Uyghur davasi bugunki Dunya Vaziyitiga korsatkan tasiri toghursida tapsili bayan ( 3-bolum )

[yas1n]

Uyghur davasi bugunki Dunya  Vaziyitiga korsatkan tasiri toghursida tapsili bayan
                                         ( 3-bolum )



2016-yili 10-ayning 1-kunisi US Washingitun
Andi oz sozumizga kilayluq 2015-yili 6-ayning 16-kunisi Man “ 我还没死呢！你们各方休得乱来混蛋（文章序言部分）” digan maqalamni ilan qilip yuqarda korsutup otkan bir qatar kuchluk dalil pakitlarni otturgha qoyup otush arqiliq Xitay dayirlar aslidiki pilan boyicha 11-Sintabir tirorluq hujum harkatni 99-yil axirsida ilip berishni oylashqan bolup barliq pilanni mushu yilgha toghurlap turup ghalbilik orundap bolup harkatni bashlashtin aval Xitayning yoqur qatlam amaldarliri konglu bijirim bolmighan bolsa kerak iktiyat uchun Mini bir takshurup korushni oylap Tashkil ornumgha chaqirtip kilip Xitay Dolat amanliqni qoghdash Idarsining  ikki xizmat xadimi bilan yuzturana olturup parang qilish natijisida Ular Mandin hichqandaq putaq yuchuq tapalmay axirsi Tashkil Rahbarlirim aldida mat bolup qaldi, http://blog.boxun.com/hero/201506/shenmecaishiminzhu/22_1.shtml  shunung bilan qattiq ongaysizlanghan Xitaylar pashtaqtin chushush uchun gapni ozgartip daslap Qazaqistan KGBning Patpolkavnik Magilan Sharipof ustida gap yorghutup masila igallashka tirishqan bolsa  kiyinsiga berip Tashkili Rahbarlirim aldida Mini Ozluriga jasosluq xizmat ishlap berishimni talap qildi yani Qazaqistanning uchur axbarat igallap berishimni soridi amma Man Qazaqistanning Vaziyiti qalaymiqan bixatar amanliqni kapilik qilghili bolmaydu digan savapni korsutup Ularning talibini rat qildim yani kilip Man Qazaqistanda asasliq qilidighan vazipam Maktapta Oqush bilim ashurush bilan shughulliniman shunung uchun bashqa ishlargha vaqit ajirtalmayman didim , Ular tashkilam aldida zorluq ishlitalmay amalsiz sozini axirlashturushqa majjibor boldi andilikta chushansam aslida Xitay bilan Amerika aksilinqilapchi Partiya Gurohlar aldin kilishkan pilani boyicha 99-yili harkat bashlashni oylashqan bolup butun pilanni mushu yilgha toghurlap ilip barghan ikan apsuz natijida Ular oylighandak chiqmighachqa Oz bixatarligini kozda tutup harkatni vaqtincha kayniga kichikturushka majjibor bolghanliqi iniq kornup turuptu iniqlanghan axvallar shuni ispatlap turuptuki Xitay dayirliri daslap suyqast pilan harkatni asasliq Uyghur satqun ishpiyonlarning yardimi arqiliq manpatka sitivalghan Qazaqistan KGBning yiqindin masliship berishi bilan ongushluq ilip barghan bolup 99-yili Amerika hokumiti Xitayning Yuguslaviyada turushluq bash Kongsulxanisini bombardiman qilish arqiliq Ulargha siginal berip harkat bashlashqa qistap haydakchilik qilghanliqi iniq kornup turuptu shu savaplik Xitaylar ishni puxta ilip berish maxsatta Mini aldigha chaqirtip kilip masila igallap korushni oylighan ikan agarchanda shuvaqitta Man birqandaq qorqunchuluq buldurup Ozumga xuduk alghan bolsam  idi mumkin Xitay Dolat amanliqni saxlash xadimliri aldida jinayatka tutulup qalghan bilan birga yana Oz tashkilam aldidimu guman shak payda qilip masila bayqavilishigha puxta asas yaritip bargan bolar idim chunki hazir Man igallap yatkan ishanchilik malumatlargha qarghanda Xitay dayirliri  manpatka sitivalghan Qazaqistan KGB Magilan Sharipofni ishqa silip Mining namimda jinyat ishlap vazipa orundap bargan korundu shu savaplik 95-yili Mining qoyup bargan Ayalim Vatan ichidiki ish ornumgha berip Fakoltit Mudur Yalqungha chiqimchiliq qilip ustumdin yalghan malumat yatkuzup berip Ularning kongluda Manga koz qarash shakillinishiga puxta asas salghan korundu shu savaplik daslap ish ornumdiki xizmatdashlar bir mazgil Manga yaman kozu bilan qarghanliqni tuyghan idim likin ichki axvalni bilmigashka munapiqlar Ozumga yamanliq qast ayliganlikni paqat oylap kormudum andilikta aslap korsam Xitaylar aslida 94、95、 96、97、98、99 undda 6-yil vaqit ichida Mining ustumdin bir qatar jinayat suyqast harkatlarni ilip berip shu banida Chatalga qoyup bargan Xitay jasos munapiqlarni harkatka qotup ishni putturup bulup 11-Sintabir tirorluq hujum harkatni qozghashqa tayarliqni hazirlap qoyghan korundu masilan:94-yilisi Qqazaqistanliq bir Rus Millitidin bolghan Taksichi Shopurni qast qilip olturup andin bu uchur xavarni Xitay 、Germaniya va Amerika qatarliq 3-jahangir Dolatlar arqiliq Russiya dayirliriga yatkuzup berip Qazaqistanni koydurush badiliga  Russiyani Chichanistangha Urush harkat qozghashqa qistighan ikan .






andin shuni bana qilip turup Xitay dayirliri bilan astirtin kilishim hasil qilghan Germaniya va Firansiya qatarliq manpatdar Dolatlar Milli munapiq ghalchilardin paydilinip Ottur Aziya Turki Mamlikatlarga avatip oghurluqcha Mini yarlik Millatlarga Dushman korsutup aktip harkat ilip berish arqiliq kaskin Vaziyat yaritip chiqishqa onumluk paydilanghanliqi malum ana shu jaryanda 95-yili Mining aghinam Dilmurat Malikni Qazaqistangha aldap chiqip Ununggha qast qilip olturup astirtin bu jinayatni Mining ustumga artip masila tughdurghan korundu , arqisigha ulashturup 95-yil axirsi Qazaqistanda Dunya Uyghur Yashlar Itipaq birligi Xaliq ara chong yighin ichip ana shu vaqitta Germaniyadin Uyghurlargha vakil bolup kilip Yighingha qatnashqan Asqarjan bilan Amerikidin kalgan Xitay vakalatchisi yani Munapiqlarning bovisi bolghan Olgur Rishat Abbasning Singlisi Roshan Abbas ikkisi yighin komutit azalargha bisim ishlitish arqiliq aslidiki Rayyis Alimjan Hamirayifni vazipisidin qaldurup ornigha Qazaqistan bilan Germaniya ikki Dolat ottursida yoluchilarni toshuydighan Samalyot Lochik Tursunni dassitip shu savaplik yighin qatnashquchi vakillarning qattiq naraziliqini qozghap masila tughdurush arqiliq atalmish Xitaygha qarshi korash harkatni rasmi bashlavatkanmish amalyatta bolsa harkatka qotqan Uyghurlar yitakchi vakillarning hammisi Xitay vayaki Xitaygha manpat baghlanghan gharip Dolatlar taripidin Oz kantirolluq astigha ilinghan satqun Milli munapiqlar yitakchilik qilishi arqisida Vaziyat yaritip Amerika Aksilinqilapchi Partiya Gurohlar Xitay bilan birliship atalmish Dunya Tirorischilargha qarshi Urush harkat qozghashqa paydiliq Xaliq ara vaziyat yaritip berishka xizmat qildurghan ikan yani ochuq aytqanda Xitaygha manpat baghlanghan Gharip Dolatlar Uyghur 、Tibbat va Mongghul qatarliq izilgan Millatlarning masilsini kozur qilip turup Siyasat oynutup Ozi kozlugan nishan maxsatliriga ongushluq yitivilish uchun Uyghurlarni xizmat qildurghan ikan bu sirni Man yoqarda ilan qilghan maqalam ichida toluq aksiatturup berilgan yani tovandiki munu qurlargha qaralsun”克林顿总统来到国会发表了秘密讲话” http://blog.boxun.com/hero/201204/shenmecaishiminzhu/7_1.shtml  dimak mayli Amerika bolsun yaki Germaniya Firansiya Dimokratchi Allar bolsun Ularning hichqaysi birsi Uyghurlargha yardam qilip Mustaqqilliqqa chiqirish uchun korash harkat qozghughan bolmastin aksicha Uyghur 、Tibbat va Ichki Mongghul Xaliqlarni uzul kisil Xitaygha tutup berish badiliga Oz manpatlirini qamdashni chiqish maxsat qilish asasida ilip barghan bir saxta korash harkat bolup Yuqarqi jinayat harkatlarni putturup taq qilghandin kiyin 96-yili Xitay vakalatchiliri bir taraptin Qazaqistan Uyghurshunas Inistitutta ishlaydighan bir boluk Ilim xadimlarni harkatka qotup Ozluri pilanlighan suyqast harkatka tartip Manga siliq salghuzup Xitaydin Uyghur til yiziqida putulgan kitap ugunush matiryallarni akaldurush arqiliq Uyghurshunas Inistitotida kitap korgazmisi oyushturup shu banida KGB Magilan Sharipofni Inistitutqa avatip 3-dana Kampitorni Maktapka hadiya qilghan banida Mini Ozi Igidarchiliq qilivatqan Soda bazargha bir Kitap Dukan ichip Qazaqistandiki bilim xadimlarga kitap sitivilish qolayliq sharayit yaritip berishni tashshabbus koturup shu banida Magilan Sharipof Mini Oz yinigha ilip kilip bikargha Dukan va orun sharayitlarni hazirlap berip astirtin Ozumga chandurtmay turup Tirorist banditlarni Dukunumning qishigha ilip kilip orunlashturup kalgusida Manga tirorist digan qalpaqni kaydurup zarba berishka tayyarliq hazirliqini yasap ishni taq qilip qoyghan bolghan bolsa yani bir taraptin 98、99- udda ikki yil ustumdin qiltaq silip Oz jinayat harkatliriga baghlap ustumdin yikaya toqughan ikan shundaq qilip barliq ishlarni putturup bolghandin kiyin andin 99-yili 5-ayda Amerika hokumiti gharazlik Xitayning Yuguslaviyada turushluq bash Kongsulxanisigha bashquruldighan boba qoyup berip partiltish arqiliq Ulargha siginal berip harkatka otushqa qistighanliq korunup turuptu, amma mushu jaryanda barliq ishligan jinayi qilmish harkatlarni Uyghur xayin munapiqlarning qoli arqiliq ilip barghan bolghachqa Xitay dayirliri kongluda ishanchi turghuzalmay chong harkatni bashlashtin aval tayyarliq xizmitini bir takshurup korush maxsatta Mini Maktapka chaqirtip kilip yuzturana paranglashqan ikan xuda saxlap Tashkilam darqamda birga olturup Xitay Dolat bixatarlikni qoghdash xadimlar bilan paranglashqan savaplik Man hichbir xataliq otkuzmigan bolghachqa tamkin olturup Ular aldimgha qoyghan soval-soraqlirigha orunluq javap berip takshurup iniqlash siniqliridin toluq chiqtim.






Shundaq qilip natijida paqat Xitay Dolat amanliqini qoghdash xadimlarni mat qilghanliq bilan birga moyumi tashkilam aldida aqlinip chiqtim disam xatalashmayman undaq bolghini kiyinsiga oylap korsam aslida burun qoyup bargan Ayalim bashliq munapiqlar bilan birga Mini qastlash maxsatta aldinala Tashkili ornumgha chiqimchiliq qilip yaman korsutup bolghan korundu dal shundaq bolghachqa sohbattin kiyin Maktap Mudur ishxanisining bashliqi Baxadir alaytan Mini Oyiga chaqirtip kilip Chughluqning Oyidikilarga vakalitan tavsiya qilip Mini vaxtida turmush ishimni oylashturushumni taklip pikir bardi , chushangidak bolsam aslida Maktap 校长 Ishxanisining Muduri Baxadir digan kishi Chughluqlar bilan bir Yurt Chochaklik ikan Xitay Dolat amanliqni qoghdash organ xadimlar bilan birga olturup paranglashqan maydanda dal mushu kishi bilan yani bir Chatal Oqughuchilarni bashqurush Bashqarma Bashliqi ikkisi darqamda sohbatka qatnashqan idi halbuki mushu ishning aldida Xitay vakalatchilar astirtin Chughluqni qaymuqturup Mining ustumdin xili kop oyanlarni oynatqan bolup bu axvallarning hammisini Maktan Tashkil organ aldin bilip kilivatqan ikan ana shu chiqimchiliq qilghanlarning birsi Aldinqi qoyup bargan Ayalim bolidu ana shu axvallardin xaviri bolghachqa Baxadir masilning mahyitini chushunup yitip alaytan Manga kongul bolgan ikan bolmisa Unung  Mining bilan nima kasayti?  budimak Mining tashkili ornum aldin masila korup yitip Manga yiqindin kongul bolganlikni chushandurup beridu. Andi Xitay dayirliri bolsa 99-yili Man bilan uchurshup sozlashkandin kiyin Ozlurining tayyarliq xizmat tixi chala mukammal bolmighanliqni iniq korup yitip aslidiki  pilan harkatni kayniga kichikturushka majjibor bolup  vaqit 2000-yilgha kalganda Man Ilmi tatqiqat ishimning iktiyaj korulgan savaplik Qazaqistan Matbuada 2000-yil 4-ay mazgilda ilan qilghan bir parcha “Buddizim Madanyiti Uyghur Madanyitiga korsatkan tasiri “ mavzuluq maqalam kiyinsiga Xitay ghalchilar taripidin paydilinip shuni tutqa qilip turup suyqast pilanlap chiqip aridin 1-yil vaqit otkanda yani 2001-yili 3-ayning 29-kunisi Avghanistan Tagh jiralarda qat koturup turghan Tarixi asaratqi bolghan Tash Buthaykal yani 芭比杨大佛ni partiltip yiqitip masila tughdurush arqiliq andin Amerika hoquq bishigha chiqivalghan Aksiyatchi Partiya Gurohlarning orunlashturshi arqisida xuddi 99-yili Xitayning Yuguslaviyada turushluq bash kongsulxanisini bombardimangha tutup masila tughdurghangha oxshash 2001-yili 4-ayning 1-kunisi Amerika hokumiti birdana chong tiptiki razvitka Ayropilanni Xitay Dolat tiritoryasiga avatip charlash harkat ilip barghan savaplik Xitaylar buni korup darhal ikki Urush ayropilanni havagha qoyup berip Amerikining Razvitka Aropilangha urulup vaqa tughdurush arqiliq yani bir qitim Xitay dayirliriga isharat balgusi barganliki ana shu munasibat bilan Xitaylar 11-Sintabir tirorluq hujum harkat ilip berishigha chong turtkilik rol oynighanliqi iniq kornup turuptu dimak mushunungdin korvilish tas amaski mayli 99-yili bolsun yaki 2001-yili bolsun Xitay dayirliri 11-Sintabir tirorluq hujum harkatni haman qozghaydighanliqi muqarar bu Ular uchun manpat iktiyaj dap qarghanliqi aydinglashti yani muqarar orundaydighan Vazipa qilip tapshurulghanliqi ashkarlandi dimak Xitay bilan gharip Allar astirtin birliship suyqast pilanlap bashtin axir Uyghur Xaliqini tirorist bandit qilip jinayatchi korsutup Urush harkat qozghashni aldi vazipa qilip qoyghanliqi iniq bu yarda Oqurmanlar diqqat qilidighan bir moyum nuxta shuki , jinayat harkat ang daslap Mining ustumdin pilanlighanliqi yani kilip Manga quad-baja munasibat kilidighan Anvar Yusupning Aila jamaati arqiliq 91-yili Qazaqistangha aldap achiqip Ozlurining uruq tuqqanliri qoli bilan Manga ziyankashlik ishlash pilan harkatlarni bashlavatkanliki halbuki 91-yili Anvar Yusup bilan Rishat Abbas qatarliq suyqast pilanlighan javapkarlar Amerikida turup jinayat harkatka qomandanliq qilghan maxpiyatlik sirlar andi ashkarlinip otturgha chiqish bilan birga Anvar Yusupni jinayat ixrar qildurup guvaliq berip otushka majjibor qildi,  kishini hayran qaldurarliq yiri shuki jinayatni daslap pilanlighan bu oghri axirsigha kilip yani Ozini jinayat harkatka qotqan xojayini aslida Rishat Abbas ikanlikini ashkarlap bardi shundaq bolghanda jinayat harkat daslap bashlighan vaqit 91-yil Sovit Itipaqi tixi parchilanmighan mazgildin bashlap harkatni rasmi bashlavatkan ikanliki ispatlandi .



bu maqalamning qimmat yaratqan yiri  shuki 11-Sintabir tiriorluq hujum harkatni ishligan haqiqi qatil jinayatchi Xitay kuminit hakimyiti ikanlikni ispatlap bargandin tashqiri Man Qazaqistanda turghan 10-yil jaryanda mabaynida hichqandaq xataliq jinayat otkuzmigan ikanlikimni aksicha mazkur Hokumat dayirlar taripidin qast qilip ziyankashlik uchuratqan bir davagar ikanlikimni kuchluk dalil pakitlarni korsutup roshan ispatlap bargandin sirt Qazaqistan KGB Magilan Sharipofni Xitaylar manpatka sitivilip astirtin Mining namimda oghurluqcha jinayat harkat ishlap Uyghur Xaliqiga zor chong ziyankashlik ishligan jinayatchi Qatil ikanlikini ispatlap bardim  agarchanda bu korsatkanlirim yitishmisa ishiniman Qazaqistan dayirlar toluqlap masila korsutup beralaydu. shundaq qilip Man bu maqalamni ilan qilip aridin hapta vaqit otup 2015-yili 6-ayning 24-kunisi Dunya Musulman Alimlar birliki bayanat élan qilip Xitayning Uyghur MUsulmanlar Roza tutushigha chaklima salghanliqigha qarshiturdighanliqini buldurdi ,amalyatta bolsa Ular Xitayning haqiqi qatil yani Dunya Musulman Xaliq ammisi ustidin suyqast ishlap eghir ziyankashlik yakuzgan qanxor ikanlikni korup yitip maydan ayrip chiqti. tapsilatini tovandin korung http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/din/uyghurda-din-06252015161411.html?encoding=latin arqisidin 6-ayning 26-kunisi Amerika Arkin Aziya Radiyosi xavar berip “Türkiyening herqaysi jaylirida qeshqerde öltürülgen 18 uyghurning uzaqtin jinaza namizi chüshürüldi”digan xavarni bardi , bunungda korsutulishicha 6 - Ayning 22 - Küni qeshqerde yüz bergen weqede 18 uyghurning étip öltürülgenlik xewiri tarqitilghandin kéyin türkiyediki herqaysi ammiwi teshkilatlar arqa - Arqidin bayanat élan qilip, xitayning bu xil sotlimayla neq meydanda öltürüsh siyasitini qattiq eyiblidi.Türkiyediki eng chong ammiwi teshkilatlardin biri bolghan «ülkü ojaqliri medeniyet we maarip wexpi» bashliqi oljay kilawuz ependi bügün bayanat élan qilip, xitayning 18 uyghurni sotqa chiqarmayla étip öltürüwetkenlikini qattiq eyiblidi we bügün jüme namizidin kéyin türkiyening herqaysi wilayetliridiki shöbe teshkilatlirining uyushturushi bilen jamilerde xitay saqchiliri qeshqerdiki weqede étip öltürüwetken 18 uyghurning uzaqtin namizi chüshürüldi. «Ülku ojaqliri» reisi oljay kilawuz ependi bashchiliqidiki kishiler enqere kechioren chamisida jüme namizidin kéyin 18 uyghurning uzaqtin jinaza namizini chüshürdi. Arqidin muxbirlargha bayanat berdi.Ülkü ojaqliri medeniyet we maarip wexpining reisi oljay kilawuz ependi metbuat bayanatini mundaq bashlidi: xitay bésiwalghan sherqiy türkistandiki uyghurlargha xitay élip bériwatqan bésim uzun yillardin béri dawamlashmaqta. Musulman uyghurlar hayat kürishi élip barmaqta. Bir terepte xitayning assimilyatsiye siyasitige qarshi küresh qiliwatqan uyghurlar, yene bir terepte bolsa sherqiy türkistangha xitaylarni ekélip jaylashturush arqiliq uyghurlarni assimilyatsiye qilish üchün uyghurlarni qiynawatqan zalim xitay döliti. Xitay bügünki medeniy dunyaning közi aldida uyghurlargha qarita qirghinchiliq siyasiti élip barmaqta. Bu ramzan éyidimu burunqigha oxshashla musulman uyghur qérindashlirimizning roza tutushini cheklimekte. Xitayning bu cheklimilirige boy sunmighan uyghur qérindashlirimizni éghir derijide jazalimaqta. Xitay hazir uyghurlarning tilini, dinini we milliy kimlikini pütünley dunya sehnisidin öchürüp tashlash üchün uyghurlargha qarshi urush élan qilghan. Oljay kilawuz ependi bayanatida xitayning wehshiy yüzini 6 - Ayning 22 - Küni yene 18 uyghurni öltürüsh arqiliq körsetkenlikini, türkiye hökümitini uyghurlargha ige chiqishqa chaqirip mundaq dédi: xitay wehshiy yüzini 6 - Ayning 11 - Küni qeshqerde 18 uyghur qérindishimizni öltürüsh arqiliq yene bir qétim körsetti. Xitay saqchiliqi soraqqa tartmastin 18 uyghurni neq meydanda étip öltürgen. Xitay basqunchiliri sherqiy türkistanda élip bériwatqan xalighanche adem öltürüsh jinayitini dawam qilmaqta. Epsuski dunyadiki démokratiye bilen bashquruluwatqan döletler, shundaqla türkiye döliti bügüngiche xitayni eyiblimidi. Biz türkiyediki eng chong ammiwi teshkilatlardin biri bolush süpitimiz bilen uyghur qérindashlirimizning heqqaniy dewasini qollap - Quwwetleshke dawam qilimiz. Qatil xitay dölitidin axiri bir kün hésab soraymiz. http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/xelqara-xewer/turkiye-qeshqer-jinaza-06262015190803.html?encoding=latin



oxshash bir kunda Amerika Arkin Aziya Radiyosi mundaq xavar tarqatti yani “Amérika dölet ishliri ministirliqining yilliq kishilik hoquq doklatida uyghurlarning kishilik hoquqi tekitlendi”, bunungda tonushturulushicha  Amérika dölet ishlar ministirliqining 2014 - Yilliq kishilik hoquq doklati peyshenbe küni élan qilindi. Doklatta dunyadiki 100 din oshuq döletning kishilik hoquq weziyiti bahalap chiqilghan. Mezkur döletning xitaygha ait qismida ötken bir yil ichide xitayda insanlarning pikir erkinliki, diniy étiqad, yighilish qilish, teshkilatlargha qatnishish erkinliki éghir basturushqa uchrighanliqi, memliket miqyasida omumyüzlük yürgüzülüwatqan bu xil bésimlardin bashqa uyghur musulmanlirining milliy, dini kimliki we ana tilining hujumgha uchrighanliqi körsitilgen. Töwende muxbirimiz iradedin melumat anglaysiler. Amérika dölet ishlar ministirliqi teripidin yilda bir qétim élan qilinidighan kishilik hoquq doklati dölet ishliri ministiri jon kérriyning nutqi bilen resmiy élan qilindi. Jon kérriy sözide kishilik hoquqni qollashning ehmiyitini chüshendürüp: «bir dölet öz puqraliri kishilik hoquqtin, erkinliktin toluq behrimen bolghandila andin güllineleydu. Bu bir emeliyet. Biz buning örneklirini körüp turuptimiz... Hazirqidek dewrde uchurgha érishish, özgirishlerge ochuq bolush kem bolsa bolmaydighan amildur. Hazirqidek bir dewrde, puqralirigha bésim ishlitidighan héchqandaq bir dölet özining hayatiy küchini toluq jari qilduralmaydu» dédi. Shunga u amérikining bu doklatlarni élan qilish arqiliq herqaysi dölet rehberlirining özidiki kemchiliklerni körüp yétip, uni tüzitishige türtke bolush üchün bu doklatni élan qilidighanliqini bildürdi. Uningda mundaq déyilgen: «uyghur aptonom rayoni we tibet rayonida hökümetning pikir erkinliki, diniy erkinlik, yighilish qilish erkinlikige qiliwatqan bésimi alahide yuqiri. Xitay hökümiti yuqiridiki bésimlargha qoshup uyghurlarning milliy we dini kimliklirigimu qattiq cheklime qoymaqta. Bu ehwal uyghur aptonom rayonida alahide éghir. Hökümet yene uyghur élidiki térror gumandarlirigha qarita alahide téz sürettiki sotlash, jaza höküm qilish usulini qollinip, zor kölemlik sotlarni achmaqta.» Amérika dölet ishliri ministirliqi doklatida, ötken yili uyghur aptonom rayonida köpligen qanliq weqeler yüz bergenliki, xitay hökümitining bu weqelerni derhal «térrorluq» bilen eyibligenlikini bayan qilghan. Ular buningda yeken élishquda atalmish 59 «hujumchi» ni xitay qoralliq qisimlirining teripidin étip öltürgenlikini, 9 - Ayda bügürde 40 neper atalmish «topilangchi» ni étip öltürgenlikini misal qilip körsitip «dairiler bu zorawanliq weqelirini «üch xil küchler» ning térrorluq zorawanliq herikiti, dep eyiblidi. Biraq kishilik hoquq teshkilatliri xitay amanliq küchlirining bu uyghurlarni öyige kirip, yaki ularni ibadet qiliwatqan yéride oqqa tutup öltürgenlikini ilgiri süridu. Biraq xitay hökümiti uyghur aptonom rayonida uchurni qattiq kontrol qilghachqa, heqiqiy ehwallarni éniqlash qéyin bolmaqta» dep bayan qilghan. Doklatta yene, xitay hökümitining uyghur we tibet élidiki teqib qilish ehwalining xitayning bashqa herqandaq ölkisidin éghirliqi tilgha élinghan. http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/kishilik-hoquq/amerika-xitay-kishilik-hoquq-06262015192611.html?encoding=latin



Ular, uyghur aptonom rayoni we tibetler olturaqlashqan rayonlarda xitay hökümitining téléfon we tor alaqisini nazaret qilish, üzüwétish omumyüzlük ehwal ikenlikini tekitlep, dairilerning yene öktichilerni, paaliyetchilerni, yer asti diniy shexslerni, sabiq siyasiy mehbuslarni chetellik muxbirlar, diplomatlar bilen uchrashmasliq heqqide agahlandurup turidighanliqini bayan qilghan. Qeshqer qedimiy sheher restilirining buzghunchiliqqa uchrishi amérika we yawropa ittipaqi birdek köngül bölüp kelgen mesile. Bu mesile amérika dölet ishliri ministirliqining bu yilliq doklatidimu alahide tilgha élindi. Uningda «xitay qeshqerdiki qedimi sheher restisige oxshash eneniwi uyghur mehellilirini chéqip qayta qurush pilani tarixiy we medeniyet jehette muhim ehmiyetke ige yerlerning buzghunchiliqqa uchrishini keltürüp chiqardi» déyilgen.Doklatta tilgha élinghan mesililerdin biri, xitayda qanunning ijra qilinmasliq mesilisi. Uningda xitayning asasiy qanuni we alaqidar bashqa qanunlirida puqralarning türlük hoquqliri belgilengen bolsimu, emeliyette uninggha hörmet qilinmaydighanliqi bolupmu siyasiy shexsler, kishilik hoquq adwokatliri, zhurnalistlar we dini lidirlargha chétilidighan weqelerde qanungha qetiy hörmet qilinmaydighanliqi, bu kishilerning xalighanche tutqun qilinidighanliqi, qamap qoyulidighanliqi, ghayib qiliwétidighanliqi, aqiwiti heqqidimu uchur bérilmeydighanliqi bayan qilinghan. Buninggha misal körsitilgen shexslerdin biri ömürlük qamaq jazasigha höküm qilinghan uyghur ziyaliysi ilham toxti. Doklatta xitayning qanunida bir kishi qolgha élinghanda 24 saet ichide ailisidikilerge xewer qilish, ularni körüshüshke ruxset qilish belgilengen bolsimu, emma ilham toxtining hazirghiche ailisi bilen ailisi bilen körüshüshige yol qoyulmaywatqanliqi bayan qilinghan. Shundaqla ilham toxtining türmide kishenlengenliki, türmidashlirining zorluq - Zombuluq qilishigha qoyup bérilgenlikidek ehwallar tilgha élinip, siyasiy mehbuslarning türmilerde qattiq depsende qiliniwatqanliqi bayan qilinghan. tapsilatini tovandin korung http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/kishilik-hoquq/amerika-xitay-kishilik-hoquq-06262015192611.html?encoding=latin 2015-yili 6-ayning 29-kunisi Arkin Aziya Radiyosi xavar tarqitip “Türkiye xelqi uyghurlarni qollap her xil paaliyetlerni élip barmaqta” digan mavzuda maqala ilan qildi , bunungda korsutulushicha Xitay dairilirining uyghur musulmanlirining roza tutushini chekligenliki türkiye xelqining qattiq naraziliqini qozghidi. Türkiye metbuatlirida bu heqte köplep maqale we obzorlar élan qilinmaqta. Téléwiziye ékranlirida mexsus uyghurlar toghrisida programma tarqitilmaqta.Jüme küni türkiyening ottura sherq gézitide türkiye milletchi heriket partiyisining bash katipi ismet ataman ependi uyghurlargha alaqidar bayanat élan qildi.Bayanatta, yéqinda qeshqerde yüz bergen weqe toghrisida toxtilip mundaq déyilgen: sherqiy türkistandiki xitay zulumi, roza tutqan qérindashlirimizgha qarshi peskeshlik bilen yürgüzülüwatqan bésim we cheklimiler téximu éship ketti. Sherqiy türkistanda bir qirghinchiliq yüz bériwatidu. Bichare dunya buningdin xewiri yoq, dunyaning közi bar körmeydu, quliqi bar anglimaydu, tili bar sözlimeydu.Türkiye döletlik téléwiziyisi bolghan t r t qatarliq köpligen téléwiziye qanallirida uyghurlar toghrisida mexsus programma tarqitildi.Jüme küni yene adalet we tereqqiyat partiyisining mekikghazi yashlar bölümi reisi osman keshoghli, uyghur diyarida yüz bériwatqan weqelerge alaqidar muxbirlarni kütüwélish yighini uyushturup bayanat élan qildi.



Osman keshoghli bayanatta mundaq dédi: biz yiltizliq bir ümmet derex bolup bu derexning bir uchi misirda, bir uchi sherqiy türkistanda, yene bir uchi pelestinde, bashqa uchliri köpligen mezlum jughrapiyelerge tutishidu.Hemmimizning bu derextin wijdaniy mesuliyetchanliqimiz bar. Zalim xitay hökümitining mezlum qérindashlirimiz üstidin ötken yilidikige oxshash roza tutushni, diniy erkinlikliridin behrimen bolushni cheklishi qobul qilinmaydu.Osman keshoghli sözide yene, bayanat élan qilish yighinigha qatnashqanlargha xitab qilip mundaq dédi: kélinglar birlisheyli!, sherqiy asiyaning israiliyesi bolghan xitaygha heddini bildüreyli, biz qanchilik birliship pütünleshsek zalimlar sherqiy türkistanda, araqanda we bashqa mezlum jughrapiyilerde qachidighan töshük izdeydu. Biz adalet we tereqqiyat partiyisi melikghazi yashlar bölümi bolush süpitimiz bilen zalimlarning aldida tik turup ularning zulum qilishigha purset bermeymiz.Shu küni yene, türkiyening millet géziti, yéngi shafak géziti, yéngi aqit géziti, bügün we sitar gézitliri uyghurlarning roza tutush qatarliq diniy erkinliklirining cheklimige uchrighanliqi toghrisida mexsus maqale we obzur élan qildi we xitayni qattiq tenqid qildi. Tapsilatini tovandiki ulunushtin korung http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/din/turkiyede-uyghur-06292015161015.html?encoding=latinArqisigha ulushup 6-ayning 30-kunisi Turkiya dayirliri Taylanta qamilip qalghan 300-din kop Uyghur musapirlar ichidin 174-napar Uyghurni Turkiyaga ilip kap yarlashturdi mana bu yuqarqi maqalam ichida otturgha qoyup bargan dalil pakitlirimning kuchluk rol oynash arqisida qolgha kalturulgan utuqlar bolidu amalyatta bolsa mushu Musapirlar aslida 2014-yili http://blog.boxun.com/hero/201506/shenmecaishiminzhu/22_1.shtml  Turkiyaga ilip kilip orunlashturushqa tigishlik muyum ishlarning birsi idi apsuz Ardoghan hokumiti Man kutkan umuttin chiqalmidi shunungluq bilan Xaliq ara Allarning Uyghurlargha bolghan toghra koz qarsh turghuzalishigha zor chong salbi tasir korsatkan boldi , xayiri hiliham bolsimu 174- Uyghurni ilip kalginiga chong raxmat aytiman  halbuki bu xavarni korgan Xitay hakimyiti darhal harkatka otup Taylant dayirliriga payda manpat berip 109-napar Uyghurni yoshurun Oz Dolitiga qayturup katkanlik Paja yuz bardi mana bu paqat Xitayning Uyghur Xaliqi ustidin ishligan jinayat bolup qalmastin yani Xaliq ara Allarning jinayatka yardamlashkanlikning yani bir ispati bolidu bu qilghan jinayiti ustida javap berishi kerak . 2015-yili 7-ayning 1-kunisi Arkin Aziya Radiyosi yani xavar tarqitip “ Türkiye rehberliri va shexslerning uyghurlar toghrisidiki bayanliri”digan mavzuda pikir bayan qildi , bunungda korsutulushicha Uyghur élide xitay zulumining chékidin éshishigha egiship türkiyede xitaygha bolghan naraziliq we uyghurlarni qollash paaliyetliri köplep élip bérilmaqta. Uyghurlarni qollaydighanlar siyasetchiler, ammiwi teshkilat rehberliri, akadémik yazghuchilar putbolchilar, senetchiler bolup her sahe türk xelqi uyghurlargha hésdashliq qilip pikir-Bayan qilmaqta.Xitayning uyghurlar üstidin yürgüzüwatqan basturush siyasetlirige qarshi türkiye dölet rehberliri we muhim meshhur shexsler uyghurlar toghrisida pikir bayan qildi.Türkiyede siyasiy partiyiler otturisida uyghurlargha ige chiqmasliq, köngül bölmeslik toghrisida bir-Birini tenqidlesh we talash tartishlar bashlandi. Türkiye jumhuriyiti reisi rejep tayyip erdoghan, milletchi heriket partiyisi reisi dölet bahchélining, hökümetni uyghurlargha köngül bölmigenlik bilen tenqid qilip bergen bayanatigha reddiye berdi.



Dölet bahchéli: «kobanigha yighlighanlar qeshqerge külidu we zulumgha ortaq bolidu» dédi.Milletchi heriket partiyesining reisi dölet bahchéli, twttér arqiliq uyghurlar toghrisida pikir bayan qildi we türkiye hökümitini uyghurlargha köngül bölmigenlik bilen eyiblep tenqid qildi.Bayanatta mundaq déyilgen: «mubarek ramzan künlerning keypini, pezilitini hayajan bilen ibadet qilish bilen ötküzüwatimiz. Allahqa bendichilik wezipimizni semimiylik bilen qiliwatimiz. Bir terepte dumbaq awazi bilen bashlanghan suhurluq aldirashliqi yene bir terepte sebirning we shükürning mukapati bolghan iptar dastixanlarning huzur we berikiti. Güzellik mana mushundaq bolidu.» Milletchi heriket partiyisining reisi dölet bahchélining bayanatida yene mundaq déyilgen: «her kim oltursa-Qopsa kobanining ghémini qilidu. Nishantéshidin yüksekuwaghiche bolghan ariliqta aldigha kelgen her kim kobanidiki ikki guruppining toqunushlirini asasiy mesilige aylanduridu. Sherqiy türkistandiki xitay zalimliqi toghrisida héch kim sözleshmeydu. Héch kim tilgha élipmu qoymaydu. Kobani üchün yighlighanlar qeshqer üchün külidu we zulumgha ortaq bolidu.Bayanatning dawamida uyghurlar toghrisida toxtilip mundaq déyilgen: uyghur türklirini roza tutmanglar, namaz qilmanglar we hetta nepes almanglar deydu. Meniwi qimmetlerni köpükke aylandurup, türklirini yoq qilishni pilanlidi. Mewjutluqini qoghdaydighan étiqadi bilen milliy kimliki bilen sadiq yashaydighan 28 uyghur türki 22-Iyun küni qeshqerde héch ich aghritmastin shéhit qilindi. Buninggha qarshi héch qandaq kishilik hoquq jemiyetliridin, héch qandaq bir démokratiye we erkinlik sewdayisi teshkilatlardin qarshiliq kelmidi. Néme üchün dégende öltürülgenler türk idi. Qandashlirimizgha allahtin rehmet tileymen. ‹Türk dunyasi salamet bolsun› deymen.» Dölet bahchéli bayanatta türkiye hökümitini uyghurlargha ige chiqmighanliq bilen tenqid qilip mundaq dédi: «musulman türkning ahu-Pighanlirining yerde qalmaydighanliqigha ishinimen. Kök bayraqni qangha boyidi. Emma héch kimning xewiri bolmidi xewiri bolghanlarning tili kobani kobani dep sayridi. Sherqiy türkistangha közini yumup yönilishini özgertkenler impérializmgha qulluq xizmiti qilghan kubanichilarni, pi ki ki shaykilirini mürisige aldi.» Bu bayanatqa qarita türkiye jumhuriyiti reisi rejep tayyip erdoghan reddiye bérip, nechche ming uyghurgha wetendashliq bergenlikini, uyghurlargha türkiye ishikini achqanliqini bildürdi.Erdoghan mundaq dédi: «qaraydighan bolsaq bezi siyasetchiler chiqip manga qarita gep étiwatidu, ‹peqet erebler bilen kobanidikiler bilen tel abyadtikiler bilen aware boluwatqanlar uyghur türklirini untidu› deydu. U zatqa men shundaq deymen: ‹sen uyghur türkliri yashighan yerge hayatingda bir qétim bardingmu?› emma tayyp erdoghan bardi. Buningdin ilgirimu sözligen idim yene sözleymen, nechche minglighan wetenliridin ayrilghan uyghur türklirini wetendashliqqa qobul qilghan dölet bizning dölet boldi. Bizning qararimiz bilen boldi.»  tapsilatini tovandiki olunushtin angling http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/kishilik-hoquq/turkiyede-uyghur-07012015165004.html?encoding=latin




Mining bu maqalamning tasiriga uchurap zor ilham alghan yani bir Dolat Ministiri u bolsimu Yindista Bash Ministiri Naréndra Modi afandim 2015-yili 7-ayning 6-kunisi Ottur Aziya 5-Mamlikatka ziyaratka bardi ,U  Qazaqistanning Astana Nezerbayéf Uniwérsitétida nutuq sözlep ataqliq uyghur shairi Abduréhim Otkürning «iz» namliq shéiridin bezi misralarni oqudi. Modi «Abduréhim Otkür ottura Asiyadin chiqqan shair u mundaq yazghan» dep körsitip, uning «iz» namliq shéirining «qaldi iz, qaldi menzil, qaldi uzaqta hemmisi, chiqsa boran, köchse qumlar hem kömülmes izimiz, toxtimas karwan izidin gerche atlar bek oruq, tapqusi héch bolmisa bu izni bir kün newrimiz, ya ewrimiz» dégen axirqi 4 misrasini neqil keltürdi. Modi Rusiyening ufa shehiride échilghan «altun kések döletliri» ning bashliqlar yighini we shangxey hemkarliq teshkilati bashliqlar yighinigha qatnishishtin burun ottura asiyadiki 5jumhuriyetni ziyaret qilghan. Qazaqistan uning ottura asiya ziyaritining axirqi békiti idi. U charshenbe küni qazaqistan prézidénti nezerbayéf bilen mudapie, tömüryol qurulushi, hindistanni uran bilen teminlesh, tenterbiye we öz ara mehbus almashturush qatarliq 5 xil hemkarliq kélishimi imzalighan. Analizchilar tahlil pikir yurguzup Yindistan bash Ministiri Modi 20-Esirdiki uyghur edebiyatining eng körneklik namayendiliridin biri bolghan Abduréhim Otkürning «iz» namliq shéiri hindistanda baburiylar selteneti yiqilip birqanche esir ötken bügünki künde hindistan bilen orta asiya munasiwetlirige yéngiche ilham we qayta oylinish ata qilmaqta. Qiziqarliqi shuki, hindistan bash ministiri naréndra modi bu qétimliq qazaqistan ziyaritide uyghur shairi abduréhim ötkürning «iz» namliq shéirini özining orta asiya istratégiyesidiki ilham piltisi qilghan. Hindistan bash ministiri modi öz nutqida hindistan bilen orta asiyaning tarixtin buyan dawamliship kelgen intayin qoyuq siyasiy, iqtisadiy we medeniyet alaqilirini eslige keltürüsh tesewwurini otturigha qoyghan. U nutqining axirida uyghur shairi abduréhim ötkürning «iz» namliq shéirini oqush bilen öz sözini yuqiri pellige kötürgen.Undaqta, hindistan bash ministiri modi astanadiki nutqida néme üchün uyghur shairi abduréhim ötkürning shéirini oqughan? modining bu shéirni oqushtiki chiqish nuqtisi we orta asiyadiki chong dölet bolghan qazaqistangha bergen signali zadi néme? Bazi analizchilar pikir koz qarashlirini otturgha qoyup garcha masilning naq ozini ichip beralmigan bolsimu amma Modining 5-Turki Allarga sapar qilip Qazaqistan Nazarbayif Namidiki Univirsititta nutuq sozlap Uyghur Xaliqining soyumluk shayiri Abdirhim Otkurning Iz namliq Rumanidiki shiridin naqil ilip korsutishi hargizmu tasadipiliq amas bu dal Man maqalamda ichip bargan haqiqatlirimni tastiqlap Ottur Aziya Turki Millatlarga bargan siginal bolidu yani Turki Millatlar uchun Tarix Madanyat zich alaqisi bolup otkan Yindistan bilan bolghan alaqi munasibatni kuchaytip birlikta Xitaydak zoravan Dolatning kamaymichilik Siyasitiga ortaq taqabul turush naqadar muyum ikanlikini korsatkan dimak Yindistan uzundin buyan Mini takshurup iniqlap chiqip haqiqitimni itirap qilghan tunji Dolatlarning birsi bolidu. tovandiki olunushtin yanimu kop uchur malumatlargha qarang. http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/xelqara-xewer/hindistan-minister-07152015152247.html?encoding=latin 





Dal Modi afandim Qazaqistanda ziyaratta bolghan kunlarda 2015-yili 7-ayning 8-kunisi Qazaqistan Aqtoghay Oblasta Yarlik Qazaq Xaliq ammisi Saqchilar bilan birliship Xitayliqlargha hujum qozghap qattiq zarba berip 11-Xitayni urup olturup 3-Adam izdirigi yoq 7-Adam qattiq yarlandurghan yani 100-din kop Xitay Ishchilar yanggil yarlandurghanliq xavar taraldi , igallashlarga qarghanda yarlandurghan Xitaylar bolsa Zhongguoning ranglik mital kompaniyasiga qarashliq bir tarmaq shirkat bolup Qazaqistanda Mis kan tavlash ishliri bilan hamkarliq ish birligi ilip berivatqan bir mazgilda tosattin bu qanliq vaqa yuz bargan biraq Qazaqistan Saqchi dayirlar majirani tinichlandurup Vaziyatni kantirolluqqa alghan biraq Vaqalik yuz bargandin kiyin Xitayning Qazaqistanda turushluq bash kongsulxanisi yiqindin arlashqan bolsimu likin uchurni qamal qilip har ikkilam Dolat vaqalik toghursida chongqurlap uchur malumat ashkarlimighan amma Xitay axbarat uchurlirida ashkarlishicha malum vaqalikka arlashqan bir Xitay shayitning buldurshicha tayaq yigan Xitaylar okta qopup qaytip kitishni talap qilghan bolsimu biraq qurlushqa masol Xitay ishchilarni davamliq ishlashka majjiborlighan. Bu Xitayning yani ashkarlap berishicha qanliq vaqaga arlashqan yarlik qatillar yani ish orunda arkin harkat qilip yurgan bolup Ularning ustidin hichkim  havapkarlik surushta qilmighan, yarlik saxchilar garcha koplugan amanliqni saxlash Askarlarni yotkap kilip tartipni saxlavatqan bolsimu likin yarlik qatillargha hichqandaq chari tadbir qollanmighan aksicha Xitaylar ustidin charlash ilip berivatidu dap shikayat achqan . Oqurmanlar diqqat qilghan bolsanglar bu vaqa hargizmu tasadipiliqtin yuz bargan axval amas aksicha dal Mining maqalamda ichip bargan jinayat harkatlarni tastiq salghan Qazaqistan dayirliri astirtin yarlik ishchilarni kushkartip Xitay ustidin qozghughan bir hujum disam hargiz xatalashqan bolmayman maxsat Xaliq ara Allarga Siginal berish xalas. Qazaqistanda buxil qanliq vaqalar 2012-yili 8-ayning 15-kunisidin bashlap taki hazirghicha arqi arqisidin yuz berip kilivatidu bu dimak Qazaqistan dayirlar alliqachan masila bayqan qilip Taxita Xitaylar baplighanliqni iniq korup yatkanlikni chushandurup turuptu. http://www.wenxuecity.com/news/2015/07/12/4409211.html arqisidin 2015-yili 7-ayning 20-kuni RFA Uyghur bolumi xavar angllitip “Amérika awam palata ezaliri xitaydin uyghur musapirlirini qoghdashni telep qildi” digan mavzuda maqala ilan qildi,bunungda buldurshicha Amérika dölet mejlisining met salmon, stéf chabot, dana rorabakér, kristofir simis, alen lowéntal, joséf pits qatarliq 6 neper awam palata ezasi xitayning washingtonda turushluq bash elchisi suy tyenkeyge mektup yézip, xitayning yéqinda tayland hökümitige bésim ishlitip, 109 neper uyghur musapirni qayturup ketkenlikini qattiq tenqid qildi. Awam palata ezalirining mektubida,«biz bu mejburiy qayturushni eyibleymiz. Xitayni, musapirlarni qayturup bérishni telep qilip, bashqa döletlerge bésim ishlitishni toxtitishqa chaqirimiz. Shuning bilen birge, biz qayturup bérilgenler we bashqa barliq uyghurlar mesiliside xitayni ochuq - Ashkara bolushqa, 3 - Terepning ular bilen körüshüshige yol qoyushqa, ularni qoghdashqa ündeymiz» déyilgen.




Awam palata ezalirining mektubi tayland hökümiti yéqinda xitaygha qayturup bergen 109 neper uyghur musapirining aqiwiti jiddiy endishe qozghawatqan bir mezgilde élan qilindi. Tayland hökümiti xitayning uyghur musapirlirini qoghdashqa wede qilghanliqini bildürgen bolsimu, biraq xitay tashqi ishlar ministirliqi ularning ichidiki bezi uyghurlarning «térrorluq»qa chétishliq ikenlikini ilgiri sürüp, kishilik hoquq teshkilatlirini endishige salghan. Amérika awam palata ezalirining mektubi, ular xelqara jemiyetni tekshürüsh ömiki ewetip, musapirlarning aqiwitini sürüshtürüshke chaqiriwatqan mezgilde yézilghan idi. Gérmaniye xeter astidiki xelqlerni qoghdash jemiyiti uyghur musapirlirini xitaygha qayturup bérishke qarshi turup kelgen kishilik hoquq teshkilatlirining biri. Mezkur teshkilatning asiya ishlirigha mesul xadimi ulrix délius, tayladning türkiye bilen xitayning her ikkisini renjitip qoymasliq üchün bir qisim uyghurlarni türkiyege yolgha sélip, yene bir qismini xitaygha ötküzüp bergenlikini bildürdi. U, taylandning herikiti «heqiqeten bizni qattiq ümidsizlendürdi» deydu. U, «biz musapirlarning qayturup bérilishidin qattiq ümidsizlenduq we buninggha naraziliq bildürduq. Men burun sizge éytqan, biz ilgiri bezi döletlerning elchilirini ziyaret qilip, ulargha uyghur musapirlar ötküzüp bérilse, kélip chiqidighan éghir aqiwetni chüshendürgentuq. Netijide bizning érishken tesiratimiz shu boldi, tayland her ikki terepni razi qilishqa kirishti. Ular türkiyening sözige qulaq sélip, 100 din artuq uyghurni türkiyege yolgha saldi. Shuning bilen bille xitayni xapa qilip qoymasliq üchün 100 din artuq uyghurni ulargha ötküzüp bérip, u kishilerning hayatini zor xeterge tewekkul qildi» dep körsetti. Lékin, tayland hökümiti düshenbe küni xitaygha ötküzüp bérilgen uyghur musapirlar heqqide bayanat élan qilip, ularning ürümchidiki bir kütünüsh merkizide salamet turuwatqanliqini, ehwalining yaxshi ikenlikini bildürgen.Taylandning 109 neper uyghurni xitaygha qayturup bérishi qattiq xelqara eyibleshke uchrap ketkendin kéyin, tayland hökümiti xitaygha 5 kishilik tekshürüsh ömiki ewetken. Tayland dairilirining axbarat wastilirige bildürüshiche, tekshürüsh ömiki ötken charshenbe küni ürümchige bérip, uyghur musapirlirining ehwalini tekshürgen. Tekshürüsh ömikining bashliqi, tayland dölet xewpsizlik komitétining sékritari général anusit kunakorn musapirlarning ehwali heqqide toxtilip, «tutup turush merkizi pakiz, yimeklik tawaqliri dizinfiksiye qilinghan. U yer tutup turush ornidin köperek kötünüsh ornigha oxshaytti. Ularning u yerdiki ehwali bizning bu yerdikidin köp ewzel idi» dégen. Biraq mezkur tayland emeldari, xitayning 13 neper uyghurni térrorluq bilen alaqisi bar, dep tekshürüwatqanliqini bildürgen. Xitay hökümiti ilgiri uyghur musapirlirining iraq we süriyege mangghanliqini ilgiri sürgen. Xitay axbarati bezi uyghur musapirlirini téléwizorgha chiqirip, ularning «jinayiti»ni iqrar qildurghan idi. Tiximu kop malumatlarni tovandiki ulunushtin korung. http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/xelqara-xewer/amerika-uyghur-musapir-07202015212709.html?encoding=latin






Mining maqalamni oqup chiqip iniq masila korup yatkan Dunya Islam Allar birligi va Turkiya axbarat orunliri kuchluk inkas buldurup Amerikida turushluq tarmaq bolumi taripidin 2015-yili 7-ayning 19-kunisi Rabiya Qadirni taklip qilip maxsus sohbat purogirammisi otkuzup naqmaydan xavar tarqatti https://www.youtube.com/watch?v=-7ltHfK2Z1k yani Rabiya Qadirdin novatta Man otturgha koturup chiqqan masillar ustida qandaq inkas buldurshini kutti amma sohbat ustalda  Rabiya Qadir bilan Omar Qanat ikkisi Riyasatchining otturgha qoyghan soval soraqlirigha javap berip kilip shundaq didiki 10-yildin buyan “Dunya Mini oynimidi aksicha Man Dunyani oynudum” yani Dunya Allirining Uyghur Siyasitini Ozgartishiga majjibor qildim dap javap bardi mana bu atalmish Uyghur Xaliqining vakili atalghan Rabiya Qadir novattiki Dunya Vaziyiti ustida bargan javabi 10-yildin buyan Dunya Mini oynimidi aksicha Man Dunyani oynattim dap soz qildi.  http://forum.uyghuramerican.org/forum/showthread.php?37429-Rabiye-hanimning-Turkiye-heqqide-neq-meydan-sozi Rabiya Qadirning qilghan bu gipini qandaq chushunush mumkin? U nima uchun Man Dunyani oynattim daydu? Bu diganlik  Man Dunyaning Vaziyitini qalaymiqanlashturvattim digan mana uqumni beramdu qandaq?  Agarchanda rast shundaq bolsa U nima maxsatka yitishni oylap Dunya Vaziyitini qalaymiqanlashturdu? Bu novatta Oqurmanlar aydinglashturvalidighan moyum masillarning birsi savabi hamminglargha ayan 10-yil mabaynida Biz Xitay komunist basqunchi hakimyat ustidin jinayat sokup korash harkat ilip berip Tarixta yuz bargan 11-Sintabir Tirorluq hujum harkatni ishligan haqiqi qatil javapkarni tipip chiqish uchun Xitay jasoslarni vashundaqla Xitay hakimyitiga baghlanghan Xaliq ara Manpatdar Dolatlarni otturgha tartip chiqip Ularni jinayatka tirkap qoyduq yani qichip qutulghusiz darijida javapkarlikka tutuldi andi Ular harqaysisi Oz ustidin ashkarlanghan jinayat masillar toghurluq Dunya Pikir Jamaatchiligi aldida bir aqilana chushandurush berip otup Oz boynigha artilip qalghan javapkarlik masolyitidin aman isan qutulup chiqmighi shart yani Mining ustumdin ochuq ashkara dalil pakit korsutup berip jinayat javapkarlik tutmiqi kerak yaki bolmisa Tarixta Ular Mining ustumdin pilanliq ishlap otkan suyqast jinayat harkatning javapkarlik masolyitini toluq boyinlirigha ilip shu savaplik kalturup chiqarghan ziyanliqlarni tolap barmiki lazim undin bashqa chiqish yoli yoq mana bu novatta Ularning koz aldida saxlinip turghan qiyinchiliq masila , halbuki mushundaq bir jiddi paytta Rabiya Qadir bilan Omar Qanat ikkisi Mining masilam ustida passip rol oynighan savaplik Turkiya Vaziyitiga chong tasir korsutup arqi arqisidin ikki qitim atalmish Siyasi ozgurush harkat yuz berishiga savapkar boldi yani Omar Qanat Turkiya Pirzidenti Rajap Tayip Ardoghangha Mining ustumdin xata malumat yollap berip Ununggha Dushman korsatkanlik savaptin Ardoghanning Turkiya Mamlikat ichi va Sirtida xata Siyasat yurguzushiga bivasta tasir korsutup chong qanliq vaqalarning kilip chiqishigha savapkar boldi buni Man Oqurmanlarga mazkur maqalamda ispatlap barmakchi bolghan muyum masillarning birsi, halbuki Tarixta Turkiya Pirzidenti Rajap Tayip Ardoghangha Oz tasirini korsutup kalgan birdin bir shaxis u bolsimu Omar Qanat ikanliki hichkimga sirmas alliburun Xaliq ara Allar korup yatkan masila dal shundaq bolghachqa Turkiya Pirzidenti Ardoghanni Vaziyattin azdurup xataliq otkuzushiga ilip kalgan boldi andilikta bolsa Rabiya Qadir bilan Omar Qanat ikkisi Mining ustumdin qaratqan xata ayiplashlarni dalil pakitni otturgha qoyup haqiqitini ispatlap barmiki shart undaq bolmaydikan jinayat javapkarlik Ozlirining boynigha artildu.





Dal shundaq bolghachqa 2015-yili 7-ayning 9-kunisi Xitay dayirliri Taylant hokumitini manpatka sitivilish badiliga 109-Uyghur musapirni yoshurun Xitaygha ilip katkanlik savaptin Turkiyadiki Uyghurlar qozghulup chiqip Taylant va Xitayning Turkiyada turushluq Kongsulxanlirigha busup kirip urup chiqip astin ustun qilvatti yani qattiq qarshiliq korsutup Xaliq ara miqyasida yani bir qitim Xitay hakimyitiga qarshi korash Dolquni qozghidi natijida Dunya Xaliq ammisining diqqitini tartip Uyghur masilsiga nazar aghdurushigha qistidi mana mushundaq bir paytlarda 2015-yili 7-ayning 24-kunisi Amerika avazi xavar tarqitip “土耳其允许美国从因斯里克基地出击” digan mavzuda doklat ilan qildi, bunungda korsutulushicha  Turkiya Pirzidenti Rajap Tayip Ardoghan Amerika Urush Ayropilani Turkiya harbi basisini ishlitishiga roxsat berip shu harbi Bazidin Suriya Chigira ichidiki ISIS Tirorist qoshunlargha hujum harkat qozghushigha ijazat barganlikni jakarlidi biraq Washingitun dayirlar bu haqqida Turkiya ottursida qandaq kilishim hasil qilghanliq axvallarni ashkarlimidi.  Washingitun kunluk Gazit vayani Niuyueruk Gizitining ashkarlishicha bu kilishimni Rajap Tayip Ardoghan bilan Amerika Pirzidenti Obama ikkisi tilfon arqiliq kilishim hasil qilghanliqini ashkarlidi. Aqsaray bayanatchisining aytishicha pilan harkatning bixatarlikini kozda tutup ichki axvallarni ashkarlashqa bolmaydighanliqni uxturdi biraq ikki Dolat Rahbarliri hamkarliqni kuchaytip ISISchi Tirorizimchilargha qaxshatquch zarba beridighanliqni hamda Iraqning amanliqini qolgha kalturush va Suriya masilsini Siyasi yollar arqiliq hal qilishqa tirishchanliq korsutidighanliqni buldurdi. Arqisidin 7-ayning 27-kunisi Turkiya Bash Ministiri Davutoghlu bayanat ilan qilip hichbir tarap Bizning ghayritimizga gumanlanmasliq kerak didi, mazkur bayanatta korsutulushicha Turkiyaning bombardiman Ayropilanliri Suriya zimindiki ISISchilarning bazisigha hujum harkat bashlighan bolsa piyada qisimlar Iraqning shimali qisim rayonigha jaylashqan Kurtlargha hujum harkat qozghidi. Turkiya amaldari chushandurush berip yuqarda ilip barghan harbi harkat Suriyaning shimali Rayonda tinichliq balbagh yaritishni maxsat qildu didi. Turkiya Ministiri Davutoghlu yani pikir qilip agar Vaziyat iktiyajliq koruldikan Turkiya qisimlarning harbi harkiti davamlishiviridu harqandaq taman Bizning Dolat bixatarligini qoghdash qatti iradimizga gumanlanmasliqi kerak didi. Shunung arqisidinlam Rajap Tayip Ardoghan Xitaygha ziyarat qilip baridighanliqni buldurdi  7-ayning 29-kunisi Ardoghan 100-kishilik Soda karxanchilarni bashlap Xitaygha yitip kilip 2-kunluk ziyarat paliyitini bashlavatti, Ardoghanning bu qitim Xitaygha qilghan sapiri ikki Dolat ottursida Sharqi TurkistanUyghur Musulmanlar masilsi chong Siyasi kiriziska yoluqqan bir paytka toghra kalgan bolup Ardoghan saparga chiqish aldida ochuq ashkar maydan korsutup Xitay dayirliri bilan tiroristchilargha qarshi hamkarliqni kuchaytidighanliqini aldin buldurup qoyghan idi, Xijinping bilan korushkanda Ardoghan Turkiya hokumiti Sharqi Turkistan Islam Tashkilatining Xitaygha qarshi ilip barghan tirorizimliq harkatliriga qatti qarshiturdu dap soz qildi. 7-ayning 30-kunisi Xitay tashqi ishlar Ministirligi tarqatqan xavirida korsutishicha Turkiya Pirzidenti Rajap Tayip Ardoghan Xitay Rayyisi Xijinping bilan otkuzgan sohbatta ochuq pulussiya buldurup Turkiya hokumiti Zhongguoning Igilik hoquq va zimin putunlugini qollaydu , Sharqi Turkistan Islam Tashkilatining Xitay Dolitiga ilip barghan Tiroristliq hujum harkatliriga qatti qarshiturdu didi. Rejep tayyip erdoghanning xitayda bergen bayanatliri türkiyediki uyghur we türklerning qattiq tenqidige uchridi, 2015-yili 8-ayning 4-kunisi Amerika Arkin Aziya Radiyosi xavar tarqitip mundaq dap korsatkan Türkiye reisi rejep tayyip erdoghan 7-Ayning 28-Künidin 30-Künigiche xitaygha élip barghan resmiy ziyariti jeryanida bergen bayanatliri türkiyediki uyghur we türklerning naraziliqini qozghidi.Rejep tayyip erdoghan yash waqtidin tartip uyghur mesilisini yaxshi bilidighan, 1990-Yillarda istanbul sheher bashliqi bolup saylanghanda sherqiy türkistan wexpining sabiq reisi eysa yüsüp alptékinni ziyaret qilip, uninggha bolghan hörmitini we sherqiy türkistan dewasigha bolghan hésdashliqini ipadiligen idi. 2002-Yili uning partiyesi hakimiyet béshigha kelgende ziyaritimni qobul qilip, eysa yüsüp alptékinning sherqiy türkistanliqlarningla emes pütün türk dunyasining lidiri ikenlikini tekitligen idi.U, adalet we tereqqiyat partiyesining reisliki wezipisini ötewatqan yillarda her saylamda, saylam meydanlirida uyghur mesilisini tilgha alghan idi. 2009-Yili ürümchi weqeside bayanat élan qilip, xitaylarning uyghurlargha irqiy qirghinchiliq siyasitige oxshap kétidighan siyaset yürgüzüwatqanliqini dep, uyghurlarning qelbide muhim orun igiligen idi.U, uyghurlar eng köp olturaqlashqan uyghurlar mehellisini ikki qétim ziyaret qilip, uyghurlardin hal sorighan idi. U, bash ministir mezgilige köp qétim dunya uyghur qurultiyi muawin reisi séyit tümtürkni qobul qilip, uyghurlarning échinishliq weziyiti we türkiyediki uyghurlarning qiyinchiliqi toghrisida melumat igiligen idi. Uyghur mesilisige bunchiwala köngül bölgen bir kishining xitay ziyariti jeryanida türklerning uyghur bilen bolghan tarixiy uruq-Tughqanliq munasiwitinimu tilgha almasliqi némining béshariti? türkiyening dangliq siyasetchisi sami kohen ependi «milliyet» gézitide 8-Ayning 2-Küni élan qilghan «xitay bilen türkiye otturisidiki réal siyaset» mawzuluq maqaliside jumhur reisi rejep tayyip erdoghanning uyghurlargha köngül bölidighan bir kishi turuqluq, mesilining türkiye-Xitay munasiwitige selbiy tesir körsitishige diqqet qilghanliqini bayan qilghan. U, türkiye istratégiyilik ehmiyetke ige bolghan türk-Xitay munasiwitining emeliyette mushundaq bolushi kéreklikini ilgiri sürgen. Türkiye parlaméntidiki öktichi partiyelerdin biri bolghan milletchi heriket partiyesi muawin reisi oktay wural ependi, pütün dunya döletliri xitayning uyghurlargha bésim ishlitiwatqanliqini, insan heq-Hoquqliri depsendichilikining eng éghir boluwatqanliqini eyiblewatqan shu künlerde jumhur reisi erdoghanning buni tilgha almasliqi xitayning uyghurlargha élip bériwatqan bésimini qollap quwwetligenliki bolidighanliqini, bundin kéyin uyghurlargha zulum qilishqa dawam qil dégenlik bolidighanliqini éytti. Oktay wural ependi türk xelqining her daim uyghurlarni qollap quwwetleydighanliqini bildürdi.munu ulunushtin anglang http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/mulahize/erdoghan-08042015142326.html?encoding=latin




Yoqurda korsitip otkan axvallar hargizmu tasadipi yuz bargan bolmastin aksicha razil Tarixning Biz Uyghur Xaliqiga yani bir qitim ilip kalgan rayimsizliq paja bolup Ichinishliq bolghan yirishuki bu novat yatlardin amas balki Uyghur Xaliqiga qirindash Dolat Turuk Hokumiti Oz qoli bilan Uyghurlarni Xitaygha sitivatkanlikning roshan ipadisi xalas yani toghrisini aytqanda  Uyghur satqun munapiqlar Tarixta Rajap Tayip Ardoghanni aldap yoldin azdurup xatalashturghan bolsa U masilning mayitini bayqap yatkandin kiyin qaytarma Uyghur Xaliq manpatini Xitay hakimyitigha sitivatti yani paqat sitivitishlam amas balki Xitay hakimyitining tiligini orundap berip Uyghurlarni ismi jismiga xas tirorist bandit digan qalpaqni kaydurup qanliq basturushigha kang ongailiq sharayit yaritip bargan boldi mana bu maxpiyatlikni mazkur maqalamda ispatlap barmakchi bolghan ikkinchi haqiqat. Oqurmanlar diqqatlik bilan bayqavilishqa tigishlik bir moyum masila shuki Xitay hakimyiti Tarixta suyqast ishlap Uyghurlarni tirorist bandit qilip korsutushdiki maxsat nima? u bolsimu Bizning ziminimiz Sharqi Turkistanni taltukust yutuvilish ana shu pilanni amalgam ashurush uchun Amerika bashliq gharip manpatdar Dolatlar bilan astirtin til burukturup suyqast ishlap 11-Sintabir tirorluq hujum harkatni yasap chiqip shu banida atalmish Dunya tirorischilargha qarshiturush Urush harkat qozghidi alvatta Xitay oz aldigha bundaq chong qatilliq jinayat harkatni ishlap kitalmaydu amalyatta bolsa U Amerika、Germaniya、Firansiya、Avustiraliya 、Iziraliya va Russiya qatarliq Jahangir Dolatlar birliship Uyghur qatarliq Turki Millatlar ustidin suyqast ishlap ziyankashlikka uchuratqan bolup maxsat shundaq qilish arqiliq Dunya Musulman Allarni Ozuga boysundurup Sharqi Turkistan Uyghur qerindash Millat bugunki kunlukta yoluqqan igilik hoquqini asliga kalturushdak haqliq davasi ustida qatti aghiz achmas qilip untuldurush mana bu Xitay hakimyiti bashliq Xaliq ara manpatdar Dolatlar kozlugan maxsat bolup kalgusida Xitayning kuchiga tayinip Ottur Aziya Rayonida kangymichilik Siyasat yurguzup Urush harkat qozghashni nishanlighan xalas chunki Amerika aksilinqilapchi Partya Gurohi hichaqachan birkardin bikargha Xitaygha bunchila zor kuch sarap qilip xatarlik suyqast oyun oynatmaydu buni mahayanlashturvilish lazim shundaq bolghanda Xitayning Dolat Kuch qudurti iship kamalatka yatkan hamat Urush harkatni U ozi qozghaydu bunungdin hargizmu mustasna bolalmaydu agar budaq bir xatarlikni tixichila korup yitalmigan Xaliqni hargiz normal axval diyishka bolmaydu , bu toghrisidiki konkiritni korsatmakchi bolghan dalil pakitlirimni kiyinki qurlargha qaldurman.andi mushu yarda bir narsini sozlap otushka zorurki dal Mining shu bir parcha maqalamdin 11-Sintabir tirorluq hujum harkatning qandaq kilip chiqqanliqini yani kim bu qatilliq harkatni ishliganlik axvalni iniq korup yitaligan Savudi Arabistan Padishasi Salaman Abdulla afandim 2015-yili 7-ayning 26-kunisi Xanjamati va Dolat amaldarliri bolup 1000-kishilik zor guruppa bashlap Firansiyaning malum Dingiz yaqqisigha jaylashqan sayahat orunda aram ilishqa barghan bolup  bu ish Firansiya Xaliq ammisining qattiq naraziliqini qozghap Firansiya hokumitiga arzi shikayat sunghanliqi malum .



Masilning kilip chiqish savabi Savudi Arabistan Padishasi Salaman Abdulla afandim Firansiyaning Dingiz yaqqisigha jaylashqan aramgahigha berip bir ay vaqit damilish sayahat qilip kilish uchun pavqullar bir chong Xanjamatini bashlap yani 1000-larcha Dolat xizmat xadimlarni agashturup Firansiyaga yitip kilish bilan tang aslida Arkin Sayahat Rayoni qilip balguligan jayni butunlay Ozluriga hoddi qilip ilip bashqa Sayahatchilarni chaklap mazkur Dingiz yaqqisigha kilishni chakliganliktin bashqa yani Ozi orunlashqan aramgahidin Dingiz yaqqisigha yatkuzup qoyush uchun allaytan rasxot ajirtip maxsus bir iliktironluq Lifit yasap chiqish maxsatta bu jaygha biton qurlush yasap bu jayning aslidiki tabihi muyutni buzghanliq savaptin Xaliq ammisining qattiq narazliqigha uchurap Firansiya hokumitiga arzi sunghanliq malum yani mazkur Hokumat nima uchun Dimokratsiya arkinlik pirinsipiga xilap halda Savudi Arabistanning Padisha Xanjamatiga alayti hoquq beridu? Nima uchun Sayahatchilarni bu Aramgahidin qoghlap chaklima qilidu? diganga oxshash bir Qatar savaplarni korsutup qarshiliq harkat qozghaydu shu savaplik Firansiya Dolat ichida zor tasir qozghap kang Xaliq ammisining qollishigha erishkandin sirt yani bu ish tizdin Xaliq aragha yiyilip jiddi ghul-ghula munazir qozghidi ,bu ish Mining diqqitimni qozghap inchikilik bilan takshurup masila iniqlap chiqishqa turtkilik rol oynidi yani aldi bilan kallamgha kalgan narsa nima uchun Man zor kuch sarap qilip Dunya Musulman Xaliq ammisigha zorigha jinayat yuklap nahaq ayiplashka boyrup yani tirorist bandit digan jinayat qalpaqni kaydurup ustidin vahshilarcha qirghinchiliq harkat ilip barghan jinayatlirini pash qilip Tarixta shakillandurgan xata tonushqa qatti radiya berip tuzutush kirguzushni aldimgha vazipa qoyghan asasta Ozum ustidin yuz berip otkan nahaq ziyankashlikka uchurtushdak jinayi xataliqlarni tirik misala kalturup turup atalmish qozghughan Dunya tiroristlargha qarshi Urush harkatning kilip chiqish haqiqi mahyitini ichip tashlap aslida  mushu Urush harkatni pilanlap chiqip bashtin axir gharazlik bilan Musulman Xaliq ammisini tallap ilip Ular ustidin suyqast ishlap Oz jinayatliriga tutup berishni maxsat qilghan halda gharip Dolatlar ichidiki az bir qisim niyti buzulghan Allar astirtin oz ara til burukturup Musulman Xaliqlarni Oziga Dushman tutup Urush harkat qozghap Vahshilarcha qirghinchiliq ilip barghanliq jinayitini ichip tashlap Tarixta Musulman Xaliqlarni tororist jinayatka tutup Urush harkat qozghash uchun 11-Sintabir vaqasini yasap chiqip Urush harkat qozghughanliq jinayitini tal tukust ichip bardim yani 11-Sintabir tirorluq harkat mayli 99-yil bolsun yaki 2001-yili bolsun u muqarar yuz beridighan Tarixi jinayat ikanlikni ispatlap chiqtim natijida Dunya Musulman Xaliq ammisini ng ustiga nahaq yuklangan jinayatni aghdurup tashlap asli bunung jinayat javakari Xitay komunist hakimyiti bashliq Amerika、Germaniya、Firansiya、Avustiraliya、Iziraliya va Russiya qatarliq Jahangir Dolatlar ikanlikini toluq dalil pakitlar otturgha qoyup berish arqiliq ispatlap chiqtim ana shularning ichidiki bir Qatil dal Firansiya dayirliri bolidu.



Kallamdin qatti otmugan narsa mushundaq bir chong Vazipini muapiqiyatlik bilan orundap bargaanlikimga qilcha hormat qilmastin bir taraptin Savudi Arabistan Padishasi chong bir qoshunni bashlap Oziga Dushmanlik qilghan bir Dolatka sayahat qilghili berip Oziga qast qilghan Qatilgha xoshamatchilik qilghan bolsa yani bit taraptin Turkiya Pirzidenti Rajap Tayip Ardoghan oxshash Tarixta Oziga qast qilip gharazlik bilan burnidin yitaklap xatalashturup qaxshatquch zarba bargan bir ashaddi Dushmanning aldigha tazim qilip berip ixtisadi manpat tama qilish uchun Uyghur Xaliqining manpatini sitish badiliga Oz manpatini qandurushqa urunghanliqni putun Dunya Xaliq ammisi bilan birlikta korup ottuq bu qandaq digan gap? Man ming bir japa mushaqatlarni yingip Ular harqaysini jinayat gumandarliqtin taltukust azat qilip chiqsam halbuki Ular bolsa Oz numus ghurorini manpatka sitip Tarixta Ozlurini qastligan Dushmanga napiratlinip Ularni Qanun munbarga tartip chiqip javapkarlikka tartishning ornigha aksicha Xaliq alam aldida qilcha numus qilmastin jinayatkarning aldigha tazim qilip berip manpat tama qilighanliqni qandaqmu toghra chushunush mumkin?  darvaqa Ular Tarixta aqildin azdurup xatalashturghanliqi  rast bir koz yummas haqiqat amma Man Ulargha korsutup bargan riyalliq dalil pakitlargha masila talpuqlap qarashturghunimizda mayli Savudi Arabistan bolsun yaki Turkiya bolsun Ular harqaysi Tarixta bilip bilmay otkuzgan xataliqliri 11-Sintabir tirorluq harkatni kalturup chiqishning birdin bir savabi bolalmaydu hattaki Amerikigha qartan qozghughan 11-Sintabir tirorluq hujum harkatni Avghanistan Taliban qoshuni Benlading taripidin ilip barghan jinayat dap gumani qarashqimu asasi yoq diyarlik, paqat Ular Tarixta otkuzgan xataliq aynivaqitta 11-Sintabir tirorluq harkat yuz berip Avghanistan Taliban hokumiti Amerika Bush hokumiti taripidin ayiplikka boyrup Ulargha xata Urush harkat qozghughan paytida Dunya Musulman Xaliqlarga aqsaqali dap sanalghan Savudi Arabistan bilan Turkiya ikki Dolat bashaliq Xaliq ara Islam Allar iga chiqalmighanliqi yani oz vaxtida Sadam Xusayin Kovitni bisivalghan chaghda Arap Allar birliship Iraqqa qarshi ghazat Urush qilghangha oxshash maydan ayrip chiqip Adilliq sorap beralmiganligida ,aksicha Namartlarcha birchatka chiqip Avghanistan Xaliq ammisi bilan Iran Xaliqi arqimu arqisigha ulushup gharip Allarning hichbir asassiz tajavuschiliq Urush harkatka uchurap qattiq zarba berishiga yol qoyghan boldi , kashki hich bolmighanda Dunya yuzidiki 57-Islam Allarning birlashma hamkarliq tashkilati namida otturgha chiqip Amerika va yaki Natogha taklip pikir sunup birlashma takshurush guruppisi qurup chiqip birlikta masila iniqlap chiqishqa iltimas sunushqimu yarimidi mana bu Ularning otkuzgan kachurgusiz xataliqi disam artuq bolmas.

 
Man mushu yarda bir misalni kalturup otay 2009-yili 4-ayda Man yaratqan jiddi vaziyatning tasiriga uchurghan Amerika hokumitining Ixtisadi Ministirligi taripidin bir Xaki isimlik Araplarning ananivi kiyimlarni kaydurulgan birsini Uyghur tirorist yani Sharqi Turkistan Islam Partiyaning Pashliqi digan qalpaqni kaydurup Unung Amerika bilan bolghan soda alaqisini chaklap bangkida amanat qoyulghan ixtisadi pullirini tonglutulghanliqni jakarlidi,kishining gumanini qozghaydighan bir gumanliq masila bu Xaki ismlik kishi yarsharida hayat Adammu? Yani U  Uyghurmu yoq? Agar rast Uyghur bolsa Nima uchun U Araplarning ananivi kiyimini kaydurup otturgha ilip chiqidu? Sharqi Turkistan Islam Partiya digan bu Tashkilatni daslap otturgha koturup chiqip Ozuning qarshiturdighan Dushmini qilip korsutup Xaliq aragha koturup chiqqan taman u bolsimu Xitay hakimyiti shu savaplik bu tashkilatni Amerika、Birlashkan Dolatlar ashkilati va Xitay qatarliq tamanlar arqi arqisidin bayanat ilan qilip bu Tashkilatni tirorist bakitip ozlurining nuxtuluq qarshiturush obuktisi dap bakitti halbuki aridin 20-yil vaqit otup bugungicha bundaq bir tashkilatning bar yoq ikanlikni hichkim ispatlap beraligini yoq paqatlaki Xitay dayirliri taripidin birkimlarga aq kipan kaydurup bishigha sallini orap Siyasi tashviqat iktiyaji uchun maxsatlik ishligan bir Vido hojjatlik filimni otturgha ilip chiqip bu Uyghur Sipiratizim yaki Tirorist dap Siyasi mudda maxsatka xizmat qildurush uchun otturgha ilip chiqqan tashviqat quraligha asasan butkul bir Uyghur Millatni ashaddi Dushman korsutup ustidin kang kolamda zarba berish korash nishansigha tutup berish bu qandaq digan Adalatsizlik? Soval Xitay dayirliri bir saxtipaz Tarixta rast gap qilip baqmighan zoravan hakimyat dap qaraydighanliqimiz uchun Uni bir tarapka qayrip qoyup turayluq amma Amerika hokumiti va Birlashkan Dolarlar Tashkilati qatarliq Xaliq ara Allarchu? Ular qaysi birsi atalmish Sharqi Turkistan Islam Partiyasining haqiqatan Uyghurlar taripidin qurulghan bir nopusluq Tashkilat ikanlikini ispatlap beralaydu? amalyatta bolsa Ular hichqaysi birsi bundaq Tashkilatning yar yuzida mavjut ikanlikini dalillap beralmiganlik savaptin axiri Amerika va Birlashkan Dolatlar tashkilatning qara tizimligidin chiqirip tashlighan idi , apsuz yiqin arida Man Amerika dayirlarni jinayat javapkarlikka tirkap qoyghanliqim savaplik Ular yani yanggi bashtin bu Tashkilatni otturgha koturup chiqip Ozluriga Siyasi dasmay qilip turup qayti Qara tizimlikiga kirguzgan boldi.



naytimu iniq kornup turuptuki ajiz Uyghur Xaliqiga iga chiqidighan Adam bolmighashqa jinayat ustidin tutulup qalghan zoravan Dolatlar Xitay Faxist hakimyitiga yaxshichaq bolush uchun astirtin sodiliship oz ara manpat yatkuzushni kozlap Uyghur Xaliqini kozur qilip bozak qilishqa otti amma Ular qandaq bohtan artmisun haqiqat haman haqiqat hichkim astin ustun qilip kitalmaydu axiri Ozluri maghlubiyatka uchurap Xaliq alam aldida rasvalarcha mat bolidu xalas . bu yarda Man ishanchilik bilan Dunya Xaliq ammisigha shuni jakarlaymanki mayli Uyghur Xaliqi bolsun yaki Dunya Islam Allar bolsun Ularning hichqaysi birsiga Tirorizim yaki Sipiratizim digan nam bilan xata ayiplashka boyruydigha hichbir asasinglar yoq bunung bir tipik pakit Silar Dunya Musulman Xaliqlarga buxil jinayatni artishtish uchun aldi bilan Mining otkalimdin aman isan otmikunglar shart unungsiz hichqaysi bir taman Xitay maydanida turup Uyghur Xaliqiga jinayat artidighan yoli yoq timbulli Dunya Musulman Xaliqlarni tirorist tutush haddi amas ,addighina bir soval soray aytip biqinglarchu 11-yil vaqit boldi Man otturgha chiqip Amerikadak bir Jahangir Dolatning koz aldida Uni jinayatka tutup ochuq ashkara ustidin korash Dolquni qozghap Xitay hakimyiti bashliq barliq manpatdar shirik jinayatchilarni otturgha tartip chiqip Ular harqaysi ustidin birmu bir jinayat dalil pakitlarni aldigha tizip chiqip qichip qutulghusiz darijida javapkarlikka tirkap qoydum likin bilamsilar Ular nima dap javap qayturdi? Namartlarcha qichip mukup oz ara manpatka sitivilip digandak jinayatni yupurtup berishka yardamliship kilivatidu hattaki Ozi Dushman taripidin qastka uchurghan turuxluqmu juratlik bilan otturgha chiqip Adilliq yaqilap beralmayvatidu bu nima digan ichinishliq paja? Mana buxil yuzsiz Adamlarni Biz Uyghur tilida hay Vijdansiz Namart kot totaqyuz dap qattiq ayiplaymiz. tovanda Man bu haqqida konkirit dalil pakitlirimni otturgha qoyup chiqish arqiliq yoqarqi chiqarghan yakun xulaysamni ispatlap beriman.

Davami 4-bolumga qaralsun