Dewirning Himetlik Sozliri

[DUD Sozchisi]

Dewirning Himetlik Sozliri (Awtor Isimsiz)

    دەۋىرنىڭ ھەكمەتلىك سوزلىرى.

    مەنبە: http://forum.uyghuramerican.org/forum/showthread.php?45587-%ABSherqiy-t%FCrkistan-s%FCrg%FCnde-h%F6k%FCmiti%BB-tokyoda-yighin-achti  (بۇ ماقالە ئەلىپ تاشلانغان)

    سەكسەنىنجى يىللارنىڭ ئوتتۇرلىرى بولىشى مۇمكىن ۋەتىنىمىزدە مۇنداق بىر ھەكمەتلىك سوزلەر تارقالغانىدى:

    ئىككى شۇكۇر شائىر ئەمەس،
    ئىككى رەيىم ناخشىچى ئەمەس،
    ئۇيغۇر سايرامى ئۇيغۇر ئەمەس،
    تۇرغۇن ئالماس يامان ئەمەس.

    يۇقارقى سوزلەر خەلقىمىزنىڭ شۇ دەۋىردىكى بىر قىسىم كىشىلەرنىڭ ئۇيغۇر جەميىتىدىكى سەلبى ۋە ئىجابى رولىغا قارىتا بىر جۇملە سوز بىلەن ئۇ كىشىلەرنىڭ خاراكتىرىنى ئىپادىلىگەن ئىدى.

    يەقىنقى 3-4 يىلدىن بەرى چەتەلدىكى بىر قىسىم ئۇيغۇرلار ھەققىدىمۇ يۇقارقىدەك ھەكمەتلىك سوزلەر تارقىلىپتۇ. بۇ كىشىلەرنىڭ ۋەتەڭە بەرىپ- كەلىشى، ۋەتەن بىلەن بولىۋاتقان ئۇننورمال ئالاقىسى، چەتەللىكلەر بىلەن بولغان غەيرى مۇناسىۋەتلىرى، چەتەلدە ئەلىپ بەرىلىۋاتقان ۋەتەن داۋساسىدىكى :ئىجابى- سەلبى روللىرى ، كىشىلىك مۇناسىۋەتلىرى دىگەندەكلەرگە قاراپ، ئۇيغۇر جامائىتى بۇ كىشىلەرنىڭمۇ خاراكتەرىنى بەكىتىپتۇ

    ئەركىن ئالىپتەكىن بۇزغۇنچى، سىياسەتچى ئەمەس.
    سىدىقھاجى مەتمۇسا تارىخ سوزلەيدۇ، ساراڭ ئەمەس.

    ئىككى يۇسۇپ داۋانى بولىۋەتتى، ئىنسان ئەمەس.
    ئىككى ئە. جان كونا بەزلەر، داۋاغا كەرەك ئەمەس.
پەرھات يورۇڭقاش ئاۋتونۇمىيە پىروگرامىچىسى، ئالتىدەنبىرچى   ى
توھمەتچى. 35 يىللىق خىتايچى، يۇزى نىپىز ئەمەس  س              
    ئىككى ر. ٭٭٭٭٭س ياتلارپەرەس چەقىمچى، پاكىز ئەمەس.
    شوھرەت ئوسمان خىتايچە كوپ يەزىۋەتتى، فانتاستىك ئەمەس.
    نۇري تۇركەل ئاتا مىراس بەجىڭچى، نەسلى ئۇيغۇر ئەمەس.
    سەيىت تۇمتۇرۇك ئالدار كوسا، ياخشى سەبداش ئەمەس.
    ماۋلان خىتايچە مەكتەپتە ئوقۇغان، مەكتەپتە ئوقۇمىغان رابىيە
قادىرنىڭ يالاقچىسى، خىتاي شائىرلىرىغا مايىل. ئۇيغۇر تىلىغا پۇختا ئەمەس.
    دولقۇن ئىسا كوتەمىچى، داۋاگەر ئەمەس.
    ئابدىرەيىمجان رابىيە ۋە ئەركىن ئىسانىڭ كوتەمىچىسى. يالغانچى .
     
    ئاھمەتجان ئوسمان ھاراقكەشلەر شائىرى،داۋا غا لايىق ئەمەس.
    ئىليار شەمشىدىن ھەممىگە ئوكتىچى، مۇددىئاسى ئەنىق ئەمەس.
    نۇرى مۇساباي ساغلام پائالىيەتچى، مۇناسىۋەتكە ماھىر ئەمەس.
    مەمەتىمىن ئالا قۇرۇق سەپسەتىەچى، يالاقچى، يۇرەكلىك داۋاگەر ئەمەس.
    ئالىم سەيىت خىتاي سايلامچىسى، مۇددىئاسى ئۇيغۇردا ئەمەس.
    ئومەر قانات ئوتمۇشى مۇرەككەپ، ئىشەنچىلىك ئەمەس.
    مەمەت توھتى قابىليەتلىك، مەيدانى مۇقىم ئەمەس.
    ئابلاجان لەيلىنامان ياخشى شائىر، قانۇنچى، ئادۋۇكاد  ئەمەس.
    شوھرەت ھوشۇر قۇربان ۋەلىنىڭ ياخىشى دوستى، ئۇيغۇر تەشكىلاتچى ئەمەس.
    رابىيە قادىر "بىز ئۇيغۇرلار مۇستەقىللىق تەلەپ قىلمايمىز" دىگەن ساتقۇن
    قويمىچى, ئوقىمىغان، ئالتە قەتىم ئوزىنى ئولتۇرىۋىلىپ ئولمىگەن خىيانەتچى.

    ئىسمىنى ئاتىساق تىلىمىز بارمايدىغانلارمۇ بار، ئۇلاردىن خۇدايىم ساقلىسۇن!
    .....

    يۇقارقى سوزلەر چەتەلدىكى ئۇيغۇرلار ئولتۇرۇپ- قوپۇۋاتقان سورۇنلاردا تارقىلىپ يۇرگەن سوزلەرنىڭ جۇغلانمىسى

    بىر سورۇندا بىر قوشاقچىمىز تازا كەيپى تۇتكاندا توۋەندىكى قوشاقنى توقىدى:

    رفا دا باردۇر توت دوكتور، كاللىسى قۇرۇق بىلىم يوقتۇر.
    نە ۋىجدان بولسۇن ئۇلاردا، ھەم نە غۇرۇر ،
    ھەق ئالدىدا قارغۇ-گاچا، توخۇچىلىك يۇرەك يوقتۇر.
    ئۇلار بىلەن دوس بولساڭ يىگىنىڭ پوقتۇر!

    _______

"Dewirning Hikmetlik Sozliri" ge Baha


    يۇقۇرقى يازمىدا ئىسمى تىلغا ئىلىنغانلارنىڭ مىللىتى، ۋەتىنى ھەققىدىكى سالاھىيىتىگە، كىشىلىك ھەققىگە، شەخسى ئابرويىغا ئاساسسىزلارچە ئۇيغۇن ئەمەس باھا ۋە توھمەتلەر بىرىلگەن. ئىسىمسىز بىرىنىڭ بىر توپ كىشىنىڭ ئىسمىنى ئاتاپ ئۇلارغا " باھا" بەرىشىگە نىمە سەۋەپ بولماقتا؟ بۇ ھەقتە ئوقۇرمەنلەر جاۋاپنىڭ توغرىسىنى بىرەلەيدۇ.

    ئۇيغۇرلارنىڭ جانى-جان، تۇپ مەنپەتىنى ئولچەم قىلىپ، دوس بىلەن دۇشمەن ئايرىلىشى، ئۇلارنىڭ ئالدىنقى ۋەكىللىرىدىن بىر قانچىسنىلا ئىسمى بىلەن ئاتاش كۇپايە. بۇلار ھەل قىلغۇچ شەخسىلەردۇر. ئۇئائا توربىتىدە يىللاردىن بىرى ئۇيغۇرلارنى بىر-بىرىگە دۇشمەن قىلىۋاتقانلار كىملەر؟ بۇ يازمىدا ئەشەددى دۇشمەنلەر ۋە ھەقىقى مۇستەقىلچى لىدەرلەر قەستەن يوشۇرۇلغان ۋە بىر-بىرىگە ئارىلاشتۇرىۋىتىلگەن. بىر مۇنچە كىشىنىڭ ئىسمى ئاتالغان،  باھا توغرا بەرىلمىگەن

    قىزىقارلىقى سىدىھاجى.مەتمۇسانىڭ توساددىن باش قەھرىمان قىلىپ كورسۇتۇلۇپ مەسخىرە قىلىنىشى. ئۇنى :"ساراڭ ئەمەس"دەپ باھا بەرگەن ئاۋتور ئۇنى ھاقارەت قىلماقتا. بۇ خۇددى ئاۋتورنىڭ :"سىدىھاجى.مەتمۇسا دادام ئەمەس" دىگەندەكلا بىرسوز. ئاۋتورنىڭ دادىسى ۋە ئوزى كىم ئىكەنلىكىنى بىلمەيدىغان ئوقۇرمەنلەر : ھە، دادىسى ئوخشايدۇ جۇما؟ دەپ ئويلايدۇ. ئاۋتور يەنىلا "بالا گۇماندارى" بولۇپ قىلىۋىرىدۇ. بىراۋنىڭ ساراڭ ياكى ساراڭ ئەمەس ئىكەنلىكى، شەخسى سالامەتلىكى ھەققىدە سوزلەش قانۇندا جىنايەت ھىساپلىنىدۇ. ئاۋتورنىڭ بۇنىڭغا نىمە ھەققى بار؟ شۇنچە ئادەمنىڭ ئىسمىنى ئاتاپ باھا بەرىپ چىققان ئاۋتورنىڭ بولۇپمۇ سىدىھاجى.مەتمۇسا ئەپەندىنى باش قۇردا ياد ئەتكەنلىكى- دادىسى بىلەن ئانىسى چۇشىگە بىرگە كىرىپ قالغان چىغى.

    سىدىھاجى.مەتمۇسا ئەپەندى ماختاشلارغا ئۇچۇپ كىتىدىغانلاردىن ئەمەس. ئاۋتورنىڭ "باھاسى"دىن ئازار يىگەنلەرمۇ ئۇنىڭلىق بىلەن ئوزىنى ھەرگىز يوقاتمايدۇ. يالغاندىن ماختالغان ساتقۇنلار بولسا خىيانەت، ئوغۇرلۇق، قويمۇچۇلۇق ۋە قاتىللىق جىنايەتلىرىدىن قەچىپ قۇتۇلالمايدۇ. بەزىلەر دوسلار ئارىسىدا پۇرسەتنى غەنىمەت بىلىپ، ساتقۇنلۇق قىلىپ ئۇيغۇرلارنىڭ دۇشمەنلىرى ئىكەنلىكىنى ئاشكارە قىلىپ بولدى. بەزى ياخشىلار بولسا دۇشمەن ئارىسىغا كىرىپ بىقىپ، چىقالماس بولۇپ قالدى. ا.

    مىنىڭچە بۇ "باھا" دۇق چى ساتقۇنلارنىڭ ئۇيغۇرلارغا ھىساپ بىرەلمەي ئۇيغۇرلارغا ناچار سوز بىلەن باھا بىرىش ئارقىلىق ئۇلارنى ئوز تەرىپىگە تارتىۋاتقانلىقىدۇر.

    بۇ باھانى ئىلان قىلىشتىكى مەقسەت- رابىيە قادىرنى ساقلاپ، ئەركىن ئىسانى"قۇربان قىلىش"مۇ؟
    - بۇ بىر ئالدامچىلىق. ئۇ ئاللىقاچان "ئىستىپا بەردىم"دەپ دۇق دىن چىقىپ كىتىپ قۇربان ۋەلى ئىككىسى باش بولۇپ دولقۇن قەمبەر، نۇرى، ئابلىكىم باقى، پەرھات يورۇڭقاش، ئەخمەت ئىگەمبەردى، غۇلام پاختا، ئومەر قانات...لار ئارقىلىق "ئىسابەگچىلەر"نى ، دۇقچىلارنى كونتىرۇل قىلىپ كەلمەكتە. ئۇ ئولسىمۇ دۇق نى تاشلىمايدۇ. شۇڭا دۇق چوقۇم تارقىلىشى كەرەك. ئۇ قانچە مىڭ ئۇيغۇرنىڭ جەنىغا، مەلىغا، زىھنىگە زامىن بولغان قاتىل.

    ئەخمەتجان قاسىمى ئەيتقان: "ئارىمىزدىكى خىتايدىنمۇ بەتتەر ساتقۇن ئىسا يۇسۇپ..."نىڭ خىتايدىن بولغان بۇ قىچىر دادىسىدىنمۇ ئىشىپ چۇشكەن ساتقۇن ئەبلەختۇر. ئۇنىڭ بىلەن رابىيە قادىرلار ئارىسىدا ھەم ساتقۇلۇقتا پەرق يوق !