Khandakh Millat bu Uighur Nima disa unamdu?!

[Ablajan Laylinamn]

Kandak millat bu Uyghur nime disa unamdu?

Ablajan Laylinaman

Watanni dap watansiz, boldum musapir bandimen.
Mustakillik –azatlik yolida bahshandiman.
Shunga tartim nurghun japa, kaldim tuman bashnamgimen
San nimdisang daliwargin, Adatlandim dashnamgiman.
Mustakillik shuarimdur kahrim ghazap dushmangiman!

Kichigimdin kahrimanlik dastanini kop anglighan.
Oghizhandin - sadirghiche hech kaldurmay yatlighan.
Kalmidi japa -mushakkat Laylinaman tartmighan.
Alamde yoktur karangghu tun,  hech wak tengi atmighan.
Layli daydu barchini dost, bolsa watan satmighan!

Kanni toktuk janni barduk watanni dap eliship,
Amma sattuk bu watanni bir bulingda keliship.
Dushman boldi hojayin tuprighimgha eriship.
Oyni tashlap siritta chiktuk, mustakillik taliship.
Amdi dawa tugamdu aptonomgha eriship!?

Uyghur digan uyushkak uyushmaysen nimishke?
Yaki sening mijazing yol koymamdu bu ishka?!
Dap sorisang meningdin jawabim shu kulak sal
Dushman kalsun tamtirap kizikmayman bu ishka.
Aptonom dap uyushsang man chikiman urushka!

Bir chaghlarda kolliri kaparghanni alim dap.
Maktaplarge tikkan biz, uni danglik malim dap
Andi dawa ashundak formilada mangamdu?
Satkinlarni dahi dap, millitge tangamdu?
Undak bolsa shehitlar dot-hamaket bolmamdu?
Kandak millat bu Uyghur nime disa unamdu?


Watanni dap watansiz boldum musapir bandiman.
Mustakillik-azatlik bolmisa bir gandimen.
Millitimda bu shuar chaknap tursa har zaman,
Ichim pushup zerikip bu gaplarni damdiman.
Amma dawa yekinda koldin ketish aldida...
Kandak wijdan yol koysun mukishka bir daldigha,
Shunga koydum bu pikirni hammizning aldiga.


Tughushinggha yol koyup, aldap seni kol barsa.
Bir kun tolik ishlitip bir saatlik pul barse.
Anche -muncha nazir wa chiraklargha yol barse.
Sotni echip uyghurche, hokimni hitay barse...
Shuning bilan uyghurning bu dawasi tugamdu?


Pakar oyning ornigha igiz bina kurulsa,
May chirakning ornigha eliktirlar yorulsa.
Maktapliring bashkidin uyghurcha bop kurulsa,
Kizliringning ishkirge mengishliri tosulsa...
Shuning bilan uyghurning bu dawasi tugamdu?

Kumlik yollar aspalit, kesek oylar bitundin
Balilarning kosighi tok til anglimay hotundin.
Gazni kalap ash etip kutulsak biz otundin.
Maschitlargha katsak biz sahar turup orundin...
Shuning bilan uyghurning bu dawasi tugamdu?

Oz tilingda mungdushup, nahsha eytip kuliship,
Hotun atkan tamakni maza kilip yiyiship,
Oz tilinggha hitayche tilni koshup sozliship,
Hitay bilan birlikte kalgusini keliship,
Otalisang uyghurning bu dawasi tugamdu?

Sanmu insan, kishilik hokikingni koghdighin...
Amma birge yashaymiz chokim anga unighin!
Ishanmisang birmazgil bizni sanmu sinighin,
Aptonumni sal ali kilip berey unighin!
Dapla koysa uyghurning bu dawasi tugamdu?

Watandighu nim dise ajiz kelip uniduk.
Biz urushining ornigha gutuldiduk tilliduk.
Yoli tursa dawani rawrus kilish chat’alda...
Hech bilmiduk nimishka tumushkigha urmiduk.
Uyghurlarning dawasi yaki shundak mangamdu?

Hitay dise bolgunchi, sanmu ham och olginchi.
Hitay bilan birliship oliwalghin kulginchi!
Aldinisan ashundak rast hilini bilgunchi.
Adam dima ozangni bundak hamush yurginchi!
Uyghur digan ashundak aldinipla yuramdu?

Uyghur digan millatning bir sozchisi bar iken.
“Hitay digan hamaket tughdirmaydu”-daydiken.
Undak bolsa seningde pakhat bir tal balimu?
-dap, sorisa: “Yakh manda on biri bar”-daydiken.
-Hitaylarning besimi eship ketti haddidin…
Uyghurlar bak namratkan ayriliptu hammidin,
Sanmu shundakh kambaghal bak bichchare idingmu?
Dap sorisa: “Apandim, milyonertim”-daydikan!

“Hawar uchur likkide tolip-toshup yetiptu.
Uyghurlargha ish yokhken hitay khaplap ketiptu.
Sanmu ishsiz khiynelip, bala bekhip zarlinip,
Otkanmiding?” digange, congresstim daydikan.
-dap, yazidu bir muhpir :"khandakh digan sozchi-bu?
Nime disem bolidu dap, oylamdu ozche bu?
Uyghurlargha paydilikhmu ya zinyanlikh sozchi-bu?!"

Khandakh billat bu Uyghur, chushanmamdu dawani?
Yaki bilip bilmastin tallishamdu dahini.
Hayat khalsa dushmange berip khasam wadini,
U, dawani saz khilip, chalsa buzup padini,
Tang agiship usulgha chushidiken khalghini,
Towa daysan bu hakhlar nime dise unamdu?

Khasam berip dushmange khol kotirip aldisa,
Bu khilkhini akhillikh-danishmanlik chaghlisa...
Undakh bolsa dot damsan khahrimanni shahitni?
Dushminige tez pukmay hayatini atisa!
Towa daysen bu hakhkha nime disa bolamdu?

Tehi oken kunila mustakhillikh akhmaydu,
Aptonomni towlisang putkul jahan yakhlaydu.
Americila khollisa seni huda sakhlaydu.
San jahangha bakhmisang jahan sanga bakhmaydu…
Mustakhillikh kona gap yeng zamangha akhmaydu…
Digan shuar astida bizge kharshi turghanlar
Amdi halkh oyghandi anglap bakhay nim daydu?


**********************************************
Bar ijazet Laylige khoyup uning maylige,
Pikirige khulakh sal baha barmay paylige.
Sanmu sozla Laylidak nime disang maylidek!
Bolsun salmakh pikiringda tohtighidak choyliga!

Bir mahal alsam aram man kallamni segitip,
Nimilarni dimiding San hak meni tagitip!
Mushunchilik dap turay, yandin chikhip agitip,
Balkim pikrim silarni sal oyghatsun sagitip!


Dawami bar.

July,5th,2010

Washington,DC