«Sherqi türkistan ali kéngishi » yighinigha ikki Sheir arqiliq aldin baha

classic Classic list List threaded Threaded
1 message Options
Reply | Threaded
Open this post in threaded view
|

«Sherqi türkistan ali kéngishi » yighinigha ikki Sheir arqiliq aldin baha

DUD Teshkilati Sozchisi

 bu Ikki Shir arqiliq Arimizdiki xitaydinmu better satqunlarning mahiyiti po-ochuq ashkarilanghan, butun uyghurlar oyghanghan bugunki kunde ularning ozlirini qutqup uyghurlarni tiximu halaketke yuzlendurush uchun « Sherqi türkistan ali kéngishi » yighini chaqirish arqiliq Uyghurlarda "Ray sinash" ilip biriwatidu. bu yighinni chaqirghuchilar ozlirining qanchilik derijide rezil ikenlikni sinap baqmaqchi boliwatidu.

on yil ichide yizilghanlar arisidiki bu ikki  Ikki Sheirning qehritan qish boranliri toxtimaydu. u xitay qolidiki Satqunlarning uwisi DUQ din ibaret chirip qaxshal bolop ketken bu qeri derexning shax-sumba yopurmaqlirini uchrup yalighachlap tashlaydu. uning gha olashqan doramchi maymunlar tozup tarqaydu! UAA din ilip tashlanghan bu yazma qayta bu yerde qayta  ilan qilindi.
chetellerde Arimizdiki xitaydinmu better satqun Qatillar yitilep kitiwatqan bir top "kala" Uyghurlar 5-iyul xitay qirghinchiliqi bilen tizdin oyghunushqa bashlidi. bu oyghunush aldi bilen arimizdiki Xitay qirghinchiliqigha hemkarlashqanlarni ochoq sot meydanigha ilip chiqmaqta! yuzligen maqalilar rezillik bilen torbetlerdin ilip tashliniwatidu. ular del satqunlarning ishidur!  towendikler diqqitingizge daxil bolsun!

Qandaq Millet bu Uyghur, nime disa unamdu?
- Ablajan Laylinaman
 
Wetenni dep wetensiz, bolghan musapir bende biz,
Musteqilliq –azatliq yoligha behshende biz.
Shunga tarttuq kop japa, qalduq tumen bednamgha biz.
Nime diseng dewergin, perwa-pelek deshnamgha biz,
Musteqilliq shuar bilen qehri-ghezep dushmen'ge biz.
 
Biz kichik chagh, qehrimanliq dastanliri anglighan,
Oghuzxan, sadir, meshrep hem riziwanlarni yatlighan.
Qalmidi japa musheqqet naman kebiler tartmighan,
Alemde yoq qarangghu tun, hich waq tingi atmaydighan,
Leyli deydu barchini Dost, bolsa weten satmighan.
 
Qanni toktuq janni berduq wetenni dep iliship,
Emma sattuq bu wetenni bir bulungda kiliship.
Dushmen boldi xojayin tuprighimgha iriship,
Oyni tashlap sirtqa chiqtuq, musteqilliq taliship,
Emdi dawa tugemdu aptonomgha iriship?
 
"Uyghur digen uyushqaq- uyushmaysen nimishke?
Silerde yoq u birlik- yol qoymamdu bu ishke?"
-Dep sorisang miningdin jawabim shu qulaq sal!
Dushmen qalsun temtirep, qiziqmayman bu ishqa,
Aptonom dap uyushsang- men chiqimen urushqa!
 
Bir chaghlarda qolliri qaparghanni alim dap,
Maktaplarge tiqqan biz, uni dangliq malim dap.
Endi dawa ashundaq formilada mangamdu?
Qorqonchaqni batur dap millitge tangamdu?
Undaq bolsa shehitlar dot-hamaqet bolmamdu?
Qandaq millet - bu Uyghur nime disa unamdu?
 
Wetenni dep wetensiz, bolghan musapir bende biz,
Musteqilliq-azatliq bolmisa bir - gende biz.
Uyghurlarda bu shuar yangrap tursa her zaman,
Ichimiz pushup, zirikip biz bularni demdimiz?
Amma dawa yiqinda qoldin kitish aldida
Qandaq wijdan yol qoysun mukushke bir daldigha
Shunga qoyduq bu pikirni hemmizning aldigha
 
Tughushinggha yol qoyup, aldap seni qol barsa,
Bir kun toluq ishlitip bir saatlik pul barse
Anche -muncha nezire we chiraqqa yol berse.
Sotni echip Uyghurche, hokumni xitay berse
Shuning bilen Uyghurning bu dawasi tugemdu?
 
Pakar oyning ornigha igiz bina qurulsa,
May chiraqning ornigha eliktirlar yorulsa
Mektepliring bashqidin Uyghurche bop qurulsa
Qizliringning ichkirge mingishliri tosulsa
Shuning bilen Uyghurning bu dawasi tugemdu?
 
Qumluq yollar aspalit, kisek oyler bitundin
Balilarning qosighi toq, til anglimay xotundin
Gazni qalap ash itip qutulsaq biz otundin
Meschitlarge ketsek biz, sahar turup orundin
Shuning bilen Uyghurning bu dawasi tugemdu?
 
Oz tilingda mungdushup, naxsha eytip kuliship
Xotun etken tamaqni meze qilip yiyiship,
Oz tilinggha xitayche tilni qoshup sozliship,
Xitay bilen birlikte kalgusini keliship,
Janla baqsang- Uyghurning bu dawasi tugamdu?
 
"Senmu insan, kishilik hoqoqungni qoghdighin,
Emma birge yashaymiz choqum anga unighin.
Ishenmiseng birmezgil bizni senmu sinighin,
Aptonumni sel ali qilip birey unighin"
- Depla qoysa Uyghurning bu dawasi tugamdu?
 
Wetendighu nime dise ajiz kilip uniduq,
Biz urushining ornigha kutuldiduq, tilliduq.
Imkan tursa dawaghaeng toghra yol chet'elde,
Nimishke biz satqunning tumshiqigha urmiduq.
Uyghurlarning dawasi yene shundaq mangamdu?
 
Xitay dise bolgunchi, senmu hem och olgiche,
Xitay bilen birlik qurup oliwalghin kulgiche.
 
Aldinisen ashundaq rast-yalghanni bilguche,
Adem dime ozengni bundaq xamush yurgiche.
Uyghur digen ashundaq aldinipla yuremdu?
 
Uyghur digen milletning bir sozchisi bar iken.
“Xitay digan hamaqet tughdirmaydu”-daydiken.
Undaq bolsa seningde paqet bir tal balimu?
-Dep, sorisa: “yaq mende on biri bar”-deydiken.
-Xitaylarning besimi iship ketti heddidin…
Uyghurlar bak namratken ayriliptu hemmidin,
Senmu shundaq kembeghel bek bichare idingmu?
Dep sorisa: “ependim, milyonertim”-deydiken!
 
Qandaq Millet bu Uyghur, chushenmamdu dawani?
Yaki bilip bilmestin tallishamdu dahani.
Hayat qalsa- dushmen'ge berip qalsam wadini,
U, dawani saz qilip, chalsa buzup padini,
Teng egiship usulgha chushidiken qalghini,
Towa deysen bu xeqler nime dise unamdu?
 
Qesem berip dushmen'ge, qol kotirip aldisa,
Bu qiliqni "eqilliq-danishmenlik" chaghlisa.
Undaq bolsa dot demsan qehrimanni shehitni?
Dushminige tiz pukmey hayatini atisa!
Towa deysen bu xeqqe nime dise bolamdu?
 
Tixi otken kunila: "musteqilliq aqmaydu,
Aptonomni towlisang putkul jahan yaqlaydu.
Amerikila qollisa sini xuda saqlaydu.
San jahan'gha baqmisang jahan sanga baqmaydu…
Musteqilliq kona gep- yingi zamanda aqmaydu…"
Digen shuar astida bizge qarshi turghanlar
Amdi xelq oyghandi anglap baqay nim deydu?
 
Yaghliq atqan Uyghurlar tursa iniq perqliq,
Hetta buni biz emes gherplikler tonighliq.
Yene nime yatmastin sen kotarding xatani
Xelqimning qinini sen bikargha aqquzdung
Xalqarada yuzimizni qaldurmiding tokkuzdung
Sen milletning aldida chong xataliq otkizdung…
Dep, sorisa bu millet chong gunahkar bolamdu?
 
Hojjiti yoq alghanning, pulni shundaq yighamdu?
Buzup-chichip ishlitip, hisawini bermemdu?
Yaki millet hamaqet hisap-kitap bilmemdu?
Kim bilidu u, pulgha paypaq kiyip yuremdu?
Ayighi hem putigha paypaq kiyse xitaylar
Mana anang hali shu, dep qongiche kulmemdu?
 
Elinmighan oyliri ichkiridin-tashqiri,
Hemme oyde bir töshuk, ish putmise qachqili.
Öy pulini bergen xalqning kuchi yetmes achqili,
Seni shundaq aldaydu qoymichining bashliqi.
Jigde chishlep ming Ana, osma qoydi Dadilar,
Sanga emdi oron barmu?- numus qilip qachqili.
 
Ber ijazet Leylige qoyup uning meylige,
Gep-sozige qulaq sal, baqma"yaman peyli"ge.
Senmu sozle, Leylidek nime diseng meylidek!
Emma gepke ige bol, toxtatquchi choylidek!
 
Bir mehel alsam aram men kallamni segitip,
Nimilerni dimiding sen xeq manga tegiship,
Mushunchilik dep turay, tuzdin chiqip - egitip,
Belkim pikrim silerni sel oyghatsun segitip!
Dawami bar.


2010 Yili 11-ayning 12-kuni
Satqunlarning Omumiyuzluk Ashkare Bolushi
(Eynekbiz torbitidin ilinghan Qisqa uchurlar)
 
2010-10-27 17:31:17
Epti-beshirining ashkare jakasi! – “Sohbet”.
DUQ diki xitaychilarni Bijingge ulaghliq xitay tilliq "bayanatchi" Dilshatning "sohbetke barayli" namiliq maqalisi arqiliq cijingge chaqirmaqta. "sohbet" -nime uchun? nime heqqide "Sohbet"? sabiq DUQ Reisi we hazirqi "siyasi bash meslihetchi" Erkin eysa "men Uyghurlargha wakaliten xitay birliki-Jungxa fidratsiyunini qobul qilimen"dep turkiye gizitide ilan qilghan idi.  
 
2010-10-27 17:32:13
Nurbekirdin mensep talshqan kona sohbetchiler yene “Sohbet”.ke chaqiriliwatidu. “Nur bekrining ornigha séni qoyumiz” qaytip kel dise derhal ketse kérek. Chünki telep Aptonomiye bolghandikin, néme perq etettiki! . Sanggam Bahalidi.
 
Bir Sheir “Xitay Ghalchilirigha” heqqide:
 
Bu shéir “Xitay birliki we Erkin alptikin” namliq maqale ilan qilinghandin kiyin 2000- yili yézilghan bolup, bu waqitta “Uyghurlarning wekilibiz”dewalghan Estoniye, Istambul Derneki we bashqa Jaylarda Xitaylar bilen “Musteqilliqni tilgha almasliq sherti asitidiki kilishimge imza qoyghan Erkin Eysa, Dolqun Eysa, Ablikim baqi qatarliq bezi munapiqlar “xitay démokratliri” bilen birlikte sohbet
- mejlis qilishqan idi. «Birlik)Fidratsiye(, Muxtariyat, yuksek Aptonomiye”lerge razi bolushup satqun kilishimlerge imza qoyushqan idi. Shéirda bu xitay ghalchilirining Epti-beshirisi Yuz-xatire yoq, rehimsiz jasaret bilen ichip tashlinip ularni qan qusturghan. 10 yildin biri bundaq bir sheirning  yizilmighanliqi ozini Uyghur deydighan “Qelemkeshler Jemiyiti” ezaliri we Orda shairlirini qnadaq qamchilawatqandu?
 
“Chin Turkistanchi”, “Xitay(Jungxa) birlikchisi (Fidratsiyonchi)”  we “Awtonomiye"chiler bu Sheirda: „Xumsilar, shum Qagha, bishimizda qamcha oynatqan munapiq Dogha, Risqimigha silinghan Ogha, Doppimizgha jigde salghuchi, iplas, xitay yinidiki It – Qawan, Elni satma, xahlisang singlingni sat, özeng sétil, Anche bek Ezweylime, Kötüngni qis; özengni bil ! Ghaljirning haramliq pushti“ -qatarliqlar obrazliq, yirik emma qumgha singghandek singishliq til bilen eyiplengen. Seir mundaq:
 
 Xitay Ghalchilirigha Xitap  (Sheirning Awtori namelum)
 
Zehrini tiqqach ténimge bu xitay — yilan - chayan,
Zulmidin ingrashqimu yetmeydu hal, yoq imkan,
Yighlisam derdimge bille yighlighay pütkül jahan,
Qan - yéshimdin boldi hasil shu mehel derya - qiyan,
Sözlisem qismetlirim titrer yürek yapraqsiman.
 
Berdi qurban hörriyet dep, Uyghurlurum köptin béri,
Musteqilliq arzuyimiz ashti emdi künséri,
Ghelibe yoq, emma sawaqlar berdi aqqan qan - téri,
Bildi xitayning shumniyet – pilanlirini yash - qéri,
Ot we sudek birge bolmaymiz xitayle biz haman!
 
Xumsilarche birliri hemkar bolup xitay bilen,
Ish qilarmish birliship shu paskina tompay bilen,
Xuddi yirtquchni qoshup qoy - qoza, yilqa - tay bilen,
Bille qoyghandek we yaki ateshni ----- otni may bilen,
Hörriyet yollirigha soqmaqchi tosma, tagh - dawan!
 
Qish küni zulmetni - tünni chillighan shum qagha sen,
El béshida qamcha oynatqan munapiq dogha sen,
Bi kérek bizge peqet, risqimni qilma ogha sen,
”Fidratsiye“, ”muxtariyat“ni xotnunggha qilghin sogha sen,
Emma elning könglini chegme, yéyip bulut, tuman.
 
Wa derixa, toydi el xitay dégendin ghiqqida,
Kördi xitayning quruq ”shepqet“lirini jiqqida,
Bu kebi shum gepni ishtse turmamdu herkim tikkida,
Doppimizgha jigde salmaqchi bolushsang shippida,
Yan'ghusi yamanliqing, bashinggha chiqqay shu haman!
 
Sen xitaygha qanmighan, ya toymighan bolsang eger -----
Bol quda we ya baja, ya anang, achangni ber!
Keynidin ket egiship, bolghanda xitay der - beder,
Sen eger adem iseng, bolma iplas u qeder,
Bolmiqinggha ne kérek xitay qéshida it - qawan?
 
Istiking bolsa néme erkinliking, bilgenni qil,
Emma u öz istiking, héch emes köpke wekil!
Elni satma, xahlisang singlingni sat, özeng sétil,
Anche bek ezweylime, kötüngni qis, özengni bil!
”El terep bolmaq ---- haman erkek ishi“ ----- bizning mizan!
 
Wedisige pütmigey héchkim xitayning, shu bügün,
Chünki dilda bar azaptin shu xitay tükken tügün,
Aq xitay, qizil xitay hemmisi birdur pütün,
Shu xitaylar destidin chiqti mana bashtin tütün,
Bu xitaymu u xitaydek qan icherdur bi guman!
 
”Yémiki poq bolghusi, qaghigha ülpet bolsa kim“,
Talisa ghaljir séni ger, qanjuqi bolmas hékim,
Su süzük bolmaydu, bashtin kelse lay derya - éqim,
Müshüku - chashqan kebi tughma küshende qismitim ----
Biz we xitay eyni shu halda imiz, köpke ayan!
 
Changqighan chöllerde bolghandek goyaki sugha zar,
Boldi elmu hörriyetke ashiqane intizar,
Bolsa ger el oghli kim, düshmen'ge tinmay gör qazar,
Bolmisa pushti haramliq toghra yoldin kim azar?
Bed dua, el qarghishi bek yamandur, bek yaman!
 
2000- Türkiye, Istanbul.

*****
 inkaslar:

Sheirda Xitaychilar we satqunlar qumgha sighgendek singishliq yirik sozler bilen  mundaq teriplengen: „Xumsilar, shum qagha, bishimizda qamcha oynatqan munapiq Dogha, Risqimigha silinghan Ogha, Doppimizgha jigde salghuchi, iplas, xitay yinidiki it – qawan, Elni satma, xahlisang singlingni sat, özeng sétil, Anche bek ezweylime, kötüngni qis, özengni bil! Ghaljirning haramliq pushti“.
 
Bahalidi Qaytmas  2010-10-27 18:55:27
 
Yalghanchilarning quyruqi bir tutam. Oghirning oghiri bilen Dost buldighanliqini 2009-yildiki qanliq qirghinchliq ispatlap berdi. Aptonumiye digen uqumning nimilikini chushenmeydighan sawatliq we sawatsiz satqunlarning xitay noposi ustunluk qazanghan wetinimizde „öz teqdirini özi belgülesh“ dep Uyghurlarni aldawatqanliqi alla burun pash bup boldi. Eysa Yusup qatarliq Xitay) Chin ( türkistanchilirining tarixigha  qarsingiz haziriqi Oyonchilarning ulardinmu better satqunlar ikenlikini köriwalalaysiz.
 
Nechche milyun eskiri bar Yapunlar bilen bir biliqchliq kimsning kaptani üchün östel söhbetige kelmigen xitay sendek yalghanchi „wekiller“  bilen bir östelge kilishi nime uchun?
 
Bu xuddi: 1938-yili Nenjinggha apirilip „terbiye“linip, saxte shuarlar bilen Milletning qehirimani süpitde yasandurulup 1945-yildiki sherqi türkistan armiysi sherqi türkistanning shimali we sherqini tuluq igellep bolghanda milletni qaymuturush üchün ene shu sün'i 3 ependichaqlarni ana wetimiz uyghurustan'ghaewetip milletni qaymuqturup sherqi türkistan jumhuryiti we inqlabchilarni yoq qilish üchün hile-neyrenglirni ishqa salghan'gha oxshash yiqin kelgüsidiki uyghur inqlabchilirdin qurqqan xitay yene shu tarixi tiragidiyni senlerning qolonglar arqiliq ishqa ashurush üchün „öhbet“ke kilishi mumkin. Emma Uyghur xelqi  sen shum nijizlergha hergiz yol qoymaydu!
 
Bahalidi Nesriddin  2010-10-27 17:59:31
 
Iplas...lar! Biz sorisaq „Musteqilliq“ deydu. Gherip we Amerika sorisa „Dimukratiye“ deydu. Yene birliri sorisa „Awtonomiye“ we yene birlirige bir néme deydu. Bu siyasetchimu yaki téjaretchimu? Yillardin biri „chellide at chapturup“ bizni aldap keldi. Shu haligha „biz uyghurning birdin bir wekili“... Palan deydu. Qurup ketsun..! Yalghanchilar. Ular dunyaning hemme yéride pitne térip bazar échip uyghurlarni bir-birige oz-ara majragha saldi. xelqimizni emdi yene bir balagha téqmaqchi?
 
Ularning qiliwatqini pul bilen boliwatqanliqi éniq. Likin bu pullar nedin keldi? Néme shert bilen kéliwatidu? Bu shertler bedilige qiliwatqanliri uyghurgha qanchilik ziyan ep kilidu? Bu her bir uyghurning oylinishqa tégishlik mesilisidur. Oyghan abdal uyghur!!! Oyghan
 
Jawab: otunup soraymen-bizge xapa bolmang.: sizning Herkimge ayan bu toghra geplerni ayda-yilda qilip qoyghiningzmu yaman emes. Sizge ilhamlar kelsun. Jasaret we kelsun. geplirimni kuldurmy sozlidim, dushmen bolop qalmay dep.oylunup anglap biqing!.
 
sizge shunche yatliship ketken, wekillik qilalmaydighan aldamchilarni nime uchun yene her qitim ozingiz saylaysiz? we arqidin „bizning teliwimiz nime?“ dep ulardin sorap yuruysiz?
 
 „pullar nedin keldi?“dep soraysiz-ghu tixi? - ozingiz „meni xitaygha sat“ dep her ayda birip turuiwatqan „Uyghurluq bedel“puli kelmemdu? „xitay qirghin qildi pul ber“, „Uyghurda yer tewridi-pul ber“ dep Taza  aldighanda hayajanlinip 500 dollardin qoyiwetip barghannimu bilmey birip tashlighan pulungizdin kelmemdu? Umu az dep „Xitay dimokratchiliri bergen bir miliyun dollar“din kelmedu? Moshularni bilmigingizge heyranmen. Qatillar boghuzlash uchun yitiliep kitiwatqan bir top kalining arisidiki chala uyqida bashqilarni „Oyghan“ dep Joylup tashlighan „Abdal uyghur!!!“ning biri Ozingiz emesmu?  Sizmu Oyghunung Janim!
 
13-11-10 06:11
ozlirining qatil we jinayetchi ikenlikini ispatlap bolghan.  qatil we jinayetchiler. ular 5-iyulöda ning Meqste- muddalirigha Jawap! toghrisida teklip , pikirler

Ikki Sheir boranliri mawzusida ilan qilinghan we UAA din ilip tashlanghan bu yazma qayta ilan qilindi. chetellerde Arimizdiki xitaydinmu better satqun Qatillar yitilep kitiwatqan bir top "kala" Uyghurlar 5-iyul xitay qirghinchiliqi bilen tizdin oyghunushqa bashlidi. bu oyghunush aldi bilen arimizdiki Xitay qirghinchiliqigha hemkarlashqanlarni ochoq sot meydanigha ilip chiqmaqta!

yuzligen maqalilar rezillik bilen torbetlerdin ilip tashliniwatqanliqining ozi uyghurlarni "He???" digzmekte. ular kimler ? - del satqunlar! qayta kochurup bu torda ilan qilinghan ikki sheir diqqitingizge daxil bolsun!

*****
Qandaq Millet bu Uyghur, nime disa unamdu?
- Ablajan Laylinaman
 
Wetenni dep wetensiz, bolghan musapir bende biz,
Musteqilliq –azatliq yoligha behshende biz.
Shunga tarttuq kop japa, qalduq tumen bednamgha biz.
Nime diseng dewergin, perwa-pelek deshnamgha biz,
Musteqilliq shuar bilen qehri-ghezep dushmen'ge biz.
 
Biz kichik chagh, qehrimanliq dastanliri anglighan,
Oghuzxan, sadir, meshrep hem riziwanlarni yatlighan.
Qalmidi japa musheqqet naman kebiler tartmighan,
Alemde yoq qarangghu tun, hich waq tingi atmaydighan,
Leyli deydu barchini Dost, bolsa weten satmighan.
 
Qanni toktuq janni berduq wetenni dep iliship,
Emma sattuq bu wetenni bir bulungda kiliship.
Dushmen boldi xojayin tuprighimgha iriship,
Oyni tashlap sirtqa chiqtuq, musteqilliq taliship,
Emdi dawa tugemdu aptonomgha iriship?
 
"Uyghur digen uyushqaq- uyushmaysen nimishke?
Silerde yoq u birlik- yol qoymamdu bu ishke?"
-Dep sorisang miningdin jawabim shu qulaq sal!
Dushmen qalsun temtirep, qiziqmayman bu ishqa,
Aptonom dap uyushsang- men chiqimen urushqa!
 
Bir chaghlarda qolliri qaparghanni alim dap,
Maktaplarge tiqqan biz, uni dangliq malim dap.
Endi dawa ashundaq formilada mangamdu?
Qorqonchaqni batur dap millitge tangamdu?
Undaq bolsa shehitlar dot-hamaqet bolmamdu?
Qandaq millet - bu Uyghur nime disa unamdu?
 
Wetenni dep wetensiz, bolghan musapir bende biz,
Musteqilliq-azatliq bolmisa bir - gende biz.
Uyghurlarda bu shuar yangrap tursa her zaman,
Ichimiz pushup, zirikip biz bularni demdimiz?
Amma dawa yiqinda qoldin kitish aldida
Qandaq wijdan yol qoysun mukushke bir daldigha
Shunga qoyduq bu pikirni hemmizning aldigha
 
Tughushinggha yol qoyup, aldap seni qol barsa,
Bir kun toluq ishlitip bir saatlik pul barse
Anche -muncha nezire we chiraqqa yol berse.
Sotni echip Uyghurche, hokumni xitay berse
Shuning bilen Uyghurning bu dawasi tugemdu?
 
Pakar oyning ornigha igiz bina qurulsa,
May chiraqning ornigha eliktirlar yorulsa
Mektepliring bashqidin Uyghurche bop qurulsa
Qizliringning ichkirge mingishliri tosulsa
Shuning bilen Uyghurning bu dawasi tugemdu?
 
Qumluq yollar aspalit, kisek oyler bitundin
Balilarning qosighi toq, til anglimay xotundin
Gazni qalap ash itip qutulsaq biz otundin
Meschitlarge ketsek biz, sahar turup orundin
Shuning bilen Uyghurning bu dawasi tugemdu?
 
Oz tilingda mungdushup, naxsha eytip kuliship
Xotun etken tamaqni meze qilip yiyiship,
Oz tilinggha xitayche tilni qoshup sozliship,
Xitay bilen birlikte kalgusini keliship,
Janla baqsang- Uyghurning bu dawasi tugamdu?
 
"Senmu insan, kishilik hoqoqungni qoghdighin,
Emma birge yashaymiz choqum anga unighin.
Ishenmiseng birmezgil bizni senmu sinighin,
Aptonumni sel ali qilip birey unighin"
- Depla qoysa Uyghurning bu dawasi tugamdu?
 
Wetendighu nime dise ajiz kilip uniduq,
Biz urushining ornigha kutuldiduq, tilliduq.
Imkan tursa dawaghaeng toghra yol chet'elde,
Nimishke biz satqunning tumshiqigha urmiduq.
Uyghurlarning dawasi yene shundaq mangamdu?
 
Xitay dise bolgunchi, senmu hem och olgiche,
Xitay bilen birlik qurup oliwalghin kulgiche.
 
Aldinisen ashundaq rast-yalghanni bilguche,
Adem dime ozengni bundaq xamush yurgiche.
Uyghur digen ashundaq aldinipla yuremdu?
 
Uyghur digen milletning bir sozchisi bar iken.
“Xitay digan hamaqet tughdirmaydu”-daydiken.
Undaq bolsa seningde paqet bir tal balimu?
-Dep, sorisa: “yaq mende on biri bar”-deydiken.
-Xitaylarning besimi iship ketti heddidin…
Uyghurlar bak namratken ayriliptu hemmidin,
Senmu shundaq kembeghel bek bichare idingmu?
Dep sorisa: “ependim, milyonertim”-deydiken!
 
Qandaq Millet bu Uyghur, chushenmamdu dawani?
Yaki bilip bilmestin tallishamdu dahani.
Hayat qalsa- dushmen'ge berip qalsam wadini,
U, dawani saz qilip, chalsa buzup padini,
Teng egiship usulgha chushidiken qalghini,
Towa deysen bu xeqler nime dise unamdu?
 
Qesem berip dushmen'ge, qol kotirip aldisa,
Bu qiliqni "eqilliq-danishmenlik" chaghlisa.
Undaq bolsa dot demsan qehrimanni shehitni?
Dushminige tiz pukmey hayatini atisa!
Towa deysen bu xeqqe nime dise bolamdu?
 
Tixi otken kunila: "musteqilliq aqmaydu,
Aptonomni towlisang putkul jahan yaqlaydu.
Amerikila qollisa sini xuda saqlaydu.
San jahan'gha baqmisang jahan sanga baqmaydu…
Musteqilliq kona gep- yingi zamanda aqmaydu…"
Digen shuar astida bizge qarshi turghanlar
Amdi xelq oyghandi anglap baqay nim deydu?
 
Yaghliq atqan Uyghurlar tursa iniq perqliq,
Hetta buni biz emes gherplikler tonighliq.
Yene nime yatmastin sen kotarding xatani
Xelqimning qinini sen bikargha aqquzdung
Xalqarada yuzimizni qaldurmiding tokkuzdung
Sen milletning aldida chong xataliq otkizdung…
Dep, sorisa bu millet chong gunahkar bolamdu?
 
Hojjiti yoq alghanning, pulni shundaq yighamdu?
Buzup-chichip ishlitip, hisawini bermemdu?
Yaki millet hamaqet hisap-kitap bilmemdu?
Kim bilidu u, pulgha paypaq kiyip yuremdu?
Ayighi hem putigha paypaq kiyse xitaylar
Mana anang hali shu, dep qongiche kulmemdu?
 
Elinmighan oyliri ichkiridin-tashqiri,
Hemme oyde bir töshuk, ish putmise qachqili.
Öy pulini bergen xalqning kuchi yetmes achqili,
Seni shundaq aldaydu qoymichining bashliqi.
Jigde chishlep ming Ana, osma qoydi Dadilar,
Sanga emdi oron barmu?- numus qilip qachqili.
 
Ber ijazet Leylige qoyup uning meylige,
Gep-sozige qulaq sal, baqma"yaman peyli"ge.
Senmu sozle, Leylidek nime diseng meylidek!
Emma gepke ige bol, toxtatquchi choylidek!
 
Bir mehel alsam aram men kallamni segitip,
Nimilerni dimiding sen xeq manga tegiship,
Mushunchilik dep turay, tuzdin chiqip - egitip,
Belkim pikrim silerni sel oyghatsun segitip!
Dawami bar.


2010 Yili 11-ayning 12-kuni
Satqunlarning Omumiyuzluk Ashkare Bolushi
(Eynekbiz torbitidin ilinghan Qisqa uchurlar)
 
2010-10-27 17:31:17
Epti-beshirining ashkare jakasi! – “Sohbet”.
DUQ diki xitaychilarni Bijingge ulaghliq xitay tilliq "bayanatchi" Dilshatning "sohbetke barayli" namiliq maqalisi arqiliq cijingge chaqirmaqta.
"sohbet" -nime uchun? nime heqqide "Sohbet"? sabiq DUQ Reisi we hazirqi "siyasi bash meslihetchi" Erkin eysa "men Uyghurlargha wakaliten xitay birliki-Jungxa fidratsiyunini qobul qilimen"dep turkiye gizitide ilan qilghan idi.  
 
2010-10-27 17:32:13
Nurbekirdin mensep talshqan kona sohbetchiler yene “Sohbet”.ke chaqiriliwatidu.
“Nur bekrining ornigha séni qoyumiz” qaytip kel dise derhal ketse kérek. Chünki
telep Aptonomiye bolghandikin, néme perq etettiki! . Sanggam Bahalidi.
 
Bir Sheir “Xitay Ghalchilirigha” heqqide:
 
Bu shéir “Xitay birliki we Erkin alptikin” namliq maqale ilan qilinghandin kiyin 2000-
yili yézilghan bolup, bu waqitta “Uyghurlarning wekilibiz”dewalghan Estoniye,
Istambul Derneki we bashqa Jaylarda Xitaylar bilen “Musteqilliqni tilgha
almasliq sherti asitidiki kilishimge imza qoyghan Erkin Eysa, Dolqun Eysa,
Ablikim baqi qatarliq bezi munapiqlar “xitay démokratliri” bilen birlikte sohbet
- mejlis qilishqan idi. «Birlik)Fidratsiye(, Muxtariyat, yuksek Aptonomiye”lerge
razi bolushup satqun kilishimlerge imza qoyushqan idi. Shéirda bu xitay
ghalchilirining Epti-beshirisi Yuz-xatire yoq, rehimsiz jasaret bilen ichip tashlinip ularni qan qusturghan.
10 yildin biri bundaq bir sheirning  yizilmighanliqi ozini Uyghur deydighan “Qelemkeshler
Jemiyiti” ezaliri we Orda shairlirini qnadaq qamchilawatqandu?
 
“Chin Turkistanchi”, “Xitay(Jungxa) birlikchisi (Fidratsiyonchi)”  we “Awtonomiye"chiler
bu Sheirda: „Xumsilar, shum Qagha, bishimizda qamcha oynatqan munapiq Dogha,
Risqimigha silinghan Ogha, Doppimizgha jigde salghuchi, iplas, xitay yinidiki It
– Qawan, Elni satma, xahlisang singlingni sat, özeng sétil, Anche bek Ezweylime,
Kötüngni qis; özengni bil ! Ghaljirning haramliq pushti“ -qatarliqlar obrazliq,
yirik emma qumgha singghandek singishliq til bilen eyiplengen. Seir mundaq:
 
 Xitay Ghalchilirigha Xitap  (Sheirning Awtori namelum)
 
Zehrini tiqqach ténimge bu xitay — yilan - chayan,
Zulmidin ingrashqimu yetmeydu hal, yoq imkan,
Yighlisam derdimge bille yighlighay pütkül jahan,
Qan - yéshimdin boldi hasil shu mehel derya - qiyan,
Sözlisem qismetlirim titrer yürek yapraqsiman.
 
Berdi qurban hörriyet dep, Uyghurlurum köptin béri,
Musteqilliq arzuyimiz ashti emdi künséri,
Ghelibe yoq, emma sawaqlar berdi aqqan qan - téri,
Bildi xitayning shumniyet – pilanlirini yash - qéri,
Ot we sudek birge bolmaymiz xitayle biz haman!
 
Xumsilarche birliri hemkar bolup xitay bilen,
Ish qilarmish birliship shu paskina tompay bilen,
Xuddi yirtquchni qoshup qoy - qoza, yilqa - tay bilen,
Bille qoyghandek we yaki ateshni ----- otni may bilen,
Hörriyet yollirigha soqmaqchi tosma, tagh - dawan!
 
Qish küni zulmetni - tünni chillighan shum qagha sen,
El béshida qamcha oynatqan munapiq dogha sen,
Bi kérek bizge peqet, risqimni qilma ogha sen,
”Fidratsiye“, ”muxtariyat“ni xotnunggha qilghin sogha sen,
Emma elning könglini chegme, yéyip bulut, tuman.
 
Wa derixa, toydi el xitay dégendin ghiqqida,
Kördi xitayning quruq ”shepqet“lirini jiqqida,
Bu kebi shum gepni ishtse turmamdu herkim tikkida,
Doppimizgha jigde salmaqchi bolushsang shippida,
Yan'ghusi yamanliqing, bashinggha chiqqay shu haman!
 
Sen xitaygha qanmighan, ya toymighan bolsang eger -----
Bol quda we ya baja, ya anang, achangni ber!
Keynidin ket egiship, bolghanda xitay der - beder,
Sen eger adem iseng, bolma iplas u qeder,
Bolmiqinggha ne kérek xitay qéshida it - qawan?
 
Istiking bolsa néme erkinliking, bilgenni qil,
Emma u öz istiking, héch emes köpke wekil!
Elni satma, xahlisang singlingni sat, özeng sétil,
Anche bek ezweylime, kötüngni qis, özengni bil!
”El terep bolmaq ---- haman erkek ishi“ ----- bizning mizan!
 
Wedisige pütmigey héchkim xitayning, shu bügün,
Chünki dilda bar azaptin shu xitay tükken tügün,
Aq xitay, qizil xitay hemmisi birdur pütün,
Shu xitaylar destidin chiqti mana bashtin tütün,
Bu xitaymu u xitaydek qan icherdur bi guman!
 
”Yémiki poq bolghusi, qaghigha ülpet bolsa kim“,
Talisa ghaljir séni ger, qanjuqi bolmas hékim,
Su süzük bolmaydu, bashtin kelse lay derya - éqim,
Müshüku - chashqan kebi tughma küshende qismitim ----
Biz we xitay eyni shu halda imiz, köpke ayan!
 
Changqighan chöllerde bolghandek goyaki sugha zar,
Boldi elmu hörriyetke ashiqane intizar,
Bolsa ger el oghli kim, düshmen'ge tinmay gör qazar,
Bolmisa pushti haramliq toghra yoldin kim azar?
Bed dua, el qarghishi bek yamandur, bek yaman!
 
2000- Türkiye, Istanbul.

*****
 inkaslar:

Sheirda Xitaychilar we satqunlar qumgha sighgendek singishliq yirik sozler bilen  mundaq teriplengen: „Xumsilar, shum qagha, bishimizda qamcha oynatqan munapiq Dogha, Risqimigha silinghan Ogha, Doppimizgha jigde salghuchi, iplas, xitay yinidiki it – qawan, Elni satma, xahlisang singlingni sat, özeng sétil, Anche bek ezweylime, kötüngni qis, özengni bil! Ghaljirning haramliq pushti“.
 
Bahalidi Qaytmas  2010-10-27 18:55:27
 
Yalghanchilarning quyruqi bir tutam. Oghirning oghiri bilen Dost buldighanliqini 2009-yildiki qanliq qirghinchliq ispatlap berdi. Aptonumiye digen uqumning nimilikini chushenmeydighan sawatliq we sawatsiz satqunlarning xitay noposi ustunluk qazanghan wetinimizde „öz teqdirini özi belgülesh“ dep Uyghurlarni aldawatqanliqi alla burun pash bup boldi. Eysa Yusup qatarliq Xitay) Chin ( türkistanchilirining tarixigha  qarsingiz haziriqi Oyonchilarning ulardinmu better satqunlar ikenlikini köriwalalaysiz.
 
Nechche milyun eskiri bar Yapunlar bilen bir biliqchliq kimsning kaptani üchün östel söhbetige kelmigen xitay sendek yalghanchi „wekiller“  bilen bir östelge kilishi nime uchun?
 
Bu xuddi: 1938-yili Nenjinggha apirilip „terbiye“linip, saxte shuarlar bilen Milletning qehirimani süpitde yasandurulup 1945-yildiki sherqi türkistan armiysi sherqi türkistanning shimali we sherqni tuluq igellep bolghanda milletni qaymuturush üchün ene shu sün'i 3 ependichaqlarni ana wetimiz uyghurustan'ghaewetip milletni qaymuqturup sherqi türkistan jumhuryiti we inqlabchilarni yoq qilish üchün hile-neyrenglirni ishqa salghan'gha oxshash yiqin kelgüsidiki uyghur inqlabchilirdin qurqqan xitay yene shu tarixi tiragidiyni senlerning qolonglar arqiliq ishqa ashurush üchün „öhbet“ke kilishi mumkin. Emma Uyghur xelqi  sen shum nijizlergha hergiz yol qoymaydu!
 
Bahalidi Nesriddin  2010-10-27 17:59:31
 
Iplas...lar! Biz sorisaq „Musteqilliq“ deydu. Gherip we Amerika sorisa „Dimukratiye“ deydu. Yene birliri sorisa „Awtonomiye“ we yene birlirige bir néme deydu. Bu siyasetchimu yaki téjaretchimu? Yillardin biri „chellide at chapturup“ bizni aldap keldi. Shu haligha „biz uyghurning birdin bir wekili“... Palan deydu. Qurup ketsun..! Yalghanchilar. Ular dunyaning hemme yéride pitne térip bazar échip uyghurlarni bir-birige oz-ara majragha saldi. xelqimizni emdi yene bir balagha téqmaqchi?
 
Ularning qiliwatqini pul bilen boliwatqanliqi éniq. Likin bu pullar nedin keldi? Néme shert bilen kéliwatidu? Bu shertler bedilige qiliwatqanliri uyghurgha qanchilik ziyan ep kilidu? Bu her bir uyghurning oylinishqa tégishlik mesilisidur. Oyghan abdal uyghur!!! Oyghan.
 
- sizge semimi Jawab: otunup soraymen-bizge xapa bolmang.:
 
Herkimge ayan bu toghra geplerni ayda-yilda qilip qoyghiningzmu yaman emes. Sizge ilham birimen. Jasaret we eqil tileymen. geplirimni kuldurmy sozlidim,dushminimken dimestin oylunup anglap biqing!.
 
sizge shunche yatliship ketken, wekillik qilalmaydighan aldamchilarni nime uchun yene her qitim ozingiz saylaysiz? we arqidin „bizning teliwimiz nime?“ dep ulardin sorap yuruysiz?
 
 „pullar nedin keldi?“dep soraysiz-ghu tixi? - ozingiz „meni xitaygha sat“ dep her ayda birip turuiwatqan „Uyghurluq bedel“puli kelmemdu? „xitay qirghin qildi pul ber“, „Uyghurda yer tewridi-pul ber“ dep Taza  aldighanda hayajanlinip 500 dollardin qoyiwetip barghannimu bilmey birip tashlighan pulungizdin kelmemdu? Umu az dep „Xitay dimokratchiliri bergen bir miliyun dollar“din kelmedu? Moshularni bilmigingizge heyranmen.
 
Qatillar boghuzlash uchun yitiliep kitiwatqan bir top kalining arisidiki chala uyqida bashqilarni „Oyghan“ dep Joylup tashlighan „Abdal uyghur!!!“ning biri Ozingiz emesmu?  Sizmu Oyghunung Janim!
 
13-11-10 06:11

Kochurup Ilan qilghchi
Sidiqhaji MetMusa (Diplum Arxiktiktur)
info@uyguria.com
Frankfurt M
0049 69 35101123