Xoraz heqqide riwayet

[Oghuz]

Xoraz heqqide riwayet

(nadir eser)

Dejjal ( eleyhin le’ine) kün boyi aldirash ishlidi.Kök éshekning peghezdek échilghan salpang qulaqlirigha renggareng puruchlardin lénta asti.Képichtek kérilip turidighan burnini,qélin tumshuq-kalpugini lewsurux bilen boyidi.Qash-kirpiklirini,yüz-péshanisidiki,boynidiki,dümbe-qorsaqliridiki,putliridiki qélin we qisqa tüklirinimu taki süpürgidek quyrighighiche,haramliqning belgisi bolmish tom tuyaqlirighiche renggareng boyaq-xénilar bilen boyap chiqti we herbir tük-yayligha mingbir xil neghme -saz yangrap turidighan qongghuraqlarni asti.Kök éshekning chong we ghemkin közige yéshil közeynek taqidi.Emdi kök éshek be’eyni kechlik bezmixanigha mangghan reswa jalapqa oxshighanidi.Buni xalighanche minishke,xalighanche ishlitishke bolatti.
Dejjal ishliridin memnun bolup kök éshekning dümbisini silidi.Éshekning qirdek börtüp chiqqan omurtqa söngiki chöyündek qattiq idi.Mundaq qattiq qirgha minip seper qilsa köt polattin bolsimu chidimas.Éshek ikki qétimla sokuldisa,zéde bolup qanap kéter.«yaq,azap chékishning hajiti yoq,hemmini ilkimge alsamyu,kötüm échiship azap cheksem,buning nime mezzisi bolsun?Eng yaxshisi bir dane toqum tikey.Toqumni éshekke toqup andin miney,shu chaghda....».Dejjal ashundaq oylidi.Dejjal ishqa tutush qildi.Yekcheshme diwilerning tük-yungliridin étilgen eski kigiz parchilirini-paytimilarni tépip keldi.Bezisini bezisige ulidi,bezisini késip parchilidi we ularni qachandur bir chaghda ölgen diwining térisi üstige tizishqa kirishti.Qol ishta,es-yadi shirin xiyalda idi.«atam sheytan,anam azazul qilalmighan ishlarni qiliwétimen,toqum pütüp teyyar bolsila  taghni téshishike bashlaymen,éshekke tetür minip,quyrighini qayriymende,kötige nöshudur qisturimen,kök éshek shu chaghda molla nesirdinning qongur éshigidek chépip kétidu.Kohiqaptin chiqqan shamalmu yétishelmeydu,18ming alemni kézishke bashlaymen.Éshikimning herbir tükige ésilghan qongghuraqlardin mingbirxil sada-neghme yangraydu.Mana shu chaghda eqli lal bolmighan insanni körey.Neghmilirimge mehliya-memnun bolmighan mexluqni körey.U hemmini untuydu,nepsi eqlini bésip chüshidu.Nepsi ghalip kelgenning qanchilik eqli bolsun?Men hemmini ilkimge alimen.Arzu-isteklirini....Hemme nimisini ilkimge alimen.Hemme méning ilkimdiki bir parche göshke,bir parche boyumgha aylinidu.Nimini de disem shuni deydighan, nimini ye disem shuni yeydighan,nimini qil disem shuni qilidighan bolidu.Men ularning xudasigha aylinimen.Yaq,ulargha xudani untuldurup,büyük sheytan’gha aylinimen.Sheytan dadam qilalmighan ishlarghu bu.Bularning hemmisini men qiliwétimen.Sheytan dadam nimiti?Men uningdin éship chüshimen.Méning axirqi nishanem shu.Eger eshu nishan’gha yételmisem,sheytan bilen azazulning oghli bolmay kétey.....››
Dejjal kona kigiz parchilirini toqum qilip tizishni dawamlashturdi.Ghar ichi ghuwa idi,dejjalning mekkar közliridin qizil uchqunlar chéchiliwatqandek körinetti.
Bu chaghda «dehime mölki iskender»de aj ibni unuqning kéyinki ewlatliri bolmish yejüji-mejüjiler janlinip kétishken idi.Ular «seddé iskender»ning30gez kengliktiki derwazilirigha yopurulup keldi.Derwazining yette gez égizliktiki bosuqlirigha yamiship chiqip,tömür derwazilarning yochuqliridin alemge tikilishti.Ular eshu adem’atam zamanisida yashighan,qorsighi achsa bir taghni yep,ussisa bir déngizning süyini ichidighan ulugh bowisidekla achköz  we wehshi idi.Hemme nimini yeytti,hemme nimini ichetti.Qedimki kitaplarda «dejjal qopsa arqidinla yejüji-mejüjiler chiqidu.Awal uzun boyluqliri chiqip ademlerni yep tügütidu.Ulardin kéyin <يەجۈجى مەھەق> pirqisi chiqip ashliq -tülük,haywanat-uchar qanat, ot-chöp,del-derexlerni yep tügütüdu.Uningdinmu kéyin <يەجۈجى مەقمۇئى> pirqisi chiqip alemdiki barliq nersilerni yep tügütidu.Hettaki déngizlarning suliri,toqayliqlar,köller,taghlar,döngler...Hemmini yep-yalap qurutiwétidu.Kömülgen ölüklerning ustixanlirinimu qoymaydu.Jahanda héchnime qalmaydu»dep yézilghanti.Shunga eyni chaghda hezriti iskender zulqerneyin mis,qoghushun,qeleylerni taghdek döwilep astidin ot yéqip éritip«seddi iskender»ni saldurghan we yejüji-mejüjilerni sépildin chiqalmasliqqa du’ayibent qiliwetkenidi.Yejüji-mejüjilermu buni biletti.Lékin ümüt üzmeytti.«dejjal qopsa insanlar étiqat-imanni,rohini,eqlini yoqatsa,shu chaghda...»dep ümüt kütüshetti ular.Kéche ulargha ghayiptin shepe keldi.Dejjalning kök éshekning tüklirini boyap,mingbir xil neghme yangraydighan qongghuraqlarni ésip bolghanlighidin dérek boldi.Yejüji-mejüjiler shunga janlinip qélishqanidi.Emma ular dejjalning téxi kök éshekke toquydighan toqumni pütküzelmigenligidin xewersiz idi.....
Dejjal yérim kéchige yéqin kigiz,paytima,lata-putilarni toqum sheklide tizip boldi.Diwe térisidin yene bir parchini .Uning üstige yapti.Emdi diwining chishliridin yasalghan juwalduruzgha diwining arqandek tom chéchini ötküzüp,sérip-tiksila ish pütetti.Lékin u yenila öz qiliqini qildi.Toqum tikishni yérim yolda chala-pula tashlap qoyup gharni téshishke tutush qildi . U gharni tilliri bilen yalap téshishi kérek idi. Tildin bashqa nerse ghargha ötmeytti we téshelmeytti.U gharning témini yalighach hérip uxlap qaldi.
Sherq asminida sübhi kötirilgende ,«dup derixining achimaqliri arisi»din bir qush uchup chüshti.U düp-dügilek közlirini tikip kördiki ,dejjal eski kigiz-paytimilarni toqum sheklide tizip boptu,sérip-tiksila ish pütidiken.Nime digen xeterlik-he?Qush ikkilenmestin ishqa kirishti.Tömürdek qattiq we xenjerdek ötkür tirnaqliri bilen tatilap,dejjalning pütmigen toqumini chuwup tashlidi.U toxtimay tatilidi.Kigiz-paytima parchiliri atquchi atqan mazdek,shamalda uchqan tozghaqtek terep-terepke uchup ketti......
Shundaq qilip eshu qushning ejir-töhpisi bilen insaniyet tunji qétim bala-qazadin qutulup qaldi.
Uning mubarek isim-sheripi«xoraz»dep ataldi.Yaratquchi ejir-töhpisi üchün uninggha yaquttek qipqizil taj we qipqizil zire-monchaqlarni,güzel we yumshaq peylerni,yangraq we süzük awazni ata qildi.Köngli qanchilik xalisa shunchilik xotun élish,közi qaysi nazinin mikiyan’gha chüshse shuni indekke keltürüsh ixtiyarini berdi.Shunga u qanat sörisila herqandaq mikiyan mokkide yétip béretti.Eng ulugh,eng shereplik wezipe-hertangda insaniyetni oyghitishqa dewet qilish,ularni dejjalning shum niyitdin agahlandurush we dejjalning toqumini pütküzüshige menggü yol qoymasliq wezipisimu uninggha tapshuruldi.
Xoraz öz wezipisini sadaqet bilen orundashqa tutush qildi.U her tangda qanatlirini ulughwarliq bilen qéqip,süzük we yangraq awazda «qé!qé!qé! »dep chillap tangdin xewer béretti we insaniyetni oyghinishqa,hushyar bolushqa ündeytti.Arqidinla ghezep bilen tatilap dejjalning toqumini chuwup tashlaytti.Ulugh we shereplik wezipini orundighuchi choqum meghrur we chong süpet kélidu.Xoraz tang peytide wezipini orundap bolghandin kéyin,tajiliq béshini we güzel boynini arghimaqning boynidek tik tutup,köksini aqqudek meghrurluq bilen kérip,güzel quyrughini elemdek tiklep,on-yigirme mikiyanni-xotunlirini egeshtürüp baghlarda seyle qilatti.Mikiyanlar uning chöriside perwane bolatti.Uningsiz köngli échilmaytti.Uningsiz tuxumlimaytti we chöje chiqirip ewlat qalduralmaytti.Kishilermu uningsiz-uning yangraq awazisiz oyghanmaytti.Xoraz dejjalning toqumini chuwup tashlap insaniyetni tunji qétim oyghinishqa chaqirghandin kéyin talay esir-iralar ötüp,talay tarix epsanige aylinip ketti.Xoraz noh eleyhissalamning kémiside nohni 150qétim oyghatti.Misirdin qéchip pelestin’ge ötidighan chaghda,mosagha belge berdi.Axirqi elchi muhemmed eleyhissalam wehi yetküzgende,yene shu xoraz hezriti bilalni ezan towlash üchün oyghitip turdi.Mongghullarning gherpke yürüshliride,chinggizxan’gha meslihetchi yollugh chusay bilen qizil xoraz da’im hemrah boldi.U kigiz chédirning aldida zil we yangraq awaz bilen qichqirip,eshu tengdashsiz serkerdini oyghinishqa chillaytti....Xorazning herbir chillishida insaniyetni oyghinishqa,hushyar bolushqa ündeshtek chongqur mena balqip turatti.U chaghdiki insanlar buni chüshinetti,eng kemdimu hés qilatti.Pikir déngizliridin söz ünchilirini süzgüchi sha’ir-sözmenler xorazni medhilishetti.Xorazdin zor ümitlerni kütüshetti.Biri:
«atti tang chillap xoraz,yüytienmu bar bu neghmide»dep küylise,biri:
«chillang xorizim chillang,uxlaq jahanim oyghansun,
Méni tashlap uxlighan güli -reyhanim oyghansun»
Dep ümid iz’har qilatti.Heqiqetenmu xorazning hemme ishliri medhileshke,shé’ir-dastan toqushqa erziytti.Uning yürüsh-turush,qilmish-etmishliridin körgüchini heweslendürgidek bir xil ulughwarliq,ésilliq balqip turatti.
Yene talay esirler ötüp,talay sheherler qum astigha  kömülüp qaldi.Yaratquchi peqet taqet qilalmighanda,özining hélimliqini bir pes terk étip,kuprani bendilerni udulluq jazalap turuwatatti.Wahalenki,buzulghan insanlar eshu jazalarning agahlandurush ikenligini chüshenmidi.Ular yenimu chungqurraq gunahi-kebirlerge pétip kétiwatatti.Eshu gunahi-kebirlerning eng chongi heset we chidimasliqtur,ulugh we ésil peziletliklerning qedrige yetmesliktur.Ular xorazning güzellikige heset qilip,uning ulughwarlighigha chidimaywatatti.Peyghembersiz zamanning eshu untughaq bendiliri emdi xoraz üstide,eshu oyghatquchi,agahlandurghuchi büyük sima üstide ighwa toqushqa,uni oyunchuq qilishqa kirishti.Ighwalar samandek tola idi.Éytishliriche,xoraz köp xotun élip shehwaniliqqa bérilip ketkenmish.Shehwaniliqtin bedini ajizlap ,qigh döwisidin égizraq jaygha uchup chiqalmasmish.Taziliqqa raye qilmay gende tatilarmish.Xorazning meynetlikidin toxular qewmi ichide waba tarqalghanmish.U da’im poq yigechke eqlidin ézip hakawurliship ketkenmish....Bunchilik ighwalargha xorazning inawitini tökülermidi?Insanlar yenimu heddidin éship xorazning shexsiyitige hujum qildi.Xoraz bir tal qonaq üchün mohim ezasini ördekke sétiwetkenmish.Mawu qamlashmighan ighwani körüng:eger rastinla shundaq bolghan bolsa,buninggha xoraz jawapkarmu yaki özlirini oyghitip,agahlandurup,dejjalning qabahitidin saqlawatqan xorazgha dan bermigen ighwachilar jawapkarmu?Özliri üchün jan köydürgen pidakargha yéterlik dan-qonaq bérelmigen  qewmni nime digülük?Ular mohim ezasini tégishkenlerge tewemu yaki bashqa bir yérini yatlargha tutup bergenlerge tewemu?.....
Xoraz üstidiki ighwalar samandek tola idi.Emma xoraz bundaq pitne-pasatlardin aghrinip ,batnap ish tashlaydighanlardin emes idi.U yenila her sübhide yangraq awazda qichqirip,insaniyetni gheplet ichidin oyghinishqa chillaytti.Arqidinla ghezep bilen tatilap,dejjalning toqumini chuwup tashlaytti.Xorazning himmitidin tesirlen’gen kök éshekmu hangraytti we özini yerge tashlap,yumshaq topigha éghinap,dejjalning perdazlirini buzatti.Tüklirige ésilghan mingbir xil neghme yangraydighan qongghuraqlarni yerge chüshüriwétetti.Emma buzulghan insanda éshekning eqlichilikmu eqil qalmighanidi.U barghanséri déwengliship dejjalning neghme sadalirigha mehliya boliwatatti.Unung es yadi xorazning inawitini töküp, dejjalning aldam xaltisigha chüshüshtila qalghandek qilatti.
Bir küni yérim kéchide ,ju zalim chiraqmu yaqmay,timisqilap yürüp ornidin turdi.Paypaslap méngip toxo katikining yénigha bardi we xorazni dorap «qé!qé!qé!»dep chillidi.Ju zalimning awazi be’eyni xorazning awazidek chiqti.Xoraz chillighanken,orunidin turush kérek.Gaw yübaw we uning medikar hemrahliri qanmighan uyqusidin oyghunup ishqa mangdi.Pomishchikning étizida uzun ishlidi.Nechche terlep,nechche harghan bolsimu tang atmidi.Medikarlar ghoduriship:«yérim kéchide chillighan xoraz»ni tillap qarghashti.
Kommuna waqtida,hezilkesh dilber dorgha ishlepchiqirish etritige bashliq idi.Uning awazimu ju zalimning awazidek zil chiqti.Umu her kéche ögzige chiqip xorazni dorap chillaytti we arqidinla «tak,tak»ni urup,ezalarni «seherlik dolqun»-ishqa heydeyti.Ach-harghin we’uyqusigha qanmighan kommuna ezaliri tün yérim bolmastin chillighan xorazni tillap-qarghishatti.«halwini hékim yidi,tayaqni yitim»digen shu. Qarghish xorazgha,dilber dorgha bolsa külümsireyti we her kéche xorazni dorap chillishini dawamlashturatti.
‹‹xoraz chillaydu,ötidu yillar,
Awatlashqiche hasharning yoli››
Kommuna tarqilip yerler qayta teqsim qilin’ghan yillarda,dilber dergha etret bashliqlighidin qaldi.Qéri ittek bosoghining sirtida qaldi.Emma uning xorazning inawitini töküshke urunushliri toxtimidi.Emdi u qishta «itachi»da it talashturup,yazda «toxula»da toxu soqushturidighan ish chiqardi.Xorazlarni toxtimay bir birige gzh-gizhlitatti,bichare toxular xuddi qedimki rimdiki birbirini qirghin qilidighan giladiyaturlardek birbirige ghezep bilen penje urushatti.Ularning buningdin bashqigha amali yoq idi.Soqushmisa ach qoyulatti,hetta boghuzlap kawap qiliwétiletti.
Muqeddes,ulugh-ésil peziletlik xorazning inawiti asta-asta chüshti.Kishiler uni eng rezil qilmishlargha simwol qilidighan boldi.Hikayichi hikayiside,sha’ir dastanida,pend-nesihetchi meselide nimilerni yazmidi deysiz?!sulayman eleyhissalamning zamanida-sulaymandin qush-qanat we charipay-haywanlarning tilini ügen’gen héliqi dihqan wat-wat xotunining soraq-su’alliri destide tenglikte qalghanda,eshu xoraz dihqan’gha xotunini kaltek bilen dumbalashni ügetkenmish.Erler mustebitligining meydan’gha kélishige heydekchilik qilghanmish.....
Xoraz seher peytide oyghutush üchünla emes,xalighan chaghda chillawéridighan birnime imish,qorsiqi achsimu,zériksimu-tériksimu chillarmish....
«char xoraz»mikiyan’gha aylinip qalghanmish,tuxum tuqqanmish.Yene téxi yüz-chirayini maymunning kötidek boyap,uchrighan’gha qash étip,köz tashlap yürüydighan hezilekke aylinip qalghanmish.....
Xoraz bir küni wehshi tülkining damigha chüshüp qalghanmish.Tülke shölgeylirini éqitip uni yimekchi bolghanda,xorazning meghrur we ulughwar salapitidin esermu qalmighanmish.Yerge tizlinip:«bir qoshuq qénimdin kechsile,xizmetlirige hazir bolsam,herküni bir mikiyanni hozurlirigha tuydurmay bashlap kélip,nashtiliqlirigha teqdim qilsam»dep bash ekkenmish.Shuningdin kéyin her küni bir mikiyan yaki chöjini wehshi tülkige teqdim qilip turghanmish.Axri mikiyan-chöjiler tügigende,tülke bu «poq yigen xoraz»nimu boghup yewetkenmish....
Yene qaysi sehipilerni waraqlaymiz?Eger waqtimiz yéterlik bolsa,mundaq misallardin yene yüzlep tapalishimiz mümkin.Tehqiqki,xorazning inawitini uning özi emes belki gunahqa mayil insan tökti.Insan xorazning alemshumul töhpilirige köz yumdi.Öz hesetxorlighi tüpeyli xorazning keynidin ghajilaydighan suxenchige aylandi.Bu xuddi hazirqi zamanda qehrimanni qehrimanning özi emes belki axbarat wastiliri yaritiwatqinigha oxshash bir ish.
Eshu qétim wehshi tülkining«poq yigen xoraz»ni boghup yewétishi-insaniyetni oyghatquchi,agahlandurghuchi,dejjalning qopushini tosup turghuchi xorazlarning axirqi teqdiri emes idi téxi.Insaniyet misli körülmigen derijide sheherlishiwatatti,yuqumluq késellikler tarqilishning aldini élish we muhitning bulghunishidin saqlinish üchün sheherlerde haywanat,qush-qanat béqishqa yol qoyulmaydighan boldi.Shu jümlidin xoraz béqishqimu yol qoyulmidi.Bu elwette muhit üchünla emes,baywetche we xénimlarning,shundaqla hemme kishining shérin uyqusini buzmasliqmu shu meqset ichide idi.Kishilerni ebidilik gheplette tutush kimlerningdur menpe’etlirige uyghun kéletti.Shundaq qilip sheherlerdin xorazlarning awazi asta-asta öchti.
‹‹nurluq éraning bosoghisida
Bir-birige qarap shümshiyip
Qétip qélishqan
Shehersiz xoraz,xorazsiz sheher
Dümchek bolup yötelgen sheher
Iplas raktin bergendek xewer
Ürümchidin ketti yiraqlap
Xoraz lerzan chillighan seher
Güzel ürümchi xorazsiz sheher
Muzdek baghringgha
Héssiyatsiz chuqanlar bilen
Ghaljirlarche kirer basturup
Tütek basqan xorazsiz seher››
Sheherlerde dejjalning toqumi pütiwatatti.Xoraz peqet yiraq yéza-sehralardila qalghanidi.U her kéche öyning arqidiki örük derixning eng égiz putuqigha chiqiwélip tünni ötküzetti we tang peytide shu yerdin «qé!qé!qé!»dep chillaytti.Hasharning toliliqidin belliri mükcheygen,chirayi qarayghan,saqal-burutliri changgilashqan dihqanlarni oyghinishqa,dejjalning qabahitidin hushyar bolushqa ündeytti.Arqidinla qanat qéqip,yerge uchup chüshüp,ghezep bilen tatilap dejjalning toqumini chuwup tashlaytti.Kök éshek xorazning himmitidin tesirlinip özini yerge tashlap,yumshaq topida éghinap dejjalning qongghuraqlirini topigha arilashturiwétetti.Qarighanda dejjalning qabahiti pat arida bu yerlerge yétip kélelmeydighandek körinetti.
Yene uzaq yillar ötüp ketti.Emdi alimlar,tetqiqatchilar,bi’ologlar muqeddes xorazning küshendisige aylan’ghanidi.Rastini éytqanda,ishni bir neper dihqan xotun bashlap berdi.U issiq qoynigha-yumshaq emcheklirining astighasekkiz-on dane tuxumni tizip,yaghliq bilen ching téngip,bélini sirtidin baghlap yürdi.15-20kün bolghanda,eshu tuxumlarning shakili yérilip,ayalning qoynidin chirayliq qara köz chöjiler tokuldap chiqip keldi.Chöjiler tétik we chirayliq idi.Ademning amraqlighini keltüretti.Emma atisining kimlikinimu,anisining kimlikinimu bilmeyti.Towa,mawu ishni körüng:kürük mikiyan tuxum basmisimu chöje chiqarghili bolidiken’ghu?Eqli sazraq bendiler derhal  énku baturni keshp qilishti.Alte-yette kündila minglap-onminglap chöje -xorazlar biraqla tuxumdin chiqidighan boldi.Lékin ularmu oxshashla anisini tonimayti,atisinimu bilmeyti.Ata-ana terbiyisi körmigen haramzade ne tatilashni,ne ezan qichqirip chillashni bilsun?!buning üstige kishiler emdi xorazlarni örükning égiz shéixigha chiqip qon’ghili,hoylilarda,bagh-derexzarliqlarda köp xotunni egeshtürüp meghrurane seyle qilghilimu qoymaydighan,qepes-katekke solap,tutqun-mehbustek baqidighan bolushqanidi.Qepestiki bulbul qanchilik sayriyalisun?
‹‹ heshemetlik qanreng qepeste,
Merwayit dan chéchilghan peste.
Tok chöjisi-atisiz xoraz,
Chilliyalmay turar shümshüyüp
Tong qaghidek qiliship ghaq-ghaq
Chillap ketti bashqilar qandaq?
Hem atsiz hem anisiz janiwar
Chilliyalmay dan yep ghaqildap
Najinisqa aylinar shundaq.....››
Eng axrqi heqiqi xorazlar anche-munche qalghanidi.Manglighan-onminglighan tok chöjiliri quma,qeghez qap we tömür qepeslerge qachilinip,sep-sep bolup yéza bazarlirigha bésip kirgen yillarda dihqanlar téxi ach-yalingachliqta,ash-nan we kiyim-kéchek ghémide idi.Ularning bir künlük emgigi mikiyanning bir qétim injiqlap tuqqan bir tuxumining qimmitige teng kelmeytti.Bundaq chaghlarda neps rohtin ghalip bolidu.Shunga kishiler xorazning saz-oyghatquchi qishqirishliridin köre mikiyanning tuxumlap bolup kötiridighan qiqas-chuqanini-qaqaqlishini anglashqa bekraq xushtar idi.Bi’ologlar buxil éhtiyajni derhal hés qildi.Gén özgerttuq demdu yaki kélonliduq demdu-ishqilip bir amallarni qilip,xoraz bilen jüpleshmisimu tuxumlawéridighan mikiyanlarni yétishtürüp chiqti.Ular bir tuxumlashqa bashlighanche400kün toxtimay tuxumlaytti.Chiraq yandurup berse,kéchisimu tuxumlaytti.Dan’gha ishtihasi anche emes idi.Béde chanap bersila tuxumlawéretti.Özining yaritilishtila ata qilin’ghan halal jüpti-xorazni tonimaytti.Eshu éship qalghan axirqi heqiqi xorazlar baz-bazlap qanat sörep yéqinlashsa,xuddi kona tamdin ajrap chüshken bir kallek chalmidek héssiyatsiz qarap turatti.Muhebbet,ishqi-piraq digenlerni chüshenmeytti.Xorazgha éhtiyaji qalmighanidi.Éhtiyajning tügishi-mamattin dérek.Emma heqiqi xorazlarning teqdirini baylar we yéza emeldarlirining ishtihasi bir terep qildi.Ularning oghlaq kawipi we qoza kawipidin ishtihasi yénip,toxo kawipi we xoraz kawipigha zoqi kücheygen,téxi«heqiqi yerlik toxo-xorazdin bolsun»digen derijige yetkenidi.Shundaq qilip yézilardimu eng axirqi xoraz abliz toxuchining doxopkisidin ötüp,eshularning qarnigha kirip ketti.Tang seherde chillap oyhghitidighan,gheplette qalmasliqqa agah béridighan,dejjalning toqumini chuwup tashlaydighan muqeddes qush yoq boldi.Dejjal toqumini pütküzüshke kirishti.U toqumni chala tashlap,gharning témini téshish üchün uzun tilliri bilen yalashqa bashlighan chaghda,bichare kök éshek xorazning yétip kélishini,dejjalning toqumini chuwup tashlishini teqezzaliq bilen kütti.Lékin xoraz kelmidi.Kök éshekning közliride menggülük ghem ornap qaldi.
‹‹ xorazsiz el,adashqan pada  ››
..........................................
Kishiler menggülük uyqugha patti.Ular gheplet ichide pul-me’ishet we mertiwe-emel arqisidin xuddi molla nesirdinning kötige nöshudur qisturulghan éshikidek aldirash chapatti.Gheplet ichide gheplet sharabi ichip,gheplet ichide gheplet xiro’ini chéketti.Gheplet ichide gheplet risturanigha qatrap,gheplet ichide dejjalning senimige usul oynaytti.Usul emdi ayagh oyunidin bel we kökrek oyunigha özgergen idi.Hayasiz xotunlar bellirini tolghap,jin-alwastidek sekrep,yalingach köksini,yalingach sönggichini lighirlitip shermendilikni wayigha yetküzetti.Téxi mawu reswachiliqni körüng:qizi yalingach sehnige chiqsa,atisi chawak chalghanni kim körgen?Pul üchün qizini jalapxanigha satqan,emel üchün xotunini desmaye qilghanni kim körgen?Ghepletke patqanlar shundaq qilidu.Oyghatquchisi,agahlandurghuchisi yoq el shundaq qilidu.Reswayi ezim digen mana shu.
Pat arida dejjalning toqumi pütidu.U tünügün bir kün tinim tapmay köö éshekning salpang qulaqlirigha qizil léntilarni chegdi.Éshekning yüzini,qéshini,köz-kirpiklirini,köktiki yultuzlarning sanigha teng tüklirini mingbirxil rengde boyap chiqti.Herbir tükige mingbirxil neghme-sada chiqidighan qongghuraqlarni asti.Arqidinla éshekke toqum tikishke tutush qildi.Eski kigiz parchilirini tizipmu boldi.Sérip-tiksila ish pütidu.Jahanni bulghash sepirige atlinidu.Kishilerning rohini,étiqad-imanini,eqlini,arzu-isteklirini bulghaydu,yoq qilidu.Arqidin yejüji-mejüjiler  «seddi iskender »ni buzup chiqip,jahandiki hemme nersini yep-yalap qurutidu.Qiyamet qayim digen ene shu.
Qedimki kitaplardiki riwayetlerge köre,dejjal qopqanda imami mehdi almas qilichini yalingachlap qarshi jengge at salarmish.Éysa mesih asmandin altun neyze kötirip chüshermish.Ikkisi birliship dejjal(eleyhin le’ine)ni yoq qilarmish.Imami mehdi qéni?Éysa mesih yette qat asmanning1-qewetlirige yétip keldimu?Ular nede?
‹‹ manga egshme köngülsiz parang,
Sorisang men bir söyümlük sarang.
Izdep yürümen héliqi sheherni,
Xoraz chillighan nurluq seherni››
Imami mehdi bilen éysa mesih dejjalni,yejüji-mejüjilerni yoq qilalarmu? Dejjalni,yejüji-mejüjilerni yoq qilalighan bilen nesli qurighan muqeddes xorazni qayta peyda qilalarmu?Xoraz chillighan süzük tang qayta muyesser bolarmu?Yaratquchi rohimizni qutquzghay.