Mustapa Kamal atatürk Xotenlik disem...

[Aziz Isa Elkun]

Mustapa Kamal atatürk Xotenlik disem...

M.Azat
(Bu chaqchaq emes.axirghiche oqusingiz noqtinezirimni sizmu maqullaysiz)


"Bana, insanlar üstünde bir doghush atfetmeye kalkıshmayınız. Doghushumdaki tek fevkaladelik, Türk olarak dünyaya gelmemdir."
(Meni,insanlardin halqighan bir toghulush bilen süpetleshke terishmanglar.toghulushimdiki birdin bir pewquladdilik Türk bolup dunyagha kelishimdur)
Mustapa Kamal atatürk


Bir nechche kündin beri türkiye gezitliride ,Türkiye jumhuriyiti reisi Abdullah Gülning 2009.yili 6.ayning 23.künidin 29 künigiche junggoni ziyaret qilidighanlighi toghrisida xewerler we köz qarashlar yeziliwatidu.ziyaret qilidighan sheherler arisida Ürümchimu bar.

Gezitler,Türkiyening ilgiri döwlet reisliri Turghut Ozal we Sulayman Demirel junggogha qilghan ziyaritide,Türklerning ata yurti,Mexmut Qeshqirining wetini bolghan Uyghur aptonom rayonini ziyaret qilish arzusi bolghan bolsimu,junggo hökümitining ijabi jawabigha erishelmigenligi üchün bu arzuliri emelge ashmighanligi, mexmut qeshqirining wetinige qedem basidighan tunji döwlet reisi Abdulla Gül boludighanlighi toghrisida yezishmaqta.


(Türkiye düshmen ishxaliyiti astida,atatürkke Osmanli padisgasi teripidin ölüm jazasi höküm qilinip tutush burighi chiqirilghan waqitlar bolup,atatürk xelq ichide teshkikkinish paaliyiti elip beriwatqan künliridin bir körünüsh)

Bügünki Uyghur aptonom rayoni yalghuzla Mexmut Qeshqirining wetini emes.Türkiyeni düshmen ishxaliyitidin qutquzghan marishal, yengi Türkiye jumhuriyitining qurghuchisi döwlet atisi Mustapa Kamal atatürkningmu wetini.



Bu sölirim,hissiyatqa tayan'ghan simowil xaraktirge ige mubalighe emes.belki tarixi pakit asasigha qurulghan mentiqiliq izdinish.

Men ,Mustapa Kamal atatürk heqqide köp kitaplar oqudum.ataturk, hayatining eng axirqi künlirini ötküzgen istanbuldiki eng meshhur döwlet sariyi bolghan dolmabaghche sariyidiki hazir muzigha özgertilgen yataqxanisidiki kitaplarning ichide "diwan loghiti türk" alahide közge cheliqidiu.bu kitapta atatürkning bir munche jümlilerning astigha sizghan qelem izliri bar."Diwan loghitiTürk"ning yengi neshir qilinish xizmitige atatürk biwaste köngül bölgen.kitap neshirdin chiqqandin keyin intayin xoshal bolghan.bosh waqitlirida eng köp oquydighan kitapliridin birsi "Diwana loghitiTürk"idi.



"Türklerin vatan sevgisi ile dolu göğüsleri, düşmanların melun ihtiraslarına karshı daima bir duvar gibi yükselecektir"
(türklerning weten söygüsi bilen tolghan kökrekliri,düshmenlerning mel'un xirislirigha qarshi daima bir sepilge oxshash yüksilip turidur.) M.K.Atatürk

Atatürkining ejdatliri Yurtimizning Xoten Qariqashning Qariman Yezisidin anatoliyege kelgenligini,uning hayatini we Türklerning köchüsh tarixini oqush jeryanida ögendim.
tarixta,atatürkning ejdatlirining "Müslüman Oghuzların, Tanrıdaghı ve Karagöz Yörüklerinden olup, Konya ve Aydın yöresine yerleshmish bulunan isimler, teker teker yazılı bulunmaktadır...Buradaki, 950 tarih ve 82 numaralı l yazıcı defteri ile 1051 tarih ve 469 numaralı il yazıcı defterinde Anadolu'dan Rumeli'ye gechen Türk boy ve ailelerinin isimleri achıkcha yazılı bulunmaktadır."


(Atatürkning Enqerediki xatire sariyi we qewrisi)

Tarixta hazirqi Türkiyening Konya,Qaraman.aydin wilayetlirini öz ichige alghan Aq dengiz sahilighiche bolghan ziminlar Qaraman begligige tewe idi.qaramanlar qehriman,urushqaq we hechkimge yengilmeydighan bir beglik bolup,Osmanli , anatoliyede Türkler öz-ara urushup Türklerning neslining tügep ketmesligi üchün Qaramanlarni birlishishke,hakimiyetni ortaqlishishqa chaqirishi bilen ikki xanliq birleshken we Türklerning 3 qitege yeyilghan zor impiriye hasil bolghan.



Atatürkning bowisi Qaramandin bügünki makadoniyening Manastir wilayiti,Kocacik nahiyesige yerleshken Hafiz Exmet Alush idi.atatürkning dadisi Ali Riza ependi Kocacik nahiyeside toghulghan.Ali Riza ependi Osmanli döwliti teripidin Selanik shehrige tamojna xadimi qilip belgülengen.atatürk bolsa,osmanlining İstanbuldin qalsa eng chong port shehri bolghan Selanikte 1881.yili togholdi.(1881-1938)
Selanik bolsa bügün Giritsiyening eng chong port shehri.


(Atatü
rkning anisi Zubeydehanim)

Dunyada ikki Qariman bar.birsi Türkiyening Qaraman wilayiti. yene birsi Xoten qariqashning Qariman Yezisi.

Türkiy xelqlerde köchüp barghan yengi yurtlirigha ,kona yurtlirining ismini qoyidighan adet bar.Mesilen,apghanistanda bir xorasan bar.Türkiyening Erzurum wilayitining Xorasan deydighan bir nahiyesi bar.iranda Qeshqiriler dep atilidighan 5 milyon nopusqa ige xelq bar.öz zamanida qaraxanilar paytexti Qeshqerdin bu ziminlarni bashqurush üchün kelgen xelqler.iranda mehshet chong bir sheher. Yurtimiz Atushning mehshettin bu ziminlargha kelgen bashqurghuchi Uyghurlar teripidin qoyulghan isim.


(yash polkowning Mustapa Kamal anisi bilen bille)

Dunyada ikki Qaghiliq nahiyesi bar. birsi yurtimizda, birsi Giritsiyening gömürchine wilayitige tewe türk yurti qaghiliq nahiyesidur.

İligha köchken Uyghurlarmu,Turpan yüzi, mollatoxti yüzi digendek ,yaki kelgen yurtining namini,yaki bashlap kelgen yurt aqsaqilining ismini yengi yurtlirigha isim qilip qoyghan.



(atatürk beqiwalghan shehit sepdadashlirining baliliridin birsi)

1994.yili bahar mewsumida alahide teklip bilen Merhum ziya Semidining 80 yashqa kirgenligini xatirlesh paaliyitige qatnishish üchün Almatagha barghan idim.
On nechche kish bar bolghan bir sorunda (oghli Riza Semidimu bu sorunda bar idi)ziya Semedi shundaq digen idi." sadir pehliwan we Gheni batur heqqide roman yezish jeryanida ularning esli yurti toghrisida tetqiqat elip bardim. Gheni batur Xoten Qaraqashtin bolghanlighini iniqlidim.Sadir pehliwanning Xotendin bolghanlighini iniqlap chiqtim amma,nahiyesini bilelmidim" we öziningmu 7 ejdatqichilik shejerisige ulashqanlighini,öziningmu tekti Xotenlik chiqqanlighini qoshup eytip bergen idi.


(Mustafa Kamalning Osmanli dewride 2.armiyening bash qomandanlighigha teyinlen'gen künidiki xatire resimi)


Türk tarixi we atatürkning hayatini oqush jeryanida Atatürkning aile shejerisining qehrimanliqning büshigidin birsi bolghan Shehidane(Sheitler yurti)Xoten diyarigha ulishidighanlighini kördüm.

Men tarixchi emes.peqetla,millitimning qandaqlarche asaretke chüshüp qalghanlighini bilish üchün yeqinqi zaman Uyghur tarixigha qizziqtim.Türk tarixi,rus,junggo tarixlirinimu üginish ihtiyajini his qildim.biraq tarixi tetqiqat toghrisida eser yezish niyitim bolmidi.

Atatürkning 1923.yili.1.ayning 20. küni Türkiye parlametining tunji echilishida sözligen tunji sözi "Egemenlik kayıtsız-şartsiz milletindir."
(Hoquq(igemenlik) shertsiz-tosalghusiz milletke aittur.)

Atatürkning aile shejerisi heqqide tetqiqatchilar teximu ichkirilep tetqiq qilishi mumkin.
Men peqetla,Türkiye jumhuriyitining döwlet reisi Abdullah Gülge,ketiwatqan yurt Mexmut qeshqiriningla emes,Mustapa Kamal atatürkningmu yurti ikenligidin ibaret xoshxewirini berish üchünla bu yazmini yazdim.

Pikirim bir noqinezer,netije emes.

Bu yurt,Mexmut qeshqirining,Mustapa Kamal Atatürkning we mening yurtumdur.
İshiningki,atatürk Xotenliktur.xoten qaraqashning qariman yezisi buning ispatidur.



(Atatürk,pütün dunyadiki türkiy xelqlerning Türkiye jumhuriyitide heqqi barlighini köp qetim tekitligen idi.)

Uyghurlar,Türk dunyasi üchün eghizdila emes,yürektin süyüshke tigishlik bir xelqtur.
Uyghurlar,Türk dunaysini qoghdawatqan iate ormanliridur.weyaki,dengiz dolqunlirini tosup turghuchi qiya tashlardur.



" Ne mutlu Türküm diyene!"
(Men Türk deyish nime digen bexitlik-he!" M.K.Atatürk

2009. 06. 12