Uyghuristanning Buguni Ottura Asiyaning Etisi, Yawropaning Oguni

[S.haji MetMusa (Diplum Arxitiktur)]

En'giliye, Rosiye we bugun Amerika bashliq NATO Armiyesining Xitay etrapidiki doletlerdin ibaret bu chemberde nime uchun herbi kuch turghuzup keliwatqanliqini bilgende, Musteqilliq dawayimizni dini-itiqat dawasi, wahabiliq dawasi dep qarimaydighan, xitay we xitaypereslerning Qapqinigha chushmeydighan, Xitaydin bashqilargha yene usup Yurmeydighan bolimiz. Bu chemberning ottura Asiya we Afghanistan qisimlirida Uyghurlarning yekunleshke tigishlik qanliq sawaqliri bar idi.... Epsuski DUQ kontirolliqidiki RFA, UAA, wetinim.org qatarliq xitay torbetliridinmu ote uyghurlarning kirishini chekleydighan Torbetliride Uyghurlar uchun intayin Ziyanliq pikir iqimliri, xitay oyunliri keng-kolemde teshwiq qilinip uyghurlar yene azdurulmaqta. Bu ehwal xitayning tajawuzchiliq urushi harpisini his qilduridighan Derijide gheyri alametler kosetmekte. DUQ ning shunche ashkare satqunluqlirigha qarita chetellerdiki Uyghurlarda sukut hokum suriwatidu. Yer tewreshtin ilgiri Uchar-qushlar, oy-haywanliri alaqzade bolup tipirlaymish. Bizning sukut nime uchun?u Rosiye herbi ishlar tetqiqat xadimlirining xitayning bir tajawuz urushi qozghaydighankiqi heqqidiki qarashlirini inkar qilidu...

Nezer Bayiwgha qarshi “Azat partiyesi”ning namayishida “Qazaq tupraqlirini sitishqa bolmaydu” digen shuarlar koturuldi. 13-14 Yashliq Ros qizlirining kalashnikop-Awtumat bilen Telim iliwatqanliqigha dayir suretlik xewerning yiqinda ilan qilinishi"Jonggo- Rosiye dosluqi", "shangxey hemkarliqigha eza doletler birliki"digenlerge bashqa mena biridu.
“German eskerliri nime uchun Hindiqush taghlirida jan biridu? “digen sualgha yawropa doletliride awam xelq hokumetliri bilen parallil jawap bireleydu. Xitay etrapidiki chigralarda ular ighir bedel otep, jan birishke razi bolup ortaq qarargha kelgini tunugunla bolghan ish emes.

„Soghuq  urush“ dewri axirliship Amerika impiriyalizimining chokushi bilen asiya qitesining sherqidin qayta  Bash kotorup chiqqan xitay impiriyalizimi dunyaning kozi tikilidighan eng mohim tehdit bolup qaldi.Kiyinki bir esir ichide Gherpning uzaq sherq – Asiyagha Yeni  biwaste xitaygha qilghan jaza yurushliri sistimiliq bir oxshash ritimgha ige orkistirning orunlishigha oxshaydu. Yaponiye, Rosiyelernimu oz ichige alghan “8 Dolet birleshme Armiyesi”ning xitaygha qilghan jaza yurushi bilen xitay kingeymichilik bilen yutuwalghan bir-munche oljilirini qusup chiqarghan idi. Erkekliri uzun chachlirini kesken, ayalliri putini boghmaydighan boldi, bu dunyada xitaydin bashqa milletlerningmu yashaydighanliqini azdur-koptur bildurgen, Junggo ning “Dunya merkizi” emeslikini ugetgen idi.

Bu yurushler Shang gang - Awminni gorege berguzdi. Teywen'ge Amerikining herbi baza qurushi, Turkiyenimu oz'ichige alghan urushtin kiyin jenubi koriyege amerikining herbi baza qurushi, Ussuri derya chigrasida sowitler ittipaqi bilen xitay arisidiki ighir toqunush, chaghantoqay surkulushi, Mikimaxun siziqidiki Hindistan-Xitay urushidin tartip witnam - xitay arisidiki ighir urushlar, soghuq urushtin kiyin ottura asiya doletliride amerika herbi bazilirining yingidin peyda bolushi… qatarliqlarning hemmisi del xitay etrapidiki  chember ustide sadir bolghan hadiselerdur. Aliksander Makadoniye-Iskender Zulqerneynning ottura Asiyaghiche dawam qilip toxtap qalghan yurushlirining dawamidur!

Bu yurushler sayahet emes, belki insaniyet mediniyitini qoghdash uchun ilip birilghan jaza yurushi  Ikenlikini tarixi pakitlar we  bugunki dunya itirap qilipla qalmastin 5-iyul xitayning wehshi qirghinchiliqi bundaq bir Yurushning Dunya uchun jiddi zoruriyitini bildurmekte. Xitayning ottura asiya, bolupmu rosiyege qarshi tajawuz urushigha Teyyarliq qiliwatqanliqini rosiye herbi ishlar tetqiqat inistituti mesul xadimliri ochuq ilan qiliwatidu.

Urushni, toqunushni yalghuz maddi bayliq, Nifit uchun yaki wetinim uchun, milim uchun, jinim uchun dimeydighan wahabiliq dep qarimasliq kirek. Urush pisxologiyelik amilghimu baghliq. Witnam, Koriye, Afghanistan qatarliq bu chemberdiki doletlerning hich-biridin nifit chiqmaydu. Bu yurushlerning tup sewebi xitaydur. Bu yurushlerni xitayning dunyagha bolghan zorawanliq- kingeymichilik, tajawuzchiliq enenisi belgiligen. Bu heqteki qarshlirimni iniqraq korsutup otmekchimen. I-maqale:

Uyghuristanning Buguni Ottura Asiyaning Etisi - Dunyaning Oguni

Awtor: Sidiqhaji. MetMusa (Diplum Arxitiktur).    1992. 4-Dikabir

         
Insan heqliri we milletlerning Oz teqdirini ozi belgilesh muqeddes hisapliniwatqan; nechche - onlighan Milletler we Rayunlar musteqilliq ilan qilghan bugunki kunde, Xitay hokumiti Uyghuristan, tibet  we ichki mongghuliyelerge musteqilliq birish uyaqta tursun - eksinche yerlik ahalilerning insan heqlirini ayaq-asti qilip, horluk azatliq uchun ilip biriwatqan koreshlirini qanliq basturmaqta.

Hindistan, Witnam we Damaniskilardiki tajawuzchiliq urunushliridin kiyin uzundin biri Uyghuristan arqiliq putun ottura asiyani birleshturushni pilanlap kelgen idi. mana bugun ozige ishiki keng ichiwitilgen Qazaqistan, Uzbekistan we Qirghizistan teweliride soda – alaqe, birish- kilishni niqap qilip, soghat birish, yol qoyush, toxtam tuzushtek hile- neyrengler arqiliq bu rayunlarda keng-kolemde jasusluq we iqtisadi talan-taraj elip barmaqta.

Musteqilliq toyining shirin aylirini otkuziwatqan ottura Asiyadiki sabiq Rispoblikilarning dighanchiliq meydanlirigha chaqirip kilin'gen xitaylarning kopligi 1950-Yillarda Uyghur wetinige iqip chiqqan xitay “ishlepchiqirish qurulush Armiyesi”ni eslitidu. Xitayning sitratigiyelik kochmenler siyasiti yingi koloniye –(shin jang) izliguchi xitay kochmenlirini putun Ottura asiya we sherqi yawrupaghiche qarap aqquzmaqta.

Xitay Uyghuristan ziminida Dunya ahalisini toplap qiridighan Atom, Ximiyewi we Biologik qurallirini sinaq kilip yasashni toxtatmay ilip beriwatidu. Tarixta miliyonlighan janlirini qurban berip Xitay Impiriyesinng Dunyagha kingeymichilik tajawuzlirini chekligen, Xitaygha oz chigirisi Seddichinni saldurup, Dunyani xitay apitidin saqlap kelgen Uyghur wetini bugun xitayning esker toplap Ottura asiyagha xoja boloshtiki aldinqi istikami we sekresh taxtisigha aylanmaqta.

Sherqte Xitayghiche sozulghan Uyghuristan musulmanlirining zimini Xiristiyan Dunyasi uchun artuqluq his qilinip, jimi Doletler imza qoyghan Xilsinki qararliri wetinimiz Uyghuristangha kelgende ishlitilmeywatidu. Kishilik hoqoq, horluktin mehrum qilin'ghan Irq, Til, Din we Orp adetlerde xitay bilen hichqandaq ortaqliqi yoq, jiddi burulush basquchigha kelgen Uyghurlarning teqdiri tarixtikige oxshashla Xitay we xitaypereslerning hile-neyrengliri astida, xelqara gorohlar bilen Xitay arisidiki gheyri insani menpeetliri arisida reswalarche oynalmaqta.

Amirika bashliq gherp dunyasining komunizimgha qarshi buyuk siyasitimu Moskiwa bilen cheklinidighan adil emes tallashqa duchar bolmaqta. Dunyaning bulung-pushqaqlirighiche tarqiliwatqan xitayning jenubi olkiliridiki zeherlik chikimlikler "3-dunya epiyun urushi"din chuchimeywatqan bixot dunyaning xitaygha nisbeten riyalliqtin halqighan epsaniwi chushenchilirini téximu ulghaytip, xitayning ichki ishim, “Jung goche Sotsiyalizim”, “Chin (Xitay) Turkistan ”, “Xitay birliki - jungxa fedratsiyoni“qatarliq yaman hililiri arqiliq Xelqara qanun jazaliridin ozini qachurushigha imkan bermekte. Xitayning Uyghuristan'gha qarita shiddet bilen yurguziwatqan qanliq qirghinchilighi, milly Aslimlatsiyesi we iqtisadi bulangchiliqlirigha ungushluq yaritip bermekte.

Biz her qaysi dolet we xeliqara Teshkilat rehberliridin, Dunyadiki barliq tinchliqperwer we Azatiliqsoyer jamaettin “Yer sharini nupusqa qarap qayta texsim qilish“ hewiside mustemlike siyasitidin tixiche wazkechmeywatqan Xitay hokumutini eyiplishini, uninggha unumluk jaza tedbiri qollunushini telep qilimiz. 1949-Yili xitay kominist Armiyesi teripidin zorluq bilen bisiwilin'ghan wetinimizning musteqilliqi uchun medet we yardem birishlirini soraymiz.

                                                     Yashisun   Uyghurlar!
                                                                                         
 (Bu maqale “Uyghuristan waqitliq hokumiti Programisi”ret qilinip ornigha ichilghan “Istambul 2-qurultayi” meizgilide ilan qilinip tarqitilghan).

                                                                                 2010. 11-May   Frankfurt M