Wetendiki Jasusluq, "QARA Iz" we RFA diki Xitay Aile- Qurban Weli Heqqide

[DUD Teshkilati Sozchisi]

Wetendiki Jasusluq we RFA diki Xitay Aile Qurban Weli Heqqide

    * Zomu-zo, Quruqtin-quruq medhiyelesh yaxshi yezilghan bir maqale uchun chaplashqan exlettur. Awtor we oqurmenler buningdin nepretlenmey qalmaydu. Bu Tip „Medhiye“ Chataq yezilghan, Zeherlik Maqale uchun Qalqan bolup keldi. Meqset - Zeherning, Satqunluqning Yamrap Tarqilishini Ishqa Ashrush bolup Zeherdin Agahlandurghan, Satqunluq Pash qilinghan, Perqliq koz-qarashlar, Baha, we Reddiyelerning Tor betke Kerishi cheklendi. Kerip qalghanliri Derhal Elip Tashlandi. Eng Peskesh usul-qebih haqaret we Tohmetler chaplinip Durus, Aq kongul Uyghurlarning Inawitini, Shan-sheripini Jamaetning, Dunyaning Koz aldida Ziyangha Uchrutup, Abroyini Tokti. Moshundaq qilip Uyghurlarning Toghra-Xatani, Ras-Yalghanni, Dos-Dushmenni Perq Qilish Qabiliyiti towenlep ketti. Xitay we Satqunlar kontirol qiliwalghan Teshkilat we Axbarat wastilirining Bir Tereplik Teshwiqatining Tekrarlinishi Uyghurlarning Nezer-Dairisini Taraytip Satqun Jamaet Peyda qildi. Charek Esir (25 Yil) Siyasi Sehnidin Chushmigen DUQ, UAA, RFA larning Mesulliri Nemeni Chushenduridu?. Kimni ishenduridu?!

    * Oktichi tonumaydighan, reddiyege chidimaydighan satqunlar rasa maxtapmu meqsetke yetelmigende , chidimighanda ikkinji qedemde haywan ikenlikini peskesh soz, haqaret, tohmetler bilen ipadileydu. Haqaretlerni bahane qilghan satqun Adminlar ularning ozliri bolup Ras we Toghrilarni elip tashlaydu. kichik Qizim, Ippetlik Ayalim Torgha kerip qalar demey Iplas Haqaretlerni qesten eiliwetmey Saqlaydu.

    * "Iz" ependining bu "tarixi"ning qimmetlik ikenlikini oqurmenler oqup baha bermey turup qandaq bilidu?. Neme uchun bu yerde "Erkin Munazier"dep Esip qoyulghan?!

    * Bu "tarixi matiriyal"lar ning menbiyi qeni?. "Iz" germaniyening miyunxindin yeziwatidu. Bu tarixlarning menbiyi miyunxindiki sabiq amerika radiosidin qalghan erkin isa, enwer-esqer- omer qanatlargha taqishidu. Ular arqiliq duq ning 1-, 2-, 3-, 4-qurtatayi arqiliq babur, perhat yorungqash, aptonumiye programmisi, duqning miyunxindiki ishxanisda 5 xitayning ghelbisi...Qatarliq biz korgen, bilgen koz aldimizdiki pakitlargha chemberches baghlinidu. Her kuni salamliship turidighan sepdashlar bilen tariximizni tedbiqlimighanda dos-dushmen ayrilmaydu. Hetta 70 yildin biriqigha oxshash dushmenni dos, dosni dushmen dep tarix yazidighan we unila oquydighan bolup qalimiz(qalduq zad). Bundaq tarixning sozliri qanchilik yeqimliq, ibariliri qanchilik tesirlik bolushidin qeti -nezer u bugun we ete uchun hichnersige erzimeydu.

    * Exmetjan qasimi bashliq qurban bolghanlar meghlup bolghan dolitining achchiq sawaqlirini yekunlep " arimizdiki xitaydinmu better satqun isa yusup..."Dep wesiyet qilip otup-ketken. Ularning buningdin bashqa bizdin umutliri yoq. Wesiyettiki satqunning warisliri "Isa yusupning warisliri biz" dep ilan qilipDUQ ning sehnisidin chushmeywatqan satqunning oghli erkin isa bashliq satqunlarning ozliri. Bulargha tedbiqlanmighan tarixni kim qiziqip oquydu. Buningsiz u tarix emes adem qaymuqturidighan riwayet bolup qalidu.

    * " USA diki oqormandin " - digen kishi USA da emes. Moshuning ozi "Iz" Rewayitining qalqini we Yalghini.

    * USA diki oqurman "sizga alladin salamatchilik tilap"dep xata yazghan. USA Da emes biri „Iz“ependimge USA din qandaqmu salametlik tileydu? U sizge salametlik emes , kesellik tiligen... Salametlikingizge heqiqi kongul bolup, Dushmeningizning USA da emes Germaniyede Ikenlikini korsutup qoyalighanliqimdin ozemni Doxtur Ependi dep hisaplawatimen. Sizche qandaq?

    * Korsetken xizmitim uchun sizdin bir soal sorisam artuq ketmes:
    "Esleymen" digen sozning menasini bilemsiz?. Bilmeysiz. Shunga Mawzuni chataq yazghansiz. Buni men Mundaq bilimen:

    Bir kishi ötmushte korgen-bilgenlirini toghra esliyelise , peqet ozila ularni "esleymen" diyeleydu. "Esleymen" peqet Birinji shexsi - "Men"ge ait.

    81 Yil burun Ata-Aningiz tixi Bir yerde Uchrashmighandiki weqelerni "Esleymen" diginingiz xiyali kuchingizning Tesiri. Ozingizni Dadingizning ornigha Almashturup aile Munasiwetleringizni Iptidayi Jemiyetke Aylandurup qoyiwatamsiz-Qandaq?

    Miningche siz Ikki Xil „Esleymen“dewatisiz. Biri ozingiz yashighan Dewirdiki Weqelerni toghra Esleymen deyishingiz. Yene biri Dadingizdin anglighanlarni Chüshingizde chala-pula korup, Lanjuda tughulghandiki Nopos deptiridiki Yeshiningizni kormey turup "81 yilni Esleymen"dep Maqale yezish. Miningche 81 yildin 16 yilni eliwetsek qandaq bola?.

    • Bu del isa yusup Dadingizning Yu xenim (lanjuluq tetey) Aningizni Elip Gomindang eskerliri kontirolliqidiki Qeshqer - Ladax arisidiki Tash yol bilen Aman-esen chigragha Yetip barghan Waqitqa toghra Kelidu. qurallarni xitay eskirige tapshurup turkiyege "qachqan" dewirge toghra kelidiu. Bunimu esliyelmeysizghu deymen. Chunki siz u chaghda teywende Jang Keyshining Quchiqida ekilep Oynawatqan chighingiz. 9 yashqa kirgendin kiyin Teywendin Jang Keyshi sizni Turkiyege Ayripilangha sep qoyghanliqini Aran esliyelisingiz kerek. Dadingiz salachiliq bilen, chin turkistanchiliq bilen jumhuriyetimizni aghdurup tashlap, xitayni Wetinimizge bashlap , ozliri wetenni tashlap ketken xitaydinmu betterler idi.

    • satqun Isa yusupni biz korgen. Uning warisi – siz erkin isa bilen miyunxinda birge Wiski ichip yashawatqanlarning aldida Erkin isa Bashlap mangmaqta. Siz mangghan izigha Qarap keynidin ketiwatisiz. Burun "QARA" idingiz, emdi "Iz" boliwapsiz. Ikkisini qoshqanda "QARA Iz" bolup chiqisiz. Birsi manga: „Izgha QARA- u qurban weli digen idi. Perqinglar yoq bolghanliqi uchun Menmu siz „QARA“ependini Erkin Isa bilen Almashturup baqtim-oxshash chiqtinglar.
    ________

    • USA Diki oqurmenning "salamatchilik tileymen" digen sozi : sizge salachiliq tileymen digendek anglanmidimu? Bu yerde "salamet bolung" kupaye idi. U ozi sizge salametlik tilimey Texi Alla din tiligen. Qarimaqqa bu soz janabi Allani eslitidighan yaxshi sozdek qilsimu, biraq u Sizning Allani tonumaydighan „Xiristiyan dinigha kirdim“ digingizni bilmise kerek.

    "Iz ependi, salametlikingizni asrang" dep Doxtur ikenlikimni eskertmekchimen.

    Dawami:

    "QARA Iz"- Qurban Weli.

    "Iz ependi, eger Tariximizni Eslimekchi bolsingiz, xitayche eslimey, heqiqi Mahiyiti bilen esleng. bolmisa eslimisingizmu boliwiridu". Buni Musteqil Pikir qilish Iqtidarigha ige Qara Baturdin biri Sozligendek qilidu. emma u "Iz" Ependining kim Ikenlikini bilmesliki mumkin.

    Tarixni Esliguchi "Iz"Ependi burunqi "QARA"ependi bolup chiqti.
    ikki isimndiki Awtor "QARA IZ" dep ataldi. "QARA IZ" Kim?

    Sezgur Oqurmenler "Iz"ning "QARA" ikenlikini biliwalghandek "QARA IZ"ning Dolqun Qemberning Urumchidiki Tam Xoshnisi Qurban Weli Ikenlikinimu biliwalalaydu. Manga biri: „Iz“gha „QARA“, Kimni kordung dep Sorighan idi. Qurban Welini-dep Jawap berdim.


    Qurban Welining Qara Xitay Ikenliki mundaq 4 Noqta arqiliq bilinmekte:

    1- uning "Yer Islahati (1951-yilliri) "da cherchenge chushken Xitaylargha Terjimanliq qilghanliqidin ibaret Pakittur. Bu chaghda uni eng kichik bolghandimu10 yash degende – 2014 Yilda u 75 yashqa kirgen bolidu. cherchenning Tarixi Tezkiriside 1955-Yilghiche Xitay Mektiwi yoq ikenliki melum. bu ehwalda Qurban Weli xitaychini nedin ugengen?-degen Soal Peyda bolidu!

    Bu Soal 1992-yildin –ta hazirghiche UAA Tor betide tekrarlinip turdi-tekrar elip tashlandi. Bu munasiwet – QARA IZ ning Yip uchliri. Yusupbek Muxlis Bashchiliqidiki Uyghurlarning xelqara waqitliq Hokumitini qurush Heyiti Ottura Asiyadin we Wetendin Istambulgha keldi. bu Heyettiki Jan we Barliqini Uyghur Millitige Atap Wetendin chiqqan Uyghurlarning birdin-bir Wekili – Arxitektur Sidiqhaji. Metmusa Men bolimen. Buni toghra kelip qalghanliqidin 22 yildin biri Tunji qetim Ilan qiliwatimen.

    Sawaqdashlar

    1972-yili Xitayda oqughan yillirimdiki Sawaqdashlirimdin derhal Esliyeleydighanlirim:

    * “Xitay Islam Jemiyiti”ning Sabiq Reisi Yaqup Damollamning Bijingde Olturulgen Oghli Merhum Tursun Yaqup (Engiliyede oqughan),

    “Uyghur Awtonum Rayoni” ning Sabiq Reisi Amanhaji. Mining Xitay shehri Shiendiki Sawqdishim bolidu. Uning Inisi Kanadadin Urumchige qaytish yoli- Bijingde qolgha elinip Turmida suyiqest bilen olturulgenliki sozlenmekte. AmanHaji Hazir Lenju Turmisida(?)

    * Erkin ,bir Mektep Sawaqdishim. Akisi Ghalip Urumchi Ottura sotta ishligen . „Shi en Renglik Mitallar Inistituti“da oqughan .

    * Aman, Koresh( Sayahetchier Jemiyitide ishligen); Tursun yeken(Tangsen yer Tewreshte Qaza bolghan), Seypidinning Qizi Arzigul (Sey xaw xa), Abdukerim A b b a sowning qizi , Erkin (Bortala Tenterbiye Komiteti)de ishligen., Erkin, Ablimit, Aman…qatarliq 50 ke yeqin Shi ande tonushqan yutdashlar , Yar-Buraderler, “Qoshun”diki Sergendar Qerindashlar…. we “Tarix oqush” uchun Shi enge Iwetilgen Qurban (Dashu) Weli.
    _______

    Qurban Weli, Ablikim baqi, Exmet igemberdilarning 1992-yili Istambul qurutayidiki birdin-bir roli Yusupbek Muxlisilar teripidin qurulmaqchi bolghan Xelqara „Uyghur waqitliq hokumiti“ni Tar-mar qilish uchun idi. her ikkisi ulgurup Istambulgha yetip keldi. Bugungiche RFA ni kontirol qilip keldi.

    • Qurban Weli 3-qetim Bir Qara Xitay bilen Toy qilip RFA da 20 yil ishlep Pinsiyege chiqqangha qeder uni hichkim bilmeydu dese bolidu. ipmu bosh turmidi. “IZ” maqalisigha oxshash yuzlerche maqale uning Qelimidin chiqti. Beziler manga yaq u emes dimekte. Menmu qoshulimen, biraq ularning hich perqi yoq. beribir “QARA Iz”lar. “Men”degenge qeder ular bir Izda…
    _________

    Isa yusup, Erkin Isa, Sultan mamut, Exmetjan Igemberdi, Memitimin hezret, Qehriman Ghojamberdi, Enwer-Esqer Aka-uka afghanlar, Omer qanat, Jelil qarim…lar, Xitay we Uyghurlar heqqide Sawadi yoq Turkler bilen birliship Istambulgha kelgen Yusupbeg bashchiliqidiki Heyetni Tar-Mar qildi.

    Bala yuzi kormigen Cherchenlik Abduweli digen Uyghurning Qurban welini beqiwalghanliqi Bu Soalgha Jawap bolidu. Qurban Welining Oz Ata-Anisining Kim ikenlikini Erkin Isa we Dolqun qember Yaxshi bilidu.

    2- Qurban Welining Xitayche Ismi Barliqi melum. uning Uyghuristan unwersititida oqughan Uyghur ayalidin bolghan Oghli Qeyserge Dadisini bilidighan bir Uyghur Urumchide: Xitay xotun elip amerikigha chiqip ketken Dadang Qalmaq iken. Uning Tarixini bilidighanlardin anglidim degende Qeyser: Anam Xitay digen idi, Qalmaq chiqiptumu?-dep Sorighan.

    3- Qurban Welining ikkinji Ayali Suzukhajimning qizi Hajigul (ASwstraliyede)qurbanning Awtonum Rayunluq Muzidiki Sabiq Bashliqi Ghuljiluq Sabit Akigha : Meni Ajrashturuwiting. Xitay ikenlikini bilmey tegip qaptimen dep shikayet qilghan. Men buni Uyghur qedimi Binakarliqi ustide tetqiqat xizmitige teklip qilinip Sabit Aka bilen Birge bir mezgil ishligen waqtimda uning aghzidin anglighan idim. Sabit Aka Qurnban weli bilen Sawaqdash ikenlikmni bilip manga bu qiziq ishlarni eytip Bergen idi.

    4- bu heqte Tepsili melumat uning Amerikidiuki xitay xotunni qandaq tepip RFA gha bash Tehrir bolghanliqini Dolqun Qember we Ablikim Baqi, Memitimin hezretler yaxshi bilidu. Biraq 25 yildin biri DUQ, UAA, RFA larning Etiwarliq bu “Tarixchisi”ni Uyghurlar bilmeydu. Chunki u bashtin –axir ozini ashkare qilishtin qattiq saqlinip keldi. Yuzlerche qetin UAA tor betide “Qurban Weli Kim?”dep yezilghan Soal derhal elip tashlanghanliqi ishning tegini bilduridu.

    Emdi uning “iz”, “QARA” we bashqa Namlardiki Uyghurlarni Musteqilliqtin Waz kechkuzush Neyrengliri Perhat yorungqash bilen Parallil dawam qilmaqta. Sezgur uyghurlar buni payqimay qalmaydu.

    5- dawami bar.

    Hörmet bilen, 25 yildin biri Arimizdiki xitaydinmu better Satqun “QARA IZ” we Erkin isalarning Haqaret we Suyiqestige uchrap, Haqaret qilinghuchi

    DUD Teshkilati Reisi
    Sidiqhaji.Metmusa

    [e-mail]

    • 15-11-14, 21:01 #2

    eqlingge qayil bolushqa bashlidim. musa

    • 16-11-14, 03:33 #3
    Qayil Bolushqa Bashlash
    eqlingge qayil bolushqa bashlidim. musa

    Inkas: Salam eleykum Emet qarim, bu heqiqeten yengiliq boptu.

    1- Yaxshi bir Maqale, Yaxshi bir Shexsige qaritilghan Zormu-zor, Quruqtin-quruq Maxtash-Medhiyelesh Yaman Niyetlik Satqunlarning Ishi bolup keldi. Awtor we Oqurmenler bulardin Nepretlenmey qalmaydu.
    ياخشى بىر ماقالە، ياخشى بىر شەخسىگە قارىتىلغان زورمۇ-زور، قۇرۇقتىن-قۇرۇق ماختاش-مەدھىيەلەش يامان نىيەتلىك ساتقۇنلارنىڭ ئىشى بولۇپ كەلدى. ئاۋتور ۋە ئوقۇرمەنلەر بۇلاردىن نەپرەتلەنمەي قالمايدۇ

    2- Xata birsige Qayil bolup yurmigensiz ?. bu yerde bir uqushmasliq bar.

    Siz "Qayil" bolushqa Bashlighan KIshining Ismi Siz Qesten yoshurghandek "musa"emes. belki DUD Teshkilati Reisi. Arxitektur Sidiqhaji.Metmusa.
    “ musa“ qaysi Erepning Ismi u?
    qandaq Qayil qildi-azraq dep beqing.

    3- Ismingizni ozgertiwettingizmu yaki Tartinip qaldingizmu?. "Ana uyghur"din bashqa Dadingiz yaki Mohim Ezadin birning ismi yadingizgha kelmidimu?