mexpi chaqirip kelingen 5 xitay.

_________

Bularning qaysi-birini xitaydin , öshre-zakattin , uyghurlarni quruq gep bilen aldap, hayajanlan'ghan waqtida chiqirip tashlap bergen iane, bedel pulidin, „uyghur oyi” uchun toplan'ghan uyghurlarning qan-teridin almay turup, oghurlimay turup qiliwatidu-bular? Bikargha jinayet qilidighan sarangmu- bular?!

Heyt-bayramda, jume namizida, ölum namizida jamaetning aldigha chiqidighan dinchi –mollamlar qachan'ghiche bu qilmishlarni bilmeske, kormeske selip, uyghurlarni „sewri we texir“ge zorlap , sure-yasinni qattiq waqirap oqup „janabi alla“ bilen qorqutup aldaysiler?. Jamaet janabi allani silerdin yaxshi bilidu.

Qachan'ghiche, soal sorisa jawap bermestin, jumhuriyet bayrimini oynap bolayli, dolet ziyapitidin kiyin jawap bereyli dep aldaysiler?. “Namaz waxti bolup qaldi”, “ramizan chiqip ketsun” dep qachisiler? Qachan'ghiche „heyt-baram“liq dep yawash qoylarni boghuzlap otisiler?! Bu qilmishlar gunamu?- Jinayetmu?.

Bir sarang bolup qalghan adem-kesel hisaplinip insanlarning hisdashliqi we yardimige ige bolidu. Sarang adem her-qandaq bir ademning dushmini hisaplanmaydu.

Insaniyetning emes, zadila uyghurlarning ortaq dushmini bizning arimizda we koz aldimizda rfa da, duq da ikenlikini unutmsliq kerek. Mana towendikiler uyghurlarning ortaq dushmini:

Uyghur millitining dushmenliri towende nahayiti iniq ayrilmaqta. Ular ozini :“xitay teqip qiliwatqan toqquzkishilik siyasi paaliyetchiler biz“dep saxtekarliq, yalghanchiliq qilip, ozini-ozi aldapla qalmastin, xotun-bala-chaqilirini, jamaetni, uyghur millitini, janabi allani aldawatidu. Ularning towendiki qilmishliri kim ikenlikini ispatlaydu.
Mana bu uyghurlarning ortaq dushmenliri:

Bularning qaysi-birini xitaydin , öshre-zakattin , uyghurlarni quruq gep bilen aldap, hayajanlan'ghan waqtida chiqirip tashlap bergen iane, bedel pulidin, „uyghur oyi” uchun toplan'ghan uyghurlarning qan-teridin almay turup, oghurlimay turup qiliwatidu-bular? Bikargha jinayet qilidighan sarangmu- bular?!

Heyt-bayramda, jume namizida, ölum namizida jamaetning aldigha chiqidighan dinchi –mollamlar qachan'ghiche bu qilmishlarni bilmeske, kormeske selip, uyghurlarni „sewri we texir“ge zorlap , sure-yasinni qattiq waqirap oqup „janabi alla“ bilen qorqutup aldaysiler?. Jamaet janabi allani silerdin yaxshi bilidu.

Qachan'ghiche, soal sorisa jawap bermestin, jumhuriyet bayrimini oynap bolayli, dolet ziyapitidin kiyin jawap bereyli dep aldaysiler?. “Namaz waxti bolup qaldi”, “ramizan chiqip ketsun” dep qachisiler? Qachan'ghiche „heyt-baram“liq dep yawash qoylarni boghuzlap otisiler?! Bu qilmishlar gunamu?- Jinayetmu?.

DUD Teshkilati Sozchisi
Sidiqhaji.Metmusa
(Diplum Arxitektur)

[e-mail]
_______

خىتاينىڭ مۇستەملىكە تۇزۇمىگە قارشى بارىندىكى قۇراللىق ئىسيان بىسىقتۇرىلىشى بىلەن تەڭ ئۇيغۇر ئاۋتونوم رايۇنىنىڭ سابىق "رەئىسى" تومۇر داۋامەت خىتايلار تەرىپىدىن نەق مەيداننى "كوروپ بىقىش"قا ئىۋەتىلدى.

ئولتۇرۇلگەن ئۇيغۇرلارنىڭ جەسىدى بىر باغنىڭ تىمىدىن ئىچىگە توپا تۇرتىدىغان ماشىنا بىلەن تاشلىنىپ توپلانغان ئىكەن. ئۇيغۇر "باشلىق"لار ۋە بىر نەچچە مۇخبىرلارنى خىتاي ئارمىيىسى باغ ئىچىگە باشلاپ كىرىدۇ. ئۇلارنى تام بىلەن تەڭ دوۋىلەنگەن شەھىتلەرىمىز تەرەپكە باشلاپ ماڭىدۇ. ۋەھشى خىتايلارنىڭ بەرپا قىلغان بۇ ئىچىنىشلىق مەنزىرە كوزلىرىگە كورىنىشى بىلەن تەڭ ئۇيغۇرلارنىڭ قەدىمى توختايدۇ. يۇرەكلىرىدە ئۇيغۇر قىنى قايناپ تىشىپ تىپىرلاشقا باشلايدۇ. تومۇر داۋامەت دەسلاپ لاغىلداپ تىترەيدۇ ۋە ئارقىدىن ھىچ ئىككىلەنمەستىنلا: "ئاناڭنى سىكىۋاتاي خىتايلار..." دەپ ۋاقىراپلا قىتىپ قالىدۇ. يىنىدىكىلەر ئۇنى يولەپ باغدىن يىنىپ چىقىشىدۇ...

ئۇيغۇرلا بولىدىكەن ئۇنىڭدا بەرىبىر قان ۋە گىن بىرلىكىدىكى ئوز ئىرقىغا مەنسۇپ ئىنسان تەبىتى بولىدۇ. جىنايەت، گۇنا ھەتتا قان قەرزگە پىتىپ قالغانلارمۇ ئوز ئىرقىنىڭ قولىدا جازالىنىشىنى،ئولۇشىنى ئىختىيار قىلىدۇ. لايىق بىر پۇرسەت كۇتۇپ مۇجىزە يارىتىدىغانلارمۇ "چىراق تۇۋى"دىكى موشۇ قورچاقلاردىن چىقىدۇ. ھەر بىر ئۇيغۇردا بولىدىغان تومۇر داۋامەتنىڭ باغدىكى ئىسيانىنى قانداق چۇشىنىش كىرەك؟

چەتەلدىكى ئۇيغۇرلارنىڭ بىشىغا چقىۋالغان ساتقۇنلار تەلۋە جامائەتنى توقسان ئىككىنجى يىلدىن بىرى تومۇر داۋامەتكە، نۇر بەكرىگە،
مۇزەپپەرقاتارلىق "قورچاق"كادىرلارغا قارشى قۇيۇن چىقارتىپ ئۇيغۇرلارنىڭ ۋاقتىنى ئوغۇرلاپ كەلدى. بىزگە دەل ئۇلارنىڭ ئىسيانى،
تىخىمۇ ئاجايىپ ئىسيانلىرى كىرەك ئىدى. رەئىسلەر بىر يەردە قالسۇن ناھىيە دەرىجىلىكلەردىن يۇقۇرى بىرەر قورچاق كادىرىمىز،
ھەممىنى بىلىدىغان "قورچاق ساقچى باشلىقى"مىزدىن بىرەرسى نىمە ئۇچۇن قىچىپ چىقىپ سىياسى پانالىق تىلىمەيدۇ؟

چۇنكى ئۇلار ۋەتەن سىرتىغا چىقسا ئۇيغۇرچە سوزلەيدىغان "چىن تۇركىستان" چىلارنىڭ، "خىتاي بىرلىكى-جۇڭخا فىدراتسىيونى"چىلىرىنىڭ"، "ئون ئۇيغۇرنىڭ توققوزى جاسۇس"، "گۇندىپاي" دەيدىغان قالپاقچىلارنىڭ خىتايدىنمۇ قاتتىق بىسىمىغا ئۇچرايدىغانلىقىنى ئوبدان بىلىشىدۇ. گىپىنىڭ "يالغان"، ئوزىنىڭ "ساراڭ" بولۇپ قىلىشىنى بىلىشىدۇ. ئۇلار خىتاي دىكتاتۇرىسىنىڭ ئەركىن دۇنيادا، "ئەركىن تىكىنلەر" قول ئاستىدا تىخىمۇ ۋەھشى ئىكەنلىكىنى بىلىشىدۇ. بۇلارنى ئورتاقلىشىپ

قىرىق توققۇزۇنجى يىلدىن باشلانغان خىتاي مۇستەملىكىسى ئاستىدا ئەمەل تۇتقان ئۇيغۇرلار، ساقچىلار، ئەسكەرلەر... نىڭ "قورچاق" بولۇپ قىلىش تارىخى "چىن تۇركىستان" سالاسىدىن كىيىنكى، "ئەللىكبىرچىلەر"نىڭ تار-مار بولىشى بىلەن باشلانغان.خىتايدىن بولغان بۇيۇك ئەربابلار بىزنىڭ خىتايغا بولغان دۇشمەنلىك نىشانىمىزنى دايىم خىتايدىن ئوز "قورچاق"لىرىمىزغا يوتكەپ، ئۇلارنى بىزگە ھە دىسە"مىللى مۇناپىق"، "جاسۇس"... دەپ تىللاتقۇزۇپ كەلدى. قولىمىزدىن كىلىدىغان ئىشنى قىلىپ قالمىسۇن دەپ بىزنى قولىمىزدىن كەلمەيدىغان ئىشلار بىلەن مەشغۇل قىلىپ كەلدى. خىتاي ئارمىيەسىنىڭ ئوچوق سوت مەيدانىدىن ئولۇمگە ھوكۇم قىلىنغان خىتاي قاتىلنى بۇلاپ قاچقىنىنى كورگەن كىچىك بالىمۇ بۇ ئويۇننى ئوينىمايدۇ. ئىنسان بۇنداق ئويۇننى ئوينىمايدۇ.

نىشانىمىز خىتاينى ۋە ئارىمىزدىكى ساتقۇنلارنى ئەمەس، بەلكى روسلارنى، ھىندىلارنى، "دۇنيا كاپىرلىرى"نى دوشمىنىمىز دەپ ئۇگۇتۇلدۇق.
جىنى ئاجىز بوزەك دەپ ئوزىمىزنى -ئوزىمىز ئولتۇرۇپ ئوزقاتىل بولوشقا كۇشكۇرتۇلدۇق. توقسانىجى يىلنىڭ بىشىدا ئەركىن ئىسالارنىڭ
قۇماندانلىقىدا، ئومەر قانات، مەمىتىمىن ھەزرەت، ئابلىكىم باقى، ئابلىمىت تۇرسۇنلارنىڭ باشچىلىقىدىكى "دىنى ئىنقىلاپ"تا مەسۇم ئۇيغۇرلارنىڭ
ئامىرىكا راكىتاسىغا تۇتۇپ بىرىلگەنلىكى، بىر-بىرنى ئولتۇرۇپ جەسەتلىرىنى پارچىلاپ ئالما-ئاتادا ئەخلەت ساندۇقىغا ئاتقانلىقى، خەمىت قاتارلىقلارنى
قازاقىستان چىگراسىدا خىتاينىڭ ئوقىغا تۇتۇپ بەرگەنلىكى، ئولمىگەنلىرىنى گۇئانتاناموغا يوللاپ بەرگەنلىكى بىزنىڭ تىخى ئىسىمىزدا.
ئورتاق دۇشمىنىمىز خىتايدىن قىساس ئىلىش ھەممە ئاداۋەتنى يوققا چىقىرىپ بىزنى بىرلىككە كەلتۇرىدۇ. قىنى بۇ يولغا سىزنى دەۋەت قىلىمىز! ئوزبىكىستاننىڭ بىر كىچىك شەھرىدە بىر ئاقساقال يۇزگە يىقىن كىشىنى قان داۋاسى قىساسىدىن ۋاز كەچتۇرۇپ دۇنيانىڭ ئالقىشىغا ئىرىشكەن. كوزگە ياش تولدورىدىغان بۇنداق مىساللار بار.بىزدىكى ئاق-ساقاللارچۇ؟ ئاداۋىتى يوق ئۇيغۇرلارنى دۇق، رادىئو ۋە "ئۇ ئا ئا "
ئارقىلىق دۇشمەنگە ئايلاندۇرۇپ بولدى.

قورچاقلىرىمىزنىڭ ئىچىدىكى ھەر قانداق بىرسىنىڭ جىنايەت ۋە گۇنايى نىمە؟ ھىچكىم بىلمەيدۇ. كىم جازا بىرىدۇ؟ -يوق، ھىچكىم! بەشىنجى ئىيۇل
خىتا ي قىرغىنچىلىقىدا ئاپتونۇم رايۇندىكى "قورچاق رەئىسلەر" نامايىشقا چىققان ئۇيغۇرلارنى "تىرورىست، قاتىل"دەپ ئىمزا قويۇشنى رەت قىلىپ
خىتايلارغا قارشىلىق كورسەتكەنلىكى خىتاي تاراتقۇلىرىدا ئىلان قىلىندى. چەتەلدىكى ساتقۇنلار بۇنى يوشۇردى-نىمە ئۇچۇن؟
بىزدە " پ ك ك" يوق، "ئۇ چ ك"يوق، "خاماس"يوق. "قورچاق"لارنى ھە دىسە خەلقىمىزگە دۇشمەن كورسۇتۇش ئۇلارنى خىتايغا ئىشتىرىپ
بەرگەنلىك. كىرىموف، ئىسلاموف، نازابايوفلارنىڭ ھەممىسى سابىق كومىنىست روسىيە مۇستەملىكىسىنىڭ قورچاق رەئىسلىرى ئىدى.
بۇگۇن مۇستەقىل دولەتلەرنىڭ كۇچلۇك پىرىزدىنتلىرى. دۇق، رادىئو ۋە "ئۇ ئا ئا "لار ھەر دوقمۇشتا ئۇيغۇرلارنىڭ پىيىگە چۇشكەن
مۇناپىق-ساتقۇنلاردۇر.توۋەندىكىلەرنى ساتقۇن-مۇناپىق دىمەي نىمە دىيىش كىرەك؟!

ئۇيغۇر مىللىتىنىڭ دۇشمەنلىرى توۋەندە ناھايىتى ئىنىق ئايرىلماقتا. ئۇلار ئوزىنى :“خىتاي تەقىپ قىلىۋاتقان 9 كىشىلىك سىياسى پائالىيەتچىلەر بىز“دەپ ساختەكارلىق، يالغانچىلىق قىلىپ، ئوزىنى-ئوزى ئالداپلا قالماستىن، خوتۇن-بالا-چاقىلىرىنى، جامائەتنى، ئۇيغۇر مىللىتىنى، جانابى ئاللانى ئالداۋاتىدۇ. ئۇلارنىڭ توۋەندىكى قىلمىشلىرى كىم ئىكەنلىكىنى ئىسپاتلايدۇ.
______

بۇ قىلمىشلار گۇنامۇ؟ - جىنايەتمۇ؟. بۇلارنى ساتقۇن دىمەي نىمە دىيىش كىرەك؟

٭ “بىرىنجى ئوكتەبىر ئۇيغۇرلارنىڭ ماتەم كۇنى” - دىگەن ئەركىن ئىسا، پەرھات مەمەت ۋە دۇق مەسۇللىرى.
٭ “كانادادا جۇمھۇرىيەت بايرىمى ئوتكۇزۇلىدۇ”- دىگەن “سۇرگۇن ھوكۇمەت”ۋە ئىلانى.
٭ “سۇرگۇندىكى ھوكۇمىتىنىڭ دولەت زىياپىتى بەرىش ئىلانى”، - مىنىستىرلار ھەيىتى ئىلانى.
٭ “ئاي يۇلتۇزلۇق كوك بايراقنىڭ جەۋلان قىلىشى” - پەرھات يورۇڭقاش ئىلانى.
٭ “ئىستىقلال مارشىنى ئوقۇلۇش”- دۇقنىڭ 5 خىتاي غەلبە قىلغان مىيۇنخىندىكى ئىشخانىسىدا.
٭ “خىتاي دىموكراتچىلىرى تەتقىقات قىلىپ بەئىۋاتقان فىدراتسىيون (خىتاي بىرلىكى)- مۇستەقىللىقنىڭ ئوزىدۇر. ئۇيغۇر مىللى ھەرىكىتى بۇ مۇستەقىللىققا تەييار تۇرۇشى لازىم”- پەرھات يورۇڭقاش ماقالىسى.

٭٭ “ئاي يۇلتۇزلۇق كوك بايراقنىڭ جەۋلان قىلىشى”مۇ موشۇ „فىدراتسىيون (خىتاي بىرلىكى) ئۇچۇن –پەقەت موشۇ ماقالىنىڭ ئىچىدە
ۋە ئۇلار ئويۇشتۇرغان نامايىشلاردا.

٭٭ “ئۇيغۇرلار ھوكۇمەتتىن ئۇمۇدىنى ئۇزدى. ئۇمۇدىنى يىگىرمە يىلدىن كىيىن خىتايدا بولىدىغان دىموكراتىك ئوزگۇرۇشلەرگە باغلىدى”-پەرھات
يورۇڭقاش ۋە ئەركىن ئىسا بدت ئىنسانە ھەقلىرى يىغىنىدا قىلغان سوزدىن ئەلىندى.

٭٭ “مەن ئۇيغۇرلارغا ۋاكالىتەن خىتاي بىلەن قوشۇلۇپ كەتىش(خىتاي بىرلىكى)نى قوبۇل قىلىمەن”- دەگەن دۇق رەئىسى ئەركىن ئىسا يۇسۇپ. (1994-يىلى تۇركىيە گىزىتىدىن)

٭٭ „چىن (خىتاي)مىللىتى ئىنتايىن مەدىنىيەتلىك ۋە كۇچلۇك…“ – دەگەن دۇق رەئىسى ئەركىن ئىسا يۇسۇپ ئىككى مىڭ ئىككىنجى يىلى تۇركىيە تۋ قانالى (ترت)دە سوزلىگەن.

٭٭ „مۇستەقىللىقنى تىلغا ئالماسلىق شەرتىدىكى ئۇيغۇر-خەنسۇ كىلىشىمنامەسى“گە ئىمزا
قويغانلار : ئابلىكىم باقى ئىستامبۇل دەرنەكتە، ئەركىن ئىسا، دولقۇن ئىسا ئەستونىيەدە.

٭٭ “بىز ئۇيغۇرلار مۇستەقىللىق تەلەپ قىلمايمىز”- دەگەن دۇق رەئىسى رابىيە قادىر، ئەنۋەرجان، دىلشاتلاربەشىنجى ئىيۇل قىرغىنچىقىلىقىنىڭ ھارپىسى. ئىتالىيە.


٭٭ “ بىز خىتاي خەلقىنىڭ ئەركىنلىك(دىموكراتىيسى) ئۇچۇن كورەش قىلىدىغان يولنى
تاللىۋالدۇق”- دەگەن رابىيە قاتارلىق بارلىق دۇق مەسۇللىرى.

٭٭ “5-ئىيۇل ۋەقەسىدىن كىيىن ئۇرۇمچىدە بىرلىن تەمى پەيدا بولدى”- دەگەن پەرھات
مەمەت(ئاپتونۇمىيە پروگراممىچىسى، يورۇڭقاش، م.سايرامى، ت. بۇغرا، ئالتىدەنبىر…)،

٭٭ „سۇرگۇندە ھوكۇمەت كانادادا جۇمھۇرىيەت بايرىمى ئوتكۇزىدۇ.“، „ سۇرگۇندە ھوكۇمەت دولەت زىياپىتى بەرىدۇ كەلمەي قالماڭلار“ ….ئىلان چىقارغۇچى ئەخمەق ئىگەمبەردى باشلىق كاۋاپ، ئوپكە-زاسۇ زىياپەت ئىشلىرى مىنىستىرلىكى.
٭٭ “ شىنجاڭدا خەنزۇلارنىڭ سايلام ھوقۇقى بار” - دەگەن ئالىم سەيت. ئامەرىكا ئاۋازىنىڭ خىتايچە ئاڭلىتىشىدا ئىكى خىتاي رىياسەتچى بىلەن گۇلقەقەھلىرى ئەچىلىپ، ئاغزىنى كالشتەك قىلىپ، ئانا تىلى ئۇيغۇرچىنى سەتىپ، دۇشمەن تىلى خىتايچە تىل بىلەن ھىڭگىيىپ ئوتكۇزگەن سوھبىتىدىن ئەلىندى.

٭٭ “شىنجاڭ گىزىتى”، “شىن جاڭ ئىجتىمايى پەنلەر تەتقىقاتى جورنىلى”دا ئىلان قىلىنغان: “مىڭ يىل بۇرۇن تۇرپاندا خەنزۇ يەر ئىگىسى خخخ ئۇيغۇر ئىشلەمچى خخخخخخ گە 12 تاغار ساماننى قەرز بىرىپ ھۆججەت ئالغان ؟”- دەپ ماقالە يەزىپ يالغان ھۆججەت ئويدورۇپ “شىنجاڭ گىزىتى”، “شىنجاڭ ئىجتىمايى پەنلەر تەتقىقاتى جورنىلى”دا “ئىلمى تەتقىقات ماقالەسى” ئىلان قىلغان ئاۋتور رفا نىڭ 24 يىللىق باش تەھرىرى، دۇق نىڭ، بارلىق دىنچى تەشكلىلات ۋە دىنچى توربەتلەرنىڭ مەخپى قوماندانى، خىتاي نەسىللىك ۋە خىتاي خوتۇنلۇق “قۇربان ۋەلى”دۇر. ئۇ سىسىغاندىن كىيىن ئورنىغا ئەڭىلىيەدىكى “مۇستەقىل تەتقىقاتچى توختى خىتاي” ئۇنىڭ ئورنىغا چىقتى-خالاس !

ھازىر ئۇ “مائارىپ ۋە ھەمكارلىق” –دىنچى توربەتلەر، “ئىستىقبال” تۋ سى قاتارلىقلاردا ئۇيغۇرلارنى “ خىتاينىڭ يادرو ئاتوم قۇراللىرىنىڭ خەتەرلىكلىرى “ بىلەن سەپسەتە سەتىپ قورقۇتماقتا. ئۇنىڭ تورونتو يىغىنىدىكى خىتايچە قۇرۇق گەپىگە ئەلشات ھەسەن تەرجىمانلىق قىلدى. “توختى خىتاي” ئۇيغۇر بولسا ئۇنىنغا تەرجىمانلىقنىڭ نىمە ھاجىتى بار ئىدى؟

٭٭ دۇق ئىشخانىسىغا بەش خىتاينى چاقىرىپ كەلىپ ،ئۇلار بىلەن بىرلىكتە دۇنيا ئاخباراتچىلىرى ئالدىدا بەشىنجى ئىيۇل قىرغىنچىلىقىنىڭ جاۋاپكارلىقىنى ئۇيغۇرلارغا ئارتىپ غەلبە قىلغانلار دۇق، رفا، ئۇئائا رەئىسلىرى ۋە دۇق نىڭ مىيۇنخىندىكى ئىشخانىسىغا مەخپى چاقىرىپ كەلىڭەن 5 خىتاي.

_________

بۇلارنىڭ قايسى-بىرىنى خىتايدىن ، ئۆشرە-زاكاتتىن ، ئۇيغۇرلارنى قۇرۇق گەپ بىلەن ئالداپ، ھاياجانلانغان ۋاقتىدا چىقىرىپ تاشلاپ بەرگەن ئىئانە، بەدەل پۇلىدىن، „ئۇيغۇر ئويى” ئۇچۇن توپلانغان ئۇيغۇرلارنىڭ قان-تەرىدىن ئالماي تۇرۇپ، ئوغۇرلىماي تۇرۇپ قىلىۋاتىدۇ-بۇلار؟ بىكارغا جىنايەت قىلىدىغان ساراڭمۇ- بۇلار؟!

ھەيت-بايرامدا، جۇمە نامىزىدا، ئۆلۇم نامىزىدا جامائەتنىڭ ئالدىغا چىقىدىغان دىنچى –موللاملار قاچانغىچە بۇ قىلمىشلارنى بىلمەسكە، كورمەسكە سەلىپ، ئۇيغۇرلارنى „سەۋرى ۋە تەخىر“گە زورلاپ ، سۇرە-ياسىننى قاتتىق ۋاقىراپ ئوقۇپ „جانابى ئاللا“ بىلەن قورقۇتۇپ ئالدايسىلەر؟. جامائەت جانابى ئاللانى سىلەردىن ياخشى بىلىدۇ.

قاچانغىچە، سوئال سورىسا جاۋاپ بەرمەستىن، جۇمھۇرىيەت بايرىمىنى ئويناپ بولايلى، دولەت زىياپىتىدىن كىيىن جاۋاپ بەرەيلى دەپ ئالدايسىلەر؟. “ناماز ۋاختى بولۇپ قالدى”، “رامىزان چىقىپ كەتسۇن” دەپ قاچىسىلەر؟ قاچانغىچە „ھەيت-بارام“لىق دەپ ياۋاش قويلارنى بوغۇزلاپ ئوتىسىلەر؟! بۇ قىلمىشلار گۇنامۇ؟- جىنايەتمۇ؟.

بىر ساراڭ بولۇپ قالغان ئادەم-كەسەل ھىساپلىنىپ ئىنسانلارنىڭ ھىسداشلىقى ۋە ياردىمىگە ئىگە بولىدۇ. ساراڭ ئادەم ھەر-قانداق بىر ئادەمنىڭ دۇشمىنى ھىساپلانمايدۇ.

ئىنسانىيەتنىڭ ئەمەس، زادىلا ئۇيغۇرلارنىڭ ئورتاق دۇشمىنى بىزنىڭ ئارىمىزدا ۋە كوز ئالدىمىزدا رفا دا، دۇق دا ئىكەنلىكىنى ئۇنۇتمسلىق كەرەك. مانا توۋەندىكىلەر ئۇيغۇرلارنىڭ ئورتاق دۇشمىنى:

ئۇيغۇر مىللىتىنىڭ دۇشمەنلىرى توۋەندە ناھايىتى ئىنىق ئايرىلماقتا. ئۇلار ئوزىنى :“خىتاي تەقىپ قىلىۋاتقان توققۇزكىشىلىك سىياسى پائالىيەتچىلەر بىز“دەپ ساختەكارلىق، يالغانچىلىق قىلىپ، ئوزىنى-ئوزى ئالداپلا قالماستىن، خوتۇن-بالا-چاقىلىرىنى، جامائەتنى، ئۇيغۇر مىللىتىنى، جانابى ئاللانى ئالداۋاتىدۇ. ئۇلارنىڭ توۋەندىكى قىلمىشلىرى كىم ئىكەنلىكىنى ئىسپاتلايدۇ.
مانا بۇ ئۇيغۇرلارنىڭ ئورتاق دۇشمەنلىرى:

بۇلارنىڭ قايسى-بىرىنى خىتايدىن ، ئۆشرە-زاكاتتىن ، ئۇيغۇرلارنى قۇرۇق گەپ بىلەن ئالداپ، ھاياجانلانغان ۋاقتىدا چىقىرىپ تاشلاپ بەرگەن ئىئانە، بەدەل پۇلىدىن، „ئۇيغۇر ئويى” ئۇچۇن توپلانغان ئۇيغۇرلارنىڭ قان-تەرىدىن ئالماي تۇرۇپ، ئوغۇرلىماي تۇرۇپ قىلىۋاتىدۇ-بۇلار؟ بىكارغا جىنايەت قىلىدىغان ساراڭمۇ- بۇلار؟!

ھەيت-بايرامدا، جۇمە نامىزىدا، ئۆلۇم نامىزىدا جامائەتنىڭ ئالدىغا چىقىدىغان دىنچى –موللاملار قاچانغىچە بۇ قىلمىشلارنى بىلمەسكە، كورمەسكە سەلىپ، ئۇيغۇرلارنى „سەۋرى ۋە تەخىر“گە زورلاپ ، سۇرە-ياسىننى قاتتىق ۋاقىراپ ئوقۇپ „جانابى ئاللا“ بىلەن قورقۇتۇپ ئالدايسىلەر؟. جامائەت جانابى ئاللانى سىلەردىن ياخشى بىلىدۇ.

قاچانغىچە، سوئال سورىسا جاۋاپ بەرمەستىن، جۇمھۇرىيەت بايرىمىنى ئويناپ بولايلى، دولەت زىياپىتىدىن كىيىن جاۋاپ بەرەيلى دەپ ئالدايسىلەر؟. “ناماز ۋاختى بولۇپ قالدى”، “رامىزان چىقىپ كەتسۇن” دەپ قاچىسىلەر؟ قاچانغىچە „ھەيت-بارام“لىق دەپ ياۋاش قويلارنى بوغۇزلاپ ئوتىسىلەر؟! بۇ قىلمىشلار گۇنامۇ؟- جىنايەتمۇ؟.

DUD Teshkilati Sozchisi
Sidiqhaji.Metmusa
(Diplum Arxitektur)