Yalqun: Yuz yilliq meghlubiyet tariximizgha qisqiche bir koz atayli

[DUD Teshkilati Sozchisi]

    Yuz yilliq meghlubiyet tariximizgha qisqiche bir koz atayli

    "Nishanimiz sherqi türkistan'gha chiqqan kochmen milletler bilen tinchliq, barawerlik we xatirjem, inaq- ittipaq yashash".
    Buasasliq, mohim we merkizi dep atalghan dunya Uyghur qurultiyi, radiyo we alim seyt, omer qanat bashquriwatqan torbet we bular bilen bir septiki barliq
    Teshkilat, guruhlarning shuari, meqset nishan bolup qaldi.

    Awtor "yalqun"ning UAA tor betidin esebilerche, tekrar öchürüp tashlan'ghan maqalsi mundaq:

    Uyghurlardin hemmini yoshuridighan DUQ, UAA lar xitaydin hech nersini yoshurmaydu. Ular Uyghurlarning bilishini, Uyghurlarning tallishini xalimaydu.
    Hazir cheteldiki Uyghurlar arisida ularni tekshürgidek, nazaret qilghudek , hesawat alghudek hech qandaq shexs, goroh we teshkilat yoq.
    Bundaq weziyet astida qolidin kelidighanlar Uyghurlarning milli menpeetimizni xalighanche setip xejliyeleydu. Bu yazmini oqurmenlerge yollap qoydum.


    "Bizning nishanimiz tenchliq, barawerlik we xatirjem, inaq- ittipaq yashash !"
    Bu xitapname hazirqi dunya Uyghur qurultiyiningla meydani emes-
    Burunqilarmu hazirqilardek demokratiye üchün inqilap qilghan bolghimiti?

    Yuz yilliq meghlubiyet tariximizgha qisqiche bir koz atayli

    ** Yang zéngshin hökümiti teripidin 1913-yili 3 ay otturgha qoyulghan we tömür xelipe qobul qilghan 3 shert:
    Birinchi qumul wangning dihqanlarning üstige qoyghan her aydiki yette künlük hashar tüzümi ikki kün'ge qisqartilidu
    Ikkinchi , qozghilangchilar qoshuni hökümetning atliq bataliyonigha özgertilip , tömür bataliyon komandiriliq wezipisini öteydu
    We ölke merkizige(ürümchige) birip orunlishidu .
    Üchünchi , qoshundin qaytip déhqanchiliq qilishni xalaydighan qozghilangchilarning hemmisi esli yurtigha birip ,déhqanchiliq
    Qilishqa orunlashturilidu ...

    Uyghurche bilidighan musulman xitay lishufubu kilishimnamini oqup bolghandin kiyin, bir ayet oqup duagha qol kötürüp yene tekbir bashlaydu
    Islam dini qaidisi boyiche tömür xelpe tekbirge qoshulush we duagha qol kötürüshke mejbur bolidu . Buning bilen tömür xelpe yangzéngshin qoyghan yuqiriqi
    Üch shertni shertsiz qobul qilghan bolup qalidu...We inqilapchilar qurghan xelipilik hakimiyetni bikar qilip ,yang zéngshin hökümitige qoshulup ketidu

    *** Sheng shi sey hökümitige muawin reis bolush we urush toxtitip, ittipaq tüzüsh shertnamisini qobul qilghan hojaniyaz haji 1934-5-ay
    "Musteqil sherqi türkistan islam jumhuriyiti"ning inawetsiz ikenlikini jakarlaydu we tenchliq, barawerlik,inaq-ittipaqliq sherti bilen sheng shi
    Sey hökümitige qoshulup ketidu.

    *** 1932-Yili Qarqashtin bashlap qozghalghan inqilapqa bash bolup hoten islam hökümitini qurghan muhammed emin bughra 1937 -yili awghusta toluq
    Meghlup bolup chetke hijret qilidu. 1940-Yili isa yüsüpning arichiliqi bilen gomindang hökümitige qoshulup ketishke qayil bolup, 1942 -yili
    Nenjinggha ketidu we jang keyshi bilen hemkarliship chin(xitay)da "tenchliq, barawerlik" üchün nurghunlighan emgek singdüridu we hesse qoshidu.

    ** Seypidin ezizi 1949-yili : " atalmish sherqi türkistan hökümiti inqilawining meqsiti jungguda kommunizimni emelge Ashurush we tenchliq, barawerlik, her millet inaq,ittipaq yashiyalaydighan muhit berpa qilish-idi. Bu meqsetke yettuq"dep ilan qilidu.

    ** Isa yusup alptikin 1995-yil iyun: "chin (xitay)komünist partiyesi aghdurulmay turup, chin (xitay)da dimokratiye ishqa ashmay turup sherqi
    Türkistanda hichqachan musteqilliq ishqa ashmaydu.

    ** Erkin isa aliptekin 1997-yil noyabir : "men sherqi türkistanliqlarning lideri bolush supitim bilen, mundaq bir heqiqetni dimekchimenki: mining xelqim " chin fidiratsiyoni
    (Xitay birliki, xitayche - jungxa lenbang)" sestimisni deslepki qedemde chorup tashlimaydu. Xitay birliki musteqilliqning bashlan'ghuchidur". "Teywen chong quruqluqni azat qilmay turup Sherqi türkistan mesilisi hel bolmaydu". " Uyghurlar islam dinigha itiqat qilmighan bolsiken
    ..."
    ** Erkin isa aliptekin 1994-yili iyun turkiye gizitide:" men Uyghurlargha wakaliten chin fidartsiyoni(xitay birliki)ni qobul qilimen"-dep ilan qildi.

    *** Reisi rabiye qadir 5-iyul qirghinchiliqi harpisi italiyede enwerjan bilen birlikte: "biz Uyghurlar musteqilliq telep qilmaymiz, fwtonumiye yitidu" dep ilan qildi.

    ** Birinchi oktebir Uyghurlarning matem kuni” - digen erkin isa, perhat memet we duq mesulliri.

    * “Kanadada jumhuriyet bayrimi otkuzulidu”- digen “surgun hokumet”ilani.
    * “Surgundiki hokumitining dolet ziyapiti berish ilani”, - ministirlar heyiti ilani.
    * “Ay yultuzluq kok bayraqning jewlan qilishi” - perhat yorungqash ilani.
    Ning 5 xitay ghelbe qilghan miyunxindiki ishxanisida istiqlal marshini oqushDUQ **
    * “Xitay dimokratchiliri tetqiqat qilip beriwatqan fidratsiyon (xitay birliki)- musteqilliqning ozidur. Uyghur milli herikiti bu musteqilliqqa teyyar turushi lazim”- perhat yorungqash maqalisi.

    ** “Ay yultuzluq kok bayraqning jewlan qilishi”mu moshu „fidratsiyon (xitay birliki) uchun –peqet moshu maqalining ichide we ular oyushturghan namayishlarda.

    ** “Uyghurlar hokumettin umudini uzdi. Umudini 20yildin kiyin xitayda bolidighan dimokratik ozgurushlerge baghlidi”-perhat yorungqash we erkin isa insan heqliri yighinida qilghan sozdin elindi.

    ** “Men Uyghurlargha wakaliten xitay bilen qoshulup ketish(xitay birliki)ni qobul
    Qilimen”- degen duq reisi erkin isa yusup.(1994-Yili turkiye gizitisin)

    ** „Chin (xitay)milliti intayin mediniyetlik we kuchluk…“ – degen duq reisi erkin isa yusup 2002-yili turkiye tw qanalide sozligen.

    ** „Musteqilliqni tilgha almasliq shertidiki Uyghur-xensu kilishimnamesi“ge imza
    Qoyghanlar : ablikim baqi istambul dernekte, erkin isa, dolqun isa estoniyede.

    ** “Biz Uyghurlar musteqilliq telep qilmaymiz”- degen duq reisi rabiye qadir, enwerjan, dilshatlar … 5-iyul qirghinchiqiliqining harpisi. Italiye.

    ** “ Biz xitay xelqining erkinlik(dimokratiysi) uchun koresh qilidighan yolni
    Talliwalduq”- degen rabiye qatarliq barliq duq mesulliri.

    ** “5-Iyul weqesidin kiyin urumchide birlin temi peyda boldi”- degen perhat
    Memet(aptonumiye programmichisi, yorungqash, m.Sayrami, t. Bughra, altidenbir…),

    ** „Surgunde hokumet kanadada jumhuriyet bayrimi otkuzidu.“, „ Surgunde
    Hokumet dolet ziyapiti beridu kelmey qalmanglar“ ….Ilan chiqarghuchi exmeq igemberdi bashliq kawap, opke-zasu ziyapet ishliri ministirliki.

    _______

    ** 2005 - Yilidin bashlap "National Endowment for Democracy" NEDning pul yardimige baghlinip qalghan UAA , DUQteshkilatlirining hali mundaq:
    Uyghur American Association (UAA)

    $280,00 pul uchun UAA ning Wezipisi :

    Uyghurlarni insan heqliri toghrisida melumatqa ige qilish we Uyghurlarning dini erkinliki, insan heqliri erkinliklirini tereqqi qildurush.
    " Shinjang Uyghur aptonom rayundiki türkiy xelqlerning nupus cheklinishi, insan heqlirining depsende qilinishi ehwallirini xelqaragha anglitish,
    Bu heqte birterep, toghra materyal we ispatlarni eynen yetküzüsh.... Pilan-programma.Bular üchün yilda bir qetim beriliwatqan iqtisadi yardemdur.
    _____

    World Uyghur Congress )DUQ(

    $185,000 uchun DUQning wezipisi: :

    Insan heqliri we demokratiyeni qanat yaydurush üchün, Uyghurlar arisidiki demokratiye terepdar gurup we rehberlerning iqtidarini ashurush We etnik (milli) mesililerde duq Uyghurlar arisidiki demokratiye terepdar gurup we rehberlerni yighip ( yilda bir qetim?) Yighin Oyushturidu we Uyghurlarning kishilik hoquqini himaye qilidighan paaliyetlerni elip berishi üchün yilda bir qetim beriliwatqan iqtisadi yardem.
    ______

    Bizning 100 yilliq inqilap we siyasi heriketlirimizning qisqiche tarixi ehwali yoqurqidek. Hazir weten sirtidiki barliq teshkilatlarning emeliyette Qiliwatqan ish-paaliyetliri, namayishlarda kötiriwalghan lozunka,taxtilardiki shuar, telepler, towlaydighan gepler, chong-kichik yighinlarda deydighan gep-sözler, Chetellik muhbirlargha, siyasetchilerge eytidighan hal ehwallarning hemmisini yighip kelsek: Uyghurlarning insane Heqliri, dini erkinliki, bala tepish hoquqi, erge tigish, xotun elish hoquqi palan-pustan depsende qilinmaqta!- degendin bashqa nerse yoq Cheteldiki Uyghurlarni NED Rastinla qeliptin chiqiriwettimu? Yaki Uyghurlar bashqimu bir yollar bilen mushundaq reswaliship ketiwatamdu?

    NED tin UAA, DUQlar “insan heqliri, demokratiye"-dep pul Aldi. Emma nemishke hemmila teshkilat we shexsilirimizmu " insan heqliri, demokratiye"-dep jüyliydighan bolup qalidu.Bu oynishidighan addi we ijtimaiy mesililer emes. Bu ishlarni obdan közdin kechürüp, toghra we mustehkem bir yolni waqtida tepish kerek.

    Yalqun