Xitay Jasusliri we Bizdiki Tetur Ishlar

[Mortum]

Xitay Jasusliri we Bizdiki Tetur  Ishlar
youtobe gha Tursunay saqimning olgeliki heqqidiki xewer yollanghan. UAA da mezlumning “ataq-abruyi” medhilendi. Rasa maxtaldi. Dua qilindi. “Yatqan yiri Jennette” dep hokum qilindi. Hichkimdin.

bizde uzundin biri Ataqliq Jasuslar "Jennet"ke kirwatqanliqtin, atiqi chiqmighanlarmu "Jennet"ke kirishning koyida. "Koy" xitayche pulning ismi. onkoy, yuzyan... digendek. Ataqliqliri yuzming koy gha, Atiqi yoqliri ming koygha, chetellerde ming dollardin, 23000 $ ghicghe kirgenler, bir Miliyon  $  gha kirgen teshkilatlar bar.

Tursunay saqimning You Tube da Jennetke Kirishi ongayla ish bolup qaldi. "Jennet" ni xitay Jasusliri ishghasl qilishqa bashlidi. Ataqliq Jasuslar "Jennet"ke kiriwatidu. Ya-biz?


Tursunay Saqimning bir qara xitaygha xotunluqqa chiqqanliqi we uningdin bir balisi barliqi hemmige melum bolghanning sirtida Turk Istixparat Xadimliri we Polisi yirim Kichede yatqan yiridin qoporup, chala-pula keydurup Turkiye chigrasidin haydap chiqarghanliqimu bir pakit.

Jasuslarning teqdirini, epti-beshirisini “Jennet” bilan yoshurudighan karamet ishlardin bir kattisi mundaq:

*  Eysa yusup(alptikin) olgendin kiyinmu uni : “xitaydin xotun ilip musulman qilghanliq sawabi uchun choqum Jennetke barghay” dep Janabi Allagha tep-tartmay buyruq chushrgen melunlar bar idi. Hetta uni xitay xotuni bilen birge  “Jennet”te korup UAA da hikaye qilip yizlghan idi.

*  Eysa yusup we uning xitay xotuni “Yu Xenim tetey”jkkisi xitay Gomindangi dewride Jang keyshining Ozbekistandiki xitay elchixanisigha iwetken Katte Jasusliri ikenlikini KGB arxiwidiki mundaq birla pakit arqiliq ispatlashqa bolidu:

*  ular Ozbekistandiki xitay elchixanisida ishlewatqinida Roslarning ottura Asiyadiki  uyghurlarni teshkillep xitaygha qarshi quralliq qozghilang koturushke mexpi teshkillep yardem qiliwatqanliq Axbaratini qolgha chushurup Jangkeyshige melumat qilip yollighan.
uning “xitaydinmu better satqun ikenliki”1948-yili axirqi Jumhuriyitimiz teripidin neshir qilinghan Jornilida Jumhuriyet Reisining Nutqi arqiliq  ilan qilinghan.

*  “arimizdiki xitaydinmu better satqun Eysa yusup, Mesut sabirilar”ning zamanimizdiki eng katte warisi we oghli Erkin Eysa harmastin ozini torbetlerde “CAI” Jasusimen dep ishendurup keldi. “Amerikiliqlar” meni Orkesh Dolet bilen alaqilash dep iwetti” dep yalghan gep qilip keldi. Unig “CAI” Jasusi yaki Xitay Jasusi ikenlikini talishi olturush hajetsiz. “Estoniye Uyghur-xitay kilishimnamesi” uchun S. Rozining Uni “Shinjangni 3-qitim Xitaygha satti” dep ilan qilghan bayanati bizge kupaye.

chetellerde Jasuslarni Ayal –Er dep ayrimaydu. Biz Ayalla bolsa dum chushup birimiz. Xitay qesten maxtatquzup “Ataq”liq qilip qoysa bolghini. Uning nime qilghngha atiqi chiqqinigha qarimay Ayal we “Ataq” bolsila intayin choqunup , asmangh qarap “meniwi Ana” dep hayajanda yighlaymiz. Meniwi ana dep yighlaymizu, bizni tuqqan yerdiki mihriban Animiz we balimizniung Anisigha bir qitimmu toyghidek qarap qoymaymiz. tixi yighlitimiz. Bizde ish tetur.

Xitay Jasusliri Olgende Melum Boliwatidu. tixi ularning "Jennet"ke baridighanliqi DUQ ning “Totiqt merkizi we Dini ishlar komititi”teripidin ilan qiliniwatidu. Xikli-xili Mollamlarmu jennetning tizimlikige kirelmidi. jennetke kirish uchun Xitaygha Jasusluq qilish kirek. Bizde ish tetur.

Jasus - Satqun dimektur. Uyghurlarni xitaygha satqanlarni pakitliri bilen,isim-pamilisi bilen ilan qilip kiyinkilerge Ibret qilish shert idi.

Emma biz bilimlik, aq –kongul, durus, yardem-soyer uyghurlarni, Ayal ertislarni, Oghulbala-Erkeklerni, bir yerde yitip-qopop ketkenlerni, pul tapqan tijaretchilerni, xotun tapalmighan bicharilarni, Ereplerni azraq dorap qalghan qari-quran mollamlarni “Jasus” diyishke mejbur qilinDUQ. ismini atap , Dadisini, Anisini, yiqinlirini, qolini, putini…  tilgha ilip torlarda Ilan qilip “Andaqchi-mandaqchi” dep lawziliship yurDUQ. Bizde ish tetur.


D U D Teshkilati Reisi
Sidiq h.Metmusa (Diplom Arxitiktur)
info@uyg uria.com