Qirghinchiliq Harpisidiki DUQ

[S.H. MetMusa]

          5-Iyul Qitay Qirghinchiliqi Harpisida Bolup-Otkenler:　

Towendikiler isim we Adrisliri DUQ , UAA  RFA teripidin chiqmas qilip qoyulghan, torbetliride cheklen'gen,Sehnilerdin uzaqta turuwatqan bolsimu hedise chetke qiqip, tohmet bilen Ujuqturulushqa uchrap kelgen qanuluq teshkilat -  DUD ning qirghinchiliq harpisighiche bolop-otkenlerdin tapqan xewerliridinla Ibaret. Satqunlarning yuzligen jinayetleri keng Uyghurlargha ayandur. Bular tupeyli Uyghurlarda keng kolemlik   DUQ din qichish keypiyati ulghuyup  Yingi ozgurushler partilash girwikige yitip keldi.  DUQNing taqilishi muqerrer bolop qalghan idi.  Bular xitay qirghinchiliqidin burun bolup-otkenler idi. Xitay birliki, xitay dimokratiyesi  We awtonumiye yolini Uyghurlarning birdin bir musteqilliq arzusi ornigha dessitip kelgen , dunyada az bolmighan tarmaqlirigha hakimmutleqliq bilen Ige boliwatqan DUQ ning xitay uchun qanchilik derijide mohim ikenliki ozlikidin hemmige melum.

Shunga diqqet-nezirimiz shawgende bashlinip urumchide tiximu wehshi tus alghan qirghinchiliqqa yotkiwitildi.Oktichi, tenqitchi tonumaydighan zorawan satqun DUQ mesulliri saqlap qilindi. "Asasi we mohim teshkilat" diyilgen DUQ qirghinchiliqtin burun we kiyin qandaqrollarni oynidi? Ete nime rollarni oynaydu? Meqsdimiz hemmidin xewiri bar Oqurmenlerge yiqinda bolop-otkenlerni tekrar esletmekchi:
 
** Wetinimiz Uyghuristan (sherqi turkistan)we ottura asiya qirindash doletlerdiki Uyghurlarning jiddi teqazzasi bilen yusupbek muxlis, Abdurazzaq imam qatarliqlarjiddi tutush qilghan 1992-yildiki "Uyghur  waqitliq hokumiti" qurush pilani Eysa yusup, Erkin Eysa Qurban weli we xitay ayali, ablikim baqi, memitimin hezret, exmet igenberdi, omer qanat, enwerjan, sultan mamut, rizabeg... Qatarliqlar Teripidin tosqunluq, qarshiliqqa uchrap tarmar qilindi. 25 Miliyundin artuq Uyghur xelqining wekilliri turkiyedin meyuslen'gen, ighir keypiyat ichide bir miliyundin Artuq Uyghur yashawatqan ottura asiyagha qaytip kitishti.

** 1992-Yilidin bashlap xitayperesler sehnini igellep bugun'ge keldi. Birlirisehnidin chushushke mejbur bolsa yene birliri Gal siqiship, tilliship qoyup chandurmay ornigha chqip kilishti. Ular sehnidin chushkini yoq. Ularning qilip kelgini "Xitay birliki"- xitaygha singip kirip kitishtin bashqa nerse bolmidi.
** DUQ mesulliri we sehnidiki butun alamanlar birdek  amerikida qurulghan Uyghurlarning surgundiki hukumitigimu Chish-tirniqi bilen qarshi chiqti. Bu ularning jiddi peytlerde bir-birini tapidighan paroli, ularning ichidiki alisi.
** Xitayning "chin turkistan" niqawi astida Uyghurlarni musteqilliqtin mehrum Qaldurush urunushi unum bermey qalghandin kiyin DUQ sabiq reisi Erkin Eysa (Alptikin)turkiye gizitide : "men Uyghurlagha wakaliten chin doliti tewsiye Teklip qiliwatqan `chin fidratsiyuni-xitay birliki`ni qobul qilimen" dep xewer Ilan qilghuzdi. Uni onneche yil perhat muhemmidi arqiliq teshwiq qilghuzdi. Bumu
Uyghurlarning qarshiliqigha uchridi.
** We uning ornigha yuksek awtonumiye oyuni bashlandi. Estoniyede, istambulda, Amerikida DUQ mesulliri xitaylar bilen dosluq namayishi otkuzdi.
**  Ozlirini Uyghurlarning wekili dep atiwalghan Erkin Eysa, dolqun Eysalar  Estoniyede xitaylar bilen oz-ara satqun kilishim- "musteqilliqni tilgha almasliq shertidiki
Uyghur-xenzu kilishimi"ni tuzup ilan qildi.

** Bir xitay bilen ablikim baqi, sultan maxmut bashliq 7 Uyghur "lider" istambul dernekte  Satqun toxtam tuzup imza-qol qoyup berdi.
** Rabiye qadir "chetellikke gizit we mexpi matiriyal birish uchun " urumchide xotelge  Kitiwatqanda mashinida qolgha ilindi".
**　 Rabiye qadir turmidin amerikigha chiqishi uchun amerika bilen xitay arisida Tuzulgen toxtamda: amerika xitayning Uyghurlar ustidin yurguziwatqan insan Heqlirini depsende qilghan qilmishlirini dunyada qayta eyiplimeydighan boldi. Bu Kilishim metbuatlarda ilan qilindi.
** 5.Iyul qirghinchiliqidiki mesuliyetni xitay "Rabiye qadir kushkurtti. Junggoni Parchilash herikitige bashchiliq qildi" dep eyiplidi.
** Shundaq tehlikilik , xeterlik dolitini parchiliyalaydighan Rabiye qadirni Xitay qoyup biripla qalmay, ikki xitay dolet xadimii bilen birge amerika Dolitige saq-salamet tapshurup berdi.
** u-tv da Rbiye bilen perhat “xitay birliki-jungxa fidratsiyun”ni qayta terghip qildi.
**  Xitay intayin "dot"ikenlikini ashkarilidi. "Junggoni Parchilash herikitige bashchiliq qilidighan DUQ reisi Rabiye"ning ozige  ighir"tehdit" ikenlikige Uyghurlarning ishenmey qalmasliqi uchun uni qoyup bergenlikige qattiq  pushman qilghanliqini Ispatlash uchun Rabiye qadirning ikki balisini qolgha aldi. Uyghurlargha ta hazirghiche qoyup bersun digen uluq  Koresh bilen meshghul bolushqa toghra keldi.
** Xitayning turmisi Uyghurlar uchun "lider", "meniwi ana" we xitaygha qarshi eng Xeterlik Uyghur yolbashchilirini terbiyelep biridighan xasiyetlik orun'gha aylandi. Rabiyening turmida qesem berginide birmu Uyghur turme xadimi yoq idi. Qesemni Rabiye terjimansiz buzuq xitaychisi bergen berdi. Buqesemning mexpiyetliki uchun zorur idi.
** Qurban weli kim? Radio-rfa da uning bir xitay xotun we bala-chaqiliri bilen Nime ishi bar? Uning ozimu xitay iken -digen suallar Uyghurlarning diqqitini Derhal chuchutti. Sual DUQ teripidin qachurulup dayim jawapsiz qalduruldi. Uaa ochurup
Turdi.
** Sual qoyghuchi aq-kongul Uyghurlirimizning bilining towinidiki Kiyim-kichekliri uaa torbitide silinip tashlinip korgezmige qoyuldi. Haqaret we tohmetler uzulmidi. Sual jawapsiz qaldi.
** Erkin Eysa 10-yaning 1-kunini "Uyghurlarning matem kuni" dep ilan qildi.
** DUQTeshkilati UAA da yawropa parlamenti "shinjang junggoning tupriqi,Rabiye qatarliq Uyghurlar
Junggogha otkuzup birilishi kirek" didi dep maqale ilan qildi. Yalghan
Ikenliki bilindi.
** DUQ mesuli alim seytup Amerikaradiosida wetinimizni ishghal qilghan Xitaylargha "saylam hoquqi bar"dep ilan qildi.
** DUQ bayanatchisi dilshat rishit nurghun qitim xitay birlikini teshwiq qilip Xitayche bayanatlar ilan qildi. Xitayche gizitke "Uyghurlar xitay birliki-aidratsiyun telep qilidu dep ialan qildi.
** Rabiye qadir Erkin Eysani "DUQning bash siyasi meslihetchisi", Sidiqhaji Rozini "muwani" Dep ilan qildi.
** DUQ reisi bash siyasi meslihetchi Erkin Eysaning arqida turup qumandanliqi astida "junggo-xitay
Xelqining dimokratiyesi uchun koresh qilidighan yolni talliwalDUQ" dep resmi ilan
Qildi.
**　 DUQ mesuli enwerjanlar : "Uyghurlar musteqilliq emes awtonumiye telep Qilidu"-dep ilan qildi. Yaqidin ilin'ghandin kiyin "terjiman xataliqi" dep turiwaldi. Biraq yalghan chiqti.
**　 DUQ mesuli ilshatmu xitaylargha bergen sohbet intirwiyeside :"Uyghurlar musteqilliq emes awtonumiye telep qilidu"-dep Xitayche ilan qildi.

** Uaa da "butun dunya kapirlirigha qarshi ghazat" chaqiriqi ilan qilin'ghan Teshwiq tekrar ilan qilindi. Erkin Eysa bir turk fidratsiyun gizitide Uyghur Musulmanliri olup-tugen ketkiche ghazat jeng qilidu, xitayning ishigha Arilashmighanlargha xitaymu chiqilmaydu. Bu xitay xelq maqalisidur" dep ilan
Qildi.
** Uaa uzun'ghiche "Uyghur artis zakire", "seteng Uyghur jasus Yaponiyede"timiliri arqiliq keng Uyghurlarda oz-ara tillap haqaret qilishni Kushkurtti. Bu ish uzun surup Uyghurlarning gheziwini tashurdi.
** Xitay birlikchisi satqun Erkin Eysaning jinayetliridin bir qismi "xitay Birliki we Erkin Eysa" namliq maqale ilan qilindi.
**  Istambulda xitay birlikchisi satqun Erkin Eysa eyiplen'gen bir muxemmes ilan qilindi.
**  Estoniyediki satqun kilishim Sidiqhaji rozi teripidin eyiplendi. U Erkin Eysani "shinjangni 3.-Qitim
Xitaygha satti" dep maqale ilan qildi.
**Rabiye reis bolghandin kiyin gipidin yiniwaldi. Satqun bilen ozi birliship sitishqa bashlidi. 　
** Tosattin saxteliq bilen oydurulghan kop qisimliq" Erkin Eysaning terjime hali" Ilan qilindi. Uninggha qarshi reddiye we pash qilin'ghan jinayi pakitlar ilip tashlandi.
** Yawropa razwitka arqiliq heqiqi jasus "babur ependi"ni turmigha tashlidi. Weten sirtiki xitay birlikchilirining uwisi chuwulup xitayni endishige Siliwetti....
** DUQ reisi yiqinda italiyede yene "Uyghurlar musteqilliq emes, awtonumiye telep Qilidu" dep ilan qilip butun dunya Uyghurlirining qarshiliqigha uchridi.
** Uaa mesuli minglarche oxshimighan koz-qarashtiki Uyghurlarning UAA torbitge Kirishini cheklidi. Yazmilirini izahatsiz , yolsuzluq bilen ilip tashlidi. Ularning uruq-tuqqanliri xitay dairileri teripidin ziyankeshlikke uchrutuldi. Qanunluq teshkilatlarning email adresimu uaa da toghra korunmes qiliwitildi.

** Etich mesuli we u-tw riyasetchisi perhat muhemmidi ependim rfa da ilan qilghan "Obzori"gha qarshi yizilghan reddiyege qopal haqaret we tohmet bilen jawap Qayturdi.
**　 U yene wetinimizni RFA, UAA lada "xitayning altiden biri"dep obzor'ilan qildi. Kiyin beshtin Biri dep ilan qilishi uning "5-iyuldin weqesidin kiyin urumchide birlin timi peyda boldi" digen  Maqalisigha ximirturuch bolup qaldi. Xitay we Uyghurlar arisidiki dushmenlikni ikkige bolun'gen girmaniye Dolitining bir tuqqan, bir millet girman millitining qayta birleshkenlikige oxshatti.
**  "Ikki ayrilalmasliq" tin iship chushidighan bu satqun sepsete Uyghurlarning eng qattiq eyiplishige uchrap keskin  Reddiyeler ilan qilindi. Ilmi reddiye berguchiler haqaretlendi, tohmetke uchridi. Butun reddiyeler ilip tashlandi. Emma UAA , RFA Teripidin satqunluq maqalini qoghdap hazirghiche iliwetmidi.

** DUQ reisi amerika tv sige chiqip "uzbekistan xitaydinmu qattiq diktatura Dolet" dep eyiplep ketti. Yillardi biri ottura asiya qirindash doletliri bolopmu rosiyege Qarshi izchil set we chetke qiqish ilip birilip Uyghurlarni ulardin uzaqlashturup Keldi.
** Kana Uyghur oyushmisi reisi ruqiye turdesh ottura asiya we rosiye heqqide gorbachowning terjime qilin'ghan nutqi we Bu heqte yizilghan maqalige baha birip kana torida obzor ilan qildi. DUQ Ning gheziwi, bisimi bilen torbet munazirisi Taqaldi.
 
** DUQ ozi bilen qanunda teng hoquqluq, oxshimighan koz-qarash we pirinsiptiki Teshkilatlarni, shexsilerni chetke qaqti. "Teptish heyiti" qurup ulargha qarita Teqip astigha ilish, haqaret, tohmet we ziyankeshlik uyushturdi.
** DUQ mesulliridin yuqurqilargha qarshi ret qilidighan ablikim xotendin bashqa hichkim chiqmidi. DUQ Uyghurlarning iradisigha qarshi bir tereplik, tek qutupluq "xitay birliki" we" Awtonumiye" arqiliq dunyagha Uyghurlarning musteqilliqqa bolghan kuchluk Teleplirini yoshuridighan, emili paaliyet we herikiti bolmighan xitayperes teshkilat bolup keldi.
** DUQ mesuli Rabiye qadirgha yillardin biri turkiyige kirish wizisi bermidi.
** Muxsin yazichi oghlining turk parlamintigha qoyghan Uyghurlargha alaqidar Suali uning gheyri sirliq olumidin kiyin jawapsiz qaldi.Turkiye istishparat teshkilati xadimi birqisim komputir pirofisonalliri Uyghurlarni we Rabiye qadirniSiaxtikarliqta eyiplep maqale ilan qildi.Uyghur qirindashlar, qirghinchiliqtin kiyin nimiler boldi. Hemmizge ayan. „Weten sirtidiki Uyghurlar DUQ arqiliq mislisiz korunmigen ghelbe qazandi“ digen yalaqchilar qip-qizil yalghan gep qilip keldi. DUQ mesulliri ichidin bir durus adem bolsa idi yawropaliqlar xitay diktaturisi astidiki Ilham toxtini Fransiyege teklip qilip kelmeyti. Insan bir az mentiqliq , ornigha chushidighan gep qilishi kirek. Bolmisa adege oxshimay qalidu.

Qazanghan heqiqiten ghelibe bar u satqunlarning yanchuqida.“ Tarim yolwisi, Yilpizi“ Erkin Eysaning Uyghurlarning namini setip yillardin pul yighi yep ketkenlikini pash qilghan idi. ….. we bashqilar.

Tixi 3kun burun  Qirghinchiliqtin kiyinki „mislisiz ghelbe“ bilen Aq sarayning tishida qalDUQ.  

Duruslargha " boldi qil, charchap qapsen,digenliring toghra, ademde xataliq bolidu.Emma hazir matem waqti, uluq ramizanning mubarek ayliri tugisun, Undin kiyin hisap alsaqmu kichikmeymiz. Alla razi bolsun, jiq gep qilmayli, yaman bolidu"- digen DUQ ning alla bilen aldighuchiliri Uyghurlarni Jinayet bilen  xataliqning perqini bilmeydighan, matemning 3 kun ikenlikinibilmeydighan,  roza tutup, iptar qilip, olturup siyishtin bashqini bilmeydu Dep oylisa kirek.

Bular uluq ata Uyghur- exmetjan qasimining eytqinidek zamanimizning "arimizdiki xitaydinmuBetter satqun Eysa yusup, mesut sabir"liridur. Buni tonup yitish uchun ularning axbaratni, soz qilish Erkinlikini,Musteqilliq korishimizni mutehemlik bilen manapol qilishqa urunup, dimokratiyeni chetellerde turup xitaydinmu qatti boghup kelgenlikige Birla nezer tashlash kupaye qilidu.Tin ibaret.

60 Yildin biri musteqilliqini qoligha alalmighan bir millet choqum turghun almasning oghli qutluq almas digendek: "60 yil ilgiriki musteqil Dolitimizning qandaq halak bolghanliqi tarixidin xulase chiqirishi zorur". 60 Yil burunqi  del u satqunlar bugunmu ish bishida Tursa xulase qandaq chiqsun? Biz aldi bilen chetelge chiqqandin biriqi weten bilen xet alaqimiz cheklen'gendin biriqi 20 yilliq tariximizdin Xulase chiqiralisaqla andin bashqisi qulay dep qaraymiz. Bu qitimliq DUQ qurultiyida bu xulasening choqum chiqishini arzu qimiz.

DUD Teshkilati Reisi
Sidiqhaji Metmusa (Diplom Arxitiktur)

[e-mail]  
www.uyguria.com

Tel :[phone]
Mobil : 0174 / 3193 596

Frankfurt M