Frankfurt Xelqara Kitap Yermenkisi

[DUD Sozchisi]

DUD Teshkilati Frankfurt Xelqara Kitap Yermenkiside

Menbe: http://forum.uyghuramerican.org/forum/showthread.php?46753-Frankfurttin-Xewerler-%26%231601%3B%26%231585%3B%26%231575%3B%26%231606%3B%26%231603%3B%26%231601%3B%26%231735%3B%26%231585%3B%26%231578%3B%26%231578%3B%26%231609%3B%26%231606%3B-%26%231582%3B%26%231749%3B%26%231739%3B%26%231749%3B%26%231585%3B

04-11-16, 04:07#1

  Frankfurttin Xewerler

2016-yilliq Frankfurt Xelqara Kitap Yermenkisi 19.-23-Oktebirgiche dawam qildi.

Teshkilatimiz her yildikige oxshash Yermenkige Teshkilat Namidin Resmiyet otep qatnashti. Kitap yermenkisige kelgen Rosiye, Qazaqistan, Uzbekistan, Qirghizistan, Koriye , Tayland, Hindistan , Turkiye qatarliq Doletlerning Wekillirige Uyghurlar heqqide Yengi Xewer we Koz-QarashlarTeshwiq Waraqeliri, Sohbetler arqiliq yetkuzuldi.

Kitap yermenkisidiki yengiliqlar :

* Teshkilatimiz Namidin Sohbetke Teklip qilighan chetellik Neshiriyat Xadimliri, Muxbir-Jornalistilir Rabiye qadir, Suriyediki Uyghurlar qatarliq qiziq Temalar heqqide sorighan Soallirimizgha Biwaste Jawap berishtin Qechip Soalni bizdin Sorashqa bashlidi. Bizdin anglighanlirigha ishinidighanliqini bildurgen bir yashanghan Turk Muxbir sohbette towendikilerni sozlidi:

„Biz Turk xelqi ottuz yildin biri yalghanlar bilen , armiyegiche sengip kirgen „Ftxullachilar“bilen birge yashap kelduq. Bu ata Turk berpa qilghan Turkiye jumhuriyitide bolghan ishen'gusiz palaketler. Turkiye jumhuriyetke tehditlerdin tixi Teltokus qutulghini yoq..Uyghurlarni yeqindin izdep kelgen birimen. Xitayning mustemlike tuzumi astidiki Qirindash Uyghurlarning Turklerge qarighanda teximu zor yalghanlar bilen, iqtisadi, siyasi bisim astida aldinip toghra bolmighan Yolgha kirip qalghanliqidin arqa-arqa qirghinchiliqlargha uchrap, itiqam yaki bir chare qilalmighanliqini korup yurugum puchulinip Ketidu…

Turkiye ozini palakettin aran qutqazdi. Uyghurlarning arisigha fetxullachilar kebi aranglargha sengip kirgen satqun Munapiqlar, yalghan musteqilchiler, saxtekar dinchi mollamlar tiximu kop bolushi muqerrer. Ulardin qutulush tiximu asan Emes. Metbuat erkinliki, soz qilish erkinliki boghulghan yer del xitay singip kirgen yerning ozi.Uyerde xitayning Puli rol oynaydu… haqaret, tohmet her-yerni qaplisa, tort-besh kishi ottuz yildin biri sehnidin chushmigen bolsa, Bashqilarning soz qilish erkinliki bolmisa, bu Uyghurlarning qulluq tuzumge konuwatqanliqidur. Xitay mustemlikisini Bilip-bilmey qobul qilghanliqidur. Xitaydin qutulush quruq soz bolup qalidu….“

Bu Turk Abining degenliri bizge 1948-yili Uluq Ata Uyghur Exmetjan Qasimining „arimizdiki xitaydinmu better, Isa Yusup, Mesut Sabirilar…“dep ilan qilghan Wesiyitini Esimizge salidu!
______

Epsuski 200 din artuq dolet qatnashqan Kitap Yermenkisige Uyghurlarning Heqiqi Wekili bolup qatnashqan DUD teshkilatining Paaliyiti heqqidiki Xewer UAA din elip tashlandi. Bundaq Pidakarliq qiliwatqan Bashqa Teshkilat bolsa idi – elip tashliwetsimu bashqilar bolghandikin chanmaydighan?!  20 yildin biri Un-tinsiz, dawarang salmay Heryili bu Yermenkige qatnishiwatqan bu Teshkilat neme uchun kozimizge Mixtek Patidu?!


Uyghurlarning Saaditi uchun musteqilliq- azatliq yolini achqan uluq Liderlirimiz Exmetqan qasimi, Maxmut mohiti, Abduraxman Azat, Qurbanjan Xemitlerning, Musteqilliq uchun qurban bolghan Yuizminglighan Azatliq Zhechilimizning Janliri bikargha Ketmeydu! Xitay Tajawuzchilirigha qaxshatquch zerbe biriwatqan, Yengi yol, yengi qarashlarni Izdep Keche-kunduz qelem tewritiwatqan Serkerdilerning Tartqan Azapliridin, tokken Terliridin Ana Wetinimiz Uyghuristanning Baghlirida Qizil Guller Unup Chiqqusi!
_______

Turklerning ichide intayin sezgur, piship yitishken siyasiyonlar bar. Turkler Nechche ming yillardin biri MUstemlike bolup baqmighan mIllet. alte yuz yil Osman impiriyesi bilen, Yiqinqi yuzyildin biri Ata Turkning Turkiye jumhuriyiti Doliti bilen hakimiyitini dawam qilmaqta. Turk Taghimimizning sozler U nechche esirlik tejirbilerdin tamghan unjiler.
______

* Yermenkidiki bashqa bir yengiliq - xitayning achqan Katte Kitap korgezmisi orni bolup, Qiziqarliqi uningda xitayning butun Neshriyatliri neshir qilghan gherbi-shimal heqqidiki kitap-Jornallirida Uyghurlar heqqide birmu Kitap, Xewer yaki Isim Kozumge chiliqmidi. Emma Daghur, Tunggan, Qirghiz…lar heqqide xeli kop kitaplarni kordum. Bu ehwal Xitay torbetliridimu oxshashliqqa ige ikenliki Qiziqarliq idi....

Kitaplargha sinjilap qarawatqenimda yenimgha kelgen bir Xitay Qizi :„Haw ar you, Waht you want? (yaxshimu siz, nime kerek sizge?)“ dep soridi. Engilischem nachar bolghach Arimizda xitayche qisqa Dialog mundaq bolup otti:

Men: Yaxshi, nahayiti yaxshi, Rexmet. Manga sizdin bir jawap kerek-Zhong Goda Uyghurlar yoqmu? . Uyghular heqqide birmu Kitap yoqqu?

Xitay Qizl: Uyghurlar Shinjangda yashaydu dep anglighan. U yer bek yeraq . Men barmighan. U doletning ademlirini bek yawayi dep anglap qorqup barmighan. Viza elishmu tes. Tunji qetim chetelge chiqishim. Zhong goche bek yaxshi sozleydikensiz. Zhong goda oqughanmu? Qaysi dolettin keldingiz?

Men: Men Germaniyedin. Shinjang dolet bolup Ketiptu-de, Uyghurche Kitap yoqluqi shuningdin oxshaydu. Men xitaychini shinjangda ugengen.

Xitay Qizl: shang gangmu musteqil idi, zhong gogha qaytip keldi.shinjangmu qaytip kelidu. Zhong go Germaniyedin 20 hesse chong. emma yawropada , Germaniyede yolda Insi-Jin yoq, Jim-jitliq, adem korunmeydiken. Neme uchun bundaq?

Men : Ular Zhong goluqlarning keliwatqanliqini bilmeydu, shunga Uxlawatidu.

Xitay Qiz: Men Jimliqni yaxshi korimen. Bizning sherde yerim saet yol mangsam ademlerge urulup-soqulup, hirip ketip olturup qalimen.

Men: Neme bolsa-bolsun, siz Olturup qalghan u yer sizning wetiningiz. Weten Tupriqi  bibaha Goher. Olturup qalghan yeringizdin nimishkimu qopup ketkensiz –dep kulushum bilen Umu teng , shundaq, shundaq dep manga qoshulup qaqahlap kulup, tosaddin terini turdi we manga guman bilen qarashqa bashlap :sen shinjangliq Ikensen-de…dep yenimdin ketti.

 * yene bir yengliq bu yil Kitap yermenkisi bekmu qaynam-tashqin idi. Bu yerdiki insanlar Kitap oqushqa bekmu amraq. Yermenke aldida Kitappurushlar bolup, bezi Kona Kitaplarning Bahasi Ming € din ashidu. Bir Almanning Aldidiki 300Yil burunqi qol yazma „Quran“ning bahasini sorisam 200 Ming € gha Bermidim. Seni tonughanliqim uchun sanga Germaniye Bahasida: 199 Ming 99 €.99 sentqa Berimen dep Rastini eytti. Kitap Yermenkisige bir Kunluk Kirish biliti 65€ gha chiqqan.

DUD Teshkilati Sozchisi

[e-mail]
[e-mail]

 فرانكفۇرتتىن خەۋەرلەر

2016-يىللىق فرانكفۇرت خەلقارا كىتاپ يەرمەنكىسى 19.-23-ئوكتەبىرگىچە داۋام قىلدى.

تەشكىلاتىمىز ھەر يىلدىكىگە ئوخشاش يەرمەنكىگە تەشكىلات نامىدىن رەسمىيەت ئوتەپ قاتناشتى. كىتاپ يەرمەنكىسىگە كەلگەن روسىيە، قازاقىستان، ئۇزبەكىستان، قىرغىزىستان، كورىيە ، تايلاند، ھىندىستان ، تۇركىيە قاتارلىق دولەتلەرنىڭ ۋەكىللىرىگە ئۇيغۇرلار ھەققىدە يەڭى خەۋەر ۋە كوز-قاراشلارتەشۋىق ۋاراقەلىرى، سوھبەتلەر ئارقىلىق يەتكۇزۇلدى.

كىتاپ يەرمەنكىسىدىكى يەڭىلىقلار :

٭ تەشكىلاتىمىز نامىدىن سوھبەتكە تەكلىپ قىلىغان چەتەللىك نەشىرىيات خادىملىرى، مۇخبىر-جورنالىستىلىر رابىيە قادىر، سۇرىيەدىكى ئۇيغۇرلار قاتارلىق قىزىق تەمالار ھەققىدە سورىغان سوئاللىرىمىزغا بىۋاستە جاۋاپ بەرىشتىن قەچىپ سوئالنى بىزدىن سوراشقا باشلىدى. بىزدىن ئاڭلىغانلىرىغا ئىشىنىدىغانلىقىنى بىلدۇرگەن بىر ياشانغان تۇرك مۇخبىر سوھبەتتە توۋەندىكىلەرنى سوزلىدى:

„بىز تۇرك خەلقى ئوتتۇز يىلدىن بىرى يالغانلار بىلەن ، ئارمىيەگىچە سەڭىپ كىرگەن „فتخۇللاچىلار“بىلەن بىرگە ياشاپ كەلدۇق. بۇ ئاتا تۇرك بەرپا قىلغان تۇركىيە جۇمھۇرىيىتىدە بولغان ئىشەنگۇسىز پالاكەتلەر. تۇركىيە جۇمھۇرىيەتكە تەھدىتلەردىن تىخى تەلتوكۇس قۇتۇلغىنى يوق..ئۇيغۇرلارنى يەقىندىن ئىزدەپ كەلگەن بىرىمەن. خىتاينىڭ مۇستەملىكە تۇزۇمى ئاستىدىكى قىرىنداش ئۇيغۇرلارنىڭ تۇركلەرگە قارىغاندا تەخىمۇ زور يالغانلار بىلەن، ئىقتىسادى، سىياسى بىسىم ئاستىدا ئالدىنىپ توغرا بولمىغان يولغا كىرىپ قالغانلىقىدىن ئارقا-ئارقا قىرغىنچىلىقلارغا ئۇچراپ، ئىتىقام ياكى بىر چارە قىلالمىغانلىقىنى كورۇپ يۇرۇگۇم پۇچۇلىنىپ كەتىدۇ…

تۇركىيە ئوزىنى پالاكەتتىن ئاران قۇتقازدى. ئۇيغۇرلارنىڭ ئارىسىغا فەتخۇللاچىلار كەبى ئاراڭلارغا سەڭىپ كىرگەن ساتقۇن مۇناپىقلار، يالغان مۇستەقىلچىلەر، ساختەكار دىنچى موللاملار تىخىمۇ كوپ بولۇشى مۇقەررەر. ئۇلاردىن قۇتۇلۇش تىخىمۇ ئاسان ئەمەس. مەتبۇئات ئەركىنلىكى، سوز قىلىش ئەركىنلىكى بوغۇلغان يەر دەل خىتاي سىڭىپ كىرگەن يەرنىڭ ئوزى.ئۇيەردە خىتاينىڭ پۇلى رول ئوينايدۇ… ھاقارەت، توھمەت ھەر-يەرنى قاپلىسا، تورت-بەش كىشى ئوتتۇز يىلدىن بىرى سەھنىدىن چۇشمىگەن بولسا، باشقىلارنىڭ سوز قىلىش ئەركىنلىكى بولمىسا، بۇ ئۇيغۇرلارنىڭ قۇللۇق تۇزۇمگە كونۇۋاتقانلىقىدۇر. خىتاي مۇستەملىكىسىنى بىلىپ-بىلمەي قوبۇل قىلغانلىقىدۇر. خىتايدىن قۇتۇلۇش قۇرۇق سوز بولۇپ قالىدۇ….“

بۇ تۇرك ئابىنىڭ دەگەنلىرى بىزگە 1948-يىلى ئۇلۇق ئاتا ئۇيغۇر ئەخمەتجان قاسىمىنىڭ „ئارىمىزدىكى خىتايدىنمۇ بەتتەر، ئىسا يۇسۇپ، مەسۇت سابىرىلار…“دەپ ئىلان قىلغان ۋەسىيىتىنى ئەسىمىزگە سالىدۇ!
______

ئەپسۇسكى 200 دىن ئارتۇق دولەت قاتناشقان كىتاپ يەرمەنكىسىگە ئۇيغۇرلارنىڭ ھەقىقى ۋەكىلى بولۇپ قاتناشقان دۇد تەشكىلاتىنىڭ پائالىيىتى ھەققىدىكى خەۋەر ئۇئائا دىن ئەلىپ تاشلاندى. بۇنداق پىداكارلىق قىلىۋاتقان باشقا تەشكىلات بولسا ئىدى – ئەلىپ تاشلىۋەتسىمۇ باشقىلار بولغاندىكىن چانمايدىغان؟!  20 يىلدىن بىرى ئۇن-تىنسىز، داۋاراڭ سالماي ھەريىلى بۇ يەرمەنكىگە قاتنىشىۋاتقان بۇ تەشكىلات نەمە ئۇچۇن كوزىمىزگە مىختەك پاتىدۇ؟!


ئۇيغۇرلارنىڭ سائادىتى ئۇچۇن مۇستەقىللىق- ئازاتلىق يولىنى ئاچقان ئۇلۇق لىدەرلىرىمىز ئەخمەتقان قاسىمى، ماخمۇت موھىتى، ئابدۇراخمان ئازات، قۇربانجان خەمىتلەرنىڭ، مۇستەقىللىق ئۇچۇن قۇربان بولغان يۇئىزمىڭلىغان ئازاتلىق زھەچىلىمىزنىڭ جانلىرى بىكارغا كەتمەيدۇ! خىتاي تاجاۋۇزچىلىرىغا قاخشاتقۇچ زەربە بىرىۋاتقان، يەڭى يول، يەڭى قاراشلارنى ئىزدەپ كەچە-كۇندۇز قەلەم تەۋرىتىۋاتقان سەركەردىلەرنىڭ تارتقان ئازاپلىرىدىن، توككەن تەرلىرىدىن ئانا ۋەتىنىمىز ئۇيغۇرىستاننىڭ باغلىرىدا قىزىل گۇللەر ئۇنۇپ چىققۇسى!
_______

تۇركلەرنىڭ ئىچىدە ئىنتايىن سەزگۇر، پىشىپ يىتىشكەن سىياسىيونلار بار. تۇركلەر نەچچە مىڭ يىللاردىن بىرى مۇستەملىكە بولۇپ باقمىغان مىللەت. ئالتە يۇز يىل ئوسمان ئىمپىرىيەسى بىلەن، يىقىنقى يۇزيىلدىن بىرى ئاتا تۇركنىڭ تۇركىيە جۇمھۇرىيىتى دولىتى بىلەن ھاكىمىيىتىنى داۋام قىلماقتا. تۇرك تاغىمىمىزنىڭ سوزلەر ئۇ نەچچە ئەسىرلىك تەجىربىلەردىن تامغان ئۇنجىلەر.
______

٭ يەرمەنكىدىكى باشقا بىر يەڭىلىق - خىتاينىڭ ئاچقان كاتتە كىتاپ كورگەزمىسى ئورنى بولۇپ، قىزىقارلىقى ئۇنىڭدا خىتاينىڭ بۇتۇن نەشرىياتلىرى نەشىر قىلغان غەربى-شىمال ھەققىدىكى كىتاپ-جورناللىرىدا ئۇيغۇرلار ھەققىدە بىرمۇ كىتاپ، خەۋەر ياكى ئىسىم كوزۇمگە چىلىقمىدى. ئەمما داغۇر، تۇڭگان، قىرغىز…لار ھەققىدە خەلى كوپ كىتاپلارنى كوردۇم. بۇ ئەھۋال خىتاي توربەتلىرىدىمۇ ئوخشاشلىققا ئىگە ئىكەنلىكى قىزىقارلىق ئىدى....

كىتاپلارغا سىنجىلاپ قاراۋاتقەنىمدا يەنىمغا كەلگەن بىر خىتاي قىزى :„ھاۋ ئار يوئۇ، ۋاھت يوئۇ ۋانت؟ (ياخشىمۇ سىز، نىمە كەرەك سىزگە؟)“ دەپ سورىدى. ئەڭىلىسچەم ناچار بولغاچ ئارىمىزدا خىتايچە قىسقا دىئالوگ مۇنداق بولۇپ ئوتتى:

مەن: ياخشى، ناھايىتى ياخشى، رەخمەت. ماڭا سىزدىن بىر جاۋاپ كەرەك-زھوڭ گودا ئۇيغۇرلار يوقمۇ؟ . ئۇيغۇلار ھەققىدە بىرمۇ كىتاپ يوققۇ؟

خىتاي قىزل: ئۇيغۇرلار شىنجاڭدا ياشايدۇ دەپ ئاڭلىغان. ئۇ يەر بەك يەراق . مەن بارمىغان. ئۇ دولەتنىڭ ئادەملىرىنى بەك ياۋايى دەپ ئاڭلاپ قورقۇپ بارمىغان. ۋىزا ئەلىشمۇ تەس. تۇنجى قەتىم چەتەلگە چىقىشىم. زھوڭ گوچە بەك ياخشى سوزلەيدىكەنسىز. زھوڭ گودا ئوقۇغانمۇ؟ قايسى دولەتتىن كەلدىڭىز؟

مەن: مەن گەرمانىيەدىن. شىنجاڭ دولەت بولۇپ كەتىپتۇ-دە، ئۇيغۇرچە كىتاپ يوقلۇقى شۇنىڭدىن ئوخشايدۇ. مەن خىتايچىنى شىنجاڭدا ئۇگەڭەن.

خىتاي قىزل: شاڭ گاڭمۇ مۇستەقىل ئىدى، زھوڭ گوغا قايتىپ كەلدى.شىنجاڭمۇ قايتىپ كەلىدۇ. زھوڭ گو گەرمانىيەدىن 20 ھەسسە چوڭ. ئەمما ياۋروپادا ، گەرمانىيەدە يولدا ئىنسى-جىن يوق، جىم-جىتلىق، ئادەم كورۇنمەيدىكەن. نەمە ئۇچۇن بۇنداق؟

مەن : ئۇلار زھوڭ گولۇقلارنىڭ كەلىۋاتقانلىقىنى بىلمەيدۇ، شۇڭا ئۇخلاۋاتىدۇ.

خىتاي قىز: مەن جىملىقنى ياخشى كورىمەن. بىزنىڭ شەردە يەرىم سائەت يول ماڭسام ئادەملەرگە ئۇرۇلۇپ-سوقۇلۇپ، ھىرىپ كەتىپ ئولتۇرۇپ قالىمەن.

مەن: نەمە بولسا-بولسۇن، سىز ئولتۇرۇپ قالغان ئۇ يەر سىزنىڭ ۋەتىنىڭىز. ۋەتەن تۇپرىقى  بىباھا گوھەر. ئولتۇرۇپ قالغان يەرىڭىزدىن نىمىشكىمۇ قوپۇپ كەتكەنسىز –دەپ كۇلۇشۇم بىلەن ئۇمۇ تەڭ ، شۇنداق، شۇنداق دەپ ماڭا قوشۇلۇپ قاقاھلاپ كۇلۇپ، توساددىن تەرىنى تۇردى ۋە ماڭا گۇمان بىلەن قاراشقا باشلاپ :سەن شىنجاڭلىق ئىكەنسەن-دە…دەپ يەنىمدىن كەتتى.

 ٭ يەنە بىر يەڭلىق بۇ يىل كىتاپ يەرمەنكىسى بەكمۇ قاينام-تاشقىن ئىدى. بۇ يەردىكى ئىنسانلار كىتاپ ئوقۇشقا بەكمۇ ئامراق. يەرمەنكە ئالدىدا كىتاپپۇرۇشلار بولۇپ، بەزى كونا كىتاپلارنىڭ باھاسى مىڭ € دىن ئاشىدۇ. بىر ئالماننىڭ ئالدىدىكى 300يىل بۇرۇنقى قول يازما „قۇران“نىڭ باھاسىنى سورىسام 200 مىڭ € غا بەرمىدىم. سەنى تونۇغانلىقىم ئۇچۇن ساڭا گەرمانىيە باھاسىدا: 199 مىڭ 99 €.99 سەنتقا بەرىمەن دەپ راستىنى ئەيتتى. كىتاپ يەرمەنكىسىگە بىر كۇنلۇك كىرىش بىلىتى 65€ غا چىققان.

DUD Sozchisi

Yengi Torbetimiz:  www.uyguria.com