"Paytext"te Partilighan Mashina Bomba

[DUD Sozchisi]

•  خىتاي پايتەختىدە پارتىلىغان بومبا
چىن ۋە خىتاي كەلىمىسى ھەققىدە

/ ئالدى بىلەن ھەۋەرنى ئوقۇپ ئاندىن بىر نەرسە دە، بۇ ببچنىڭ ئوزبەكچە ھەۋەرى، ئاغەزنى بۇزۇشتىن بۇرۇن ياھشىراك تەكشۇر/

________

1- ئىسا يۇسۇپ ۋە ئۇنىڭ خىتاي خوتۇنى ، ئوغۇللىرىنىڭ ھەممىسى تۇركىيەدە خىتاينى "چىن" دەپ ئاتايدىكەن. ۋەتەندە بۇ تايىپىلەرنى خىتاي دىيىش "ھاقارەت" ھىساپلىنىپ جازاغا ئۇچرايدىغانلىق ھەممگە مەلۇم. چۇنكى خىتايلار ئوزىنى جوڭگولۇق (中 國人، 华 夏人، 华 人 )دەپلا ئاتايدۇ.
"جوڭگولۇقلار"نى خىتاي دەپ ئاتاش ئوزلىرى ئۇرۇش ۋە ئاسسىمىلاتسىيە بىلەن يوقاتقان قىتان(كىدان، قىتاي، خىتاي، گاداي، چىدەن دەپمۇ ئاتالغان)
مىللىتىنىڭ نامىدىن قالغان. (1)

ئالپتىكىنلەرنىڭ ئوزىنى خىتاي دىيىشى ئانىسى خىتاي "يۇ تەتەي خىنىم"غا ھاقارەتتۇر. چىن دىيىشلىرى كىرەك. تۇركلەرنىڭ تارىخى دۇشمىنى
خىتاينى چىن دەپ ئاتىشىدا چۇشەڭۇسىز سەۋەپلەر بار... مھپ چىلەرمۇ شۇنداق.

2- ئەركىن ئىسا، ئومەر قانات ئەنۋەر-ئەسقەر ئاكا-ئۇكا، قۇربان ۋەلى، م. ھەزرەت، سۇلتان ماخمۇت... قاتارلىقلار تاكى 2005-يىلغىچە خىتاينى "چىن"دەپ ئاتاپ كەلگەنلىكى ھەممىگە مەلۇم. پەرھات مۇھەمەدى(يورۇڭقاش، م.سايرامى)مۇ خىتاي بىرلىكىنى -چىن فىدراتسىيۇنى- دەپ ئاتاپ ئۇنى
خىتاي دىموكراتچىلىرىنىڭ ئۇيغۇرلار ئۇچۇن تەتقىق قىلىپ بىرىۋاتقان مۇستەقىللىق شەكلىمىزدەپ- ئۇيغۇرلارنى ئالداپ كەلدى. (ئۇيغۇر مىللى
ھەرىكىتى...ناملىق مالىسىغا باق). ئۇيغۇرلارنىڭ خىتايغا نەپرەت دۇشمەنلىكى ئۇلغۇيۇش بىلەن ھەر-قانداق خىتايكەش يالاقچىمۇ 2005 دىن كىيىن چىن دىيىشكە جۇرەت قىلالماس بولۇپ قالدى.


3- سەن يوللىغان "خەۋەر" بىلەن "چىن ۋە خىتاي" دەپ ئاتاش ئىككى ئىش. خىتاي پايتەختىدە پارتىلىغان بومبا ئۇيغۇرلارنىڭ ئىشىمۇ ياكى خىتاينىڭ ئىشىمۇ ؟ بۇ تىخى مەلۇم ئەمەس. خىتاينىڭ تاجاۋۇزى، مىلىيۇنلىغان ئۇيغۇرلارنى قىرىپ ئولتۇرگەن جىنايىتى ئۇچۇن خىتاي پايتەختىنىڭ كۇلىنى كوككە سورىۋىتىش يوللۇق-بۇگۇنكى دۇنيا ۋەزىيىتىدە! ئەمما ئۇ پارتىلاش ئاسمانغا تۇتۇن چىقىرىپ قويۇش بىلەن چەكلەڭەن. ئەقىللىق ئىنتىقامچىلار خىتاي پايتەخىتىگە بارغانغا تۇشلۇق بۇنداق ئەرزان ئىش قىلمايدۇ. دۇنيانى ھاڭ-تاڭ قالدۇرۇپ،"مۇستەقىللىق تەلەپ قىلمايمىز"دىگەن ساتقۇن جالاپنىڭ مىڭىسىدىن تۇتۇن چىقىرىدىغان پارتىلاشلارنى تەخى ئەتە-ئوگۇن كورىسەن.. بۇنى قىلماي تۇرۇپ
بەكىندە بومبا پارتىلاتقانغا، ماشىنىدىن ئىس چىققانغا دۇنيا بىزدىن سورىمامدۇ؟ : " نىمە قىلىسىلەر مۇستەقىللىق تەلەپ قىلمايدىغان ئۇيغۇرلار
بومبا پارتىلىتىپ، تەرورىست بولمامسىلەر؟".

ئۇلار ھەقلىق. چەتەلگە يوللانغان "بىز ئۇيغۇرلارنىڭ ۋەكىللىرى "دەۋالغان ساتقۇنلار :
22 قىتىم خەلقارا سەھنىلەردە خىتاي ئۇچۇن "بىز ئۇيغۇرلار مۇستەقىللىق تەلەپ قىلمايمىز"دەپ ئىلان قىلىپ بەردى. "مەنىۋى ئاناڭلار نىمە دەۋاتىدۇ؟
سىلەرنىڭ قىلغىنىڭلار تەتۇرغۇ؟"-دىمەمدۇ؟. ئۇيغۇرلارنى "تىرورىست"قىلىپ بىرىۋاتقانلار DUQ دىكى ساتقۇنلار بولۇپ چىقمىدىمۇ؟!

بۇگۇنكى زامان ئىنتىقامچىلىرىمىز قىلغان ئىشىنى نەق مەيداندا كامىراغا قالدۇرۇپ قويۇپ قىلىدۇ. بۇ ئون يىل بۇرۇنقى خىتاينىڭ بىقىنىنى پىچاق بىلەن تىلىۋىتىدىغان زامان ئەمەس! بىزدە ئايرىپىلان ياساۋاتقان، ئاتۇم بومبىسى ياساۋاتقان قىساسچىلار يوقما؟

4- تەنقىتچىلەرنى "سەن"لەش ئاخبارات ئەخلاقىغا خىلاپ. ئىسىمسىز يازما يوللاپ خىتاي دىيەلمەي "چىن" كەلىمىسىنى بازارغا سالغان ھەر كىم
دەككىسىنى يىمەي قۇتۇلمايدۇ. ئەمما ئۇ دەككە بەرگۇچىنىڭ قوپال سوزىمۇ تەنقىتكە ئۇچرىدى. ئەمدى ساڭا كىلەيلى-كىمنىڭ ئازۇلۇقى؟

5- "بۇBBCنىڭ ئوزبەكچە ھەۋەرى" دەپسەن. ئۇزبەكلەرنىڭ خىتاي، قازاقلارنىڭ قىتاي، روسلارنىڭ كىتاي .... (1)دەيدىغانلىقىنى بىلمەمسەن؟.
بىلمىسەڭ ئىزاھاتنى ئوقۇ.
_____

ئىزاھات:

(1)- ٭ خا”华 ” ئالىي دەرىجىلىك، ئۇستۇن مەرتىۋىلىك مەنالارغا ئىگە.
٭ شا(夏)- "تۇركى تىللار دىۋانى"، يەھۇدىلارنىڭ قەدىمقى كىتاپلىرىدا ۋە تارىخى مەنبەلەردە ئۇچرايدىغان يەججۇجى-مەججۇجىلەرنىڭ ئوزى -
بۇگۇنكى خىتايلارنىڭ ئەجداتلىرى.
٭ جۇڭ خا (中 华) ۋە جۇڭ گو خا شا (中 国 华 夏) - جۇڭ گونىڭ ئالىي مەرتىۋىلىك يەجۇج-مەجۇجلەرىنىڭ قىسقارتىلىپ ئاتىلىشىدۇر.
٭ جۇڭگو (中 國) جۇنخا خەلق رىسپۇبلىكىسى(中 华 人 民 共 和 国) - جۇڭ گونىڭ ئالىي مەرتىۋىلىك يەجۇج-مەجۇجلىرى خەلق رىسپۇبلىكىسى دىگەنلىكتۇر.
٭ چىن، خەن، خىتاي..... لار ھەر قايسى دەۋىردىكى بۇ تايىپلەرنىڭ پەرقلىق ئاتىلىشىدۇر.
٭ چىنا، چىن دەپ ئاتاش چىن سۇلالىسى (مىلادى 206-224)دىكى چىن دىن كەلگەن.
٭ خەن دەپ ئاتاش خەن سۇلالىسىدىكى "خەن"دىن كەلگەن.
_______

“خىتاي”- "كىدان"دىن كەلگەن. كىدانلار 10-ئەسىردە باش كوتۇرۇپ ”كىدان مەدەنىيىتى” بىلەن داڭ چىقارغان مونغۇل ئىرقىغا يىقىن بىر مىللەت. تارىختا "چىدەن"، "كاتاي"، "قىتاي"، "گاداي"، "كىتاي"، "خىتاي"...دەپ ئاتالغان، ئوتتۇرا تۇزلەڭلىكتىكى شا خىتايلىرى بىلەن خوشنا ياشىغان. ئۇلارنى ئۇرۇش ۋە ئاسمىلاتسىيە بىلەن يوقۇتۇپ تۇگەتكەن يەجۇج-مەججۇجلەر شۇندىن ئىتىبارەن ئۇزاق ئەللەر تەرىپىدىن تا بۇگۇڭىچە كىدان(خىتاي)لارنىڭ نامى بىلەن ئاتالماقتا.

ئۇيغۇر، تاتار، ئوزبەك، تۇركمەن، قازاقلاردا خىتاي ۋە قىتاي، روسلاردا كىتاي دەپ ئاتاش ئومۇملاشقان. خىتايلار ئوزلىرىنى خا شا”华 夏، 中 國人،华 人 “دىن باشقا نامدا ئاتاشنى خالىمايدۇ.

كورىيەلىكلەر، روسلار، موڭغۇللار ۋە ئوتتۇرا ئاسىيا دولەتلىرىدە ياشىغۇچى ئۇيغۇر، قازاق، قىرغىز، تاتار قاتارلىق مىللەتلەرنىڭ40 يىل خىتاي ھوكۇمرانلىغى ئاستىدا قىلىپ خەۋەرسىز قالغان ئوز قىرىنداشلىرى بىلەن قايتا ئۇچراشقاندا ئۇلارنىمۇ “خىتايلار” دەپ ئاتىغانلىغى كورۇلمەكتە.
تارىخنىڭ بۇ غەلىتە رەھىمسىزلىكى "كىدان(خىتاي)" نامىنىڭ تارىخىنى ئاسن چۇشەندۇرمەكتە.

ئوقۇرمەن، ئاڭلىغانمۇ سىز؟!
دۇنيانىڭ دىققىتىنى تارتىدىغان بۇ ھەقسىزلىقتىن روسلار ۋە يارۇپالىقلارنىڭمۇ نىسىۋىسىنى ئالغانلىغى بىلىنمەكتە: - مىلياردلار خەجلەپ يەر شارىنى خىتايلارغا تاشلاپ راكىتا بىلەن مارىسقا ، ئايغا قىچىۋاتقان مىلىيانىرلارغىمۇ غايىپتىن “ھەي خىتايلار قايتىپ كىتىڭلار !”- دىگەن ئاۋازلار ئاڭلانغانمىش.
شۇڭا مەن 1992-يىلى ئىستامبۇلدا: "ئۇيغۇرىستاننىڭ بۇگۇنى ئوتتۇرا ئاسىيانىڭ ئەتىسى، ياۋروپانىڭ ئوگۇنى" ناملىق ماقالە يازغان ئىدىم.
مەنبە :http://london-uyghur-ansambil-munbir...-td810796.html 

_______

Men BBC xewirini yollighuchining Xitay digenning ornigha CIN diginige chidap turalmidim. " Chin" we "Yitay" heqqide Izahatlirim hazirche bu. Xitay Paytextining Morisi "Ten en men"din chiqqan Is-Tuteklerni yene bir Partililashning ozi Tarqitiwitidu.

DUD Teshkilat Sozchisi
Sidiqhaji.MetMusa(Diplum Arxitiktur)

[e-mail]
 Reply With Quote
•  30-10-13, 04:39 #2
Unregistered Guest
Xitay Paytextide Partilighan Bomba , Chin we Xitay Kelimisi heqqide

________

Xitay diyish ornigha CIN digen xewerchi ozini tenqit qilghuchini “Sen”lep chushken. Menmu meydangha chushtum:

* Isa yusup we uning xitay xotuni , oghullirining hemmisi Turkiyede xitayni "chin" dep ataydiken. Wetende bu tayipilerni xitay diyish "haqaret" hisaplinip jazagha uchraydighanliq hemmge melum. Chunki xitaylar ozini jonggoluq (中 國人, 华 夏人, 华 人 )depla ataydu.
"Jonggoluqlar"ni xitay dep atash ozliri urush we assimilatsiye bilen yoqatqan qitan(kidan, qitay, xitay, gaday, chiden depmu atalghan) Millitining namidin qalghan. (1)

* Alptikinlerning ozini xitay diyishi anisi xitay "yu tetey xinim"gha haqarettur.Chin diyishliri kirek. Turklerning tarixi dushmini Xitayni chin dep atishida chushengusiz sewepler bar... Mhp chilermu shundaq.

* Erkin isa, omer qanat enwer-esqer aka-uka, qurban weli, m. Hezret, sultan maxmut... Qatarliqlar taki 2005-yilghiche xitayni "chin"dep atap kelgenliki hemmige melum. Perhat muhemedi(yorungqash, m.Sayrami)mu xitay birlikini -chin fidratsiyuni- dep atap uni
Xitay dimokratchilirining Uyghurlar uchun tetqiq qilip biriwatqan musteqilliq sheklimizdep- Uyghurlarni aldap keldi. (Uyghur milli Herikiti...Namliq malisigha baq). Uyghurlarning xitaygha nepret dushmenliki ulghuyush bilen her-qandaq xitaykesh yalaqchimu 2005 din kiyin chin diyishke juret qilalmas bolup qaldi.

* Sen yollighan "xewer" bilen "chin we xitay" dep atash ikki ish. Xitay paytextide partilighan bomba Uyghurlarning ishimu yaki xitayning ishimu ? Bu tixi melum emes. Xitayning tajawuzi, miliyunlighan Uyghurlarni qirip olturgen jinayiti uchun xitay paytextining kulini kokke soriwitish yolluq-bugunki dunya weziyitide! emma u partilash asman'gha tutun chiqirip qoyush bilen cheklengen. Eqilliq intiqamchilar xitay paytexitige barghan'gha tushluq bundaq erzan ish qilmaydu. Dunyani hang-tang qaldurup,"musteqilliq telep qilmaymiz"digen satqun jalapning mingisidin tutun chiqiridighan partilashlarni texi ete-ogun korisen.. Buni qilmay turup Bekinde bomba partilatqan'gha, Mashinidin is chiqqan'gha Qarap Dunya bizdin Sorimamdu? :

" Musteqilliq telep qilmaydighan Uyghurlar Bomba partilitip Nime qilisiler, Terorist bolmamsiler?". Ular heqliq. Chetelge yollan'ghan "biz Uyghurlarning wekilliri "dewalghan satqunlar 22 Qitim xelqara sehnilerde xitay uchun "biz Uyghurlar musteqilliq telep qilmaymiz"dep ilan qilip berdi. "Meniwi Ananglar nime dewatidu? Silerning qilghininglar teturghu?"-Dimemdu?.

Uyghurlarni "Terorist"qilip biriwatqanlar DUQ diki satqunlar bolup chiqmidimu?!

Texi bu Yeqeinda DUQ wekili bolup ,hetta Uyghur wekilimen dep “Xitayning kishilik hoquqqa qilghan jinayetliri”ni eyiplesh xelqara yighinida Xitayni ustuluq bilen Aqlighan Perhat altidenbir(M.Sayrami. T. Hayrani, Yorungqash we Erkin Isa akiliring yene peyda boldi.
Perhat digen bu satqunning ismi Munberde;”Muhemedi”dep yizilghan, peyghember Ismini qoyuwelip siyasi yanchuqchiliqni toxtatmighan Altidenbir:“ Eger 5-Iyul weqesi Qeshqer we xotenlerde bolghan bolsa 300-400 mingdin artuq Uyghur olgen bolatti” dep 500 minggha yeqin Uyghurgha olum tilidi. Xitaygha wakaliten Uyghurlarni Ölum bilen Qorqutti.

U yene Uyghurlar hazirqi xitay hakimiyitidin umit kutmeydighan boldi. 20 yildin kiyinki xitayda bolidighan kominist partiye hakimiyitining dimokratiye Siyasi ozgurushige umit baghlawatidu” dep Joylidi. 64 yildin biri Uyghurlar umit kutup kelgen imish. 64 yildin biri Uyghurlar musteqilliqni Xitay hakimiyitidin tilep Umit kutken bolup chiqtima? Janlirini qurban qilghan yuzminglighan shehitler shunche axmaq bolup chiqti. Sanga oxshsh 20 yil kutelmey Janliridin ayriliptu-de? Bugunki zaman intiqamchilirimiz sen eblexlerning siyasi qoymichiliqliri xelqara sehnilerde ewj almaqta.

Teximu eqilliq Intiqamchilirimiz qilghan ishini neq meydanda kamiragha qaldurup qoyup qilidu. Bugun on yil burunqi xitayning biqinini pichaq bilen tiliwitidighan zaman emes! bizde Yyripilan yasawatqan, Atum Bombisi yasawatqan Qisaschilar Yoqma?

* Tenqitchilerni "sen"lesh axbarat exlaqigha xilap. Isimsiz yazma yollap xitay diyelmey "chin" kelimisini bazargha salghan her kim Dekkisini yimey qutulmaydu. Emma u dekke berguchining qopal sozimu tenqitke uchridi. Emdi sanga kileyli-kimning azuluqi?

* "Bu BBC ning ozbekche heweri" depsen. Uzbeklerning xitay, Qazaqlarning Qitay, Roslarning Kitay .... (1) Deydighanliqini bilmemsen?. Bilmiseng izahatni oqu.
_____

Izahat:

* Xa”华 ” aliy derijilik, ustun mertiwilik menalargha ige.
* Sha(夏)- "Turki tillar diwani", yehudilarning qedimqi kitaplirida we tarixi menbelerde uchraydighan yejjuji-mejjujilerning ozi -Bugunki xitaylarning ejdatliri.
* Jung xa (中 华) we jung go xa sha (中 国 华 夏) - jung goning aliy mertiwilik yejuj-mejujlerining qisqartilip atilishidur.
* Junggo (中 國) junxa xelq rispublikisi(中 华 人 民 共 和 国) - jung goning aliy mertiwilik yejuj-mejujliri xelq rispublikisi digenliktur.
* Chin, xen, xitay..... Lar her qaysi dewirdiki bu tayiplerning perqliq atilishidur.
* China, chin dep atash chin sulalisi (miladi 206-224)diki chin din kelgen.
* Xen dep atash xen sulalisidiki "xen"din kelgen.
_______

“Xitay”- "kidan"din kelgen. Kidanlar 10-esirde bash koturup ”kidan medeniyiti” bilen dang chiqarghan mon'ghul irqigha yiqin bir millet. Tarixta "chiden", "katay", "qitay", "gaday", "kitay", "xitay"...Dep atalghan, ottura tuzlengliktiki sha xitayliri bilen xoshna yashighan. Ularni urush we asmilatsiye bilen yoqutup tugetken yejuj-mejjujler shundin itibaren uzaq eller teripidin ta bugungiche kidan(xitay)larning nami bilen atalmaqta.

Uyghur, Tatar, Ozbek, Turkmen, Qazaqlarda Xitay we qitay; Roslarda kitay dep Atash omumlashqan. Xitaylar ozlirini xa sha”华 夏, 中 國人,华 人 “din bashqa Namda atashni xalimaydu.

Koriyelikler, roslar, mongghullar we ottura asiya doletliride yashighuchi Uyghur, qazaq, qirghiz, tatar qatarliq milletlerning40 yil xitay hokumranlighi astida qilip xewersiz qalghan oz qirindashliri bilen qayta uchrashqanda ularnimu “xitaylar” dep atighanlighi korulmekte.
Tarixning bu ghelite rehimsizliki "kidan(xitay)" namining tarixini asn chushendurmekte.

Oqurmen, anglighanmu siz?!
Dunyaning diqqitini tartidighan bu heqsizliqtin roslar we yarupaliqlarningmu nisiwisini alghanlighi bilinmekte: - milyardlar xejlep yer sharini xitaylargha tashlap rakita bilen marisqa , aygha qichiwatqan miliyanirlarghimu ghayiptin “hey xitaylar qaytip kitinglar !”- digen awazlar anglan'ghanmish. 1992-yili Istambulda: "Uyghuristanning buguni ottura Asiyaning Etisi, Yawropaning oguni" Namliq Maqalemde bu mezmungha koz atqan idim. Menbe:

http://london-Uyghur-ansambil-munbir...-td810796.html
http://london-Uyghur-ansambil-munbir...-td810796.html

_______

Xitay Paytextining Morisi "Ten en men"din chiqqan Is-Tuteklerni yene bir Partililashning ozi Tarqitiwitidu.

DUD Teshkilat Sozchisi
Sidiqhaji.MetMusa(Diplum Arxitiktur)

[e-mail]